…page…

Deuteronomium 26, 4-10: Dank voor de eerste oogst

De tekst

’Bijbel in gewone taal’

(Deze Bijbeltekst komt uit de Bijbel in Gewone Taal, © Nederlands Bijbelgenootschap 2014, p. 297)

Dan zal de priester de mand aannemen en voor het altaar van de Heer neerzetten. Daarna moet je bij het altaar de volgende woorden uitspreken:
‘Onze voorouders waren Arameeërs die van de ene plaats naar de andere zwierven. Ze gingen naar Egypte en woonden daar als vreemdelingen. Ons volk was eerst nog klein, maar het werd daar groot en sterk.
De Egyptenaren behandelden ons slecht. Zij onderdrukten ons en lieten ons als slaven voor hen werken. Toen smeekten we de Heer, de God van onze voorouders, om hulp. En hij hoorde ons. Hij zag dat we onderdrukt werden. Hij zag hoe hard we moesten werken. Toen heeft hij ons bevrijd. Hij liet ons zijn grote macht zien en deed geweldige wonderen. Hij bracht ons hierheen en gaf ons dit land. Het is een prachtig land, waar meer dan genoeg te eten is.’
Als je dat allemaal gezegd hebt, moet je knielen en zeggen: ‘Heer, ik breng u de eerste vruchten van het land dat u ons gegeven hebt.’

Dichter bij de tijd

(Bewerking: C. Leterme)

Dan zal de priester jullie mand aannemen
en die voor het altaar van jullie God zetten.
Dan moeten jullie, staande voor Jahwe, jullie God, zeggen:
`Mijn vader was een zwervende Arameeër.
Met een klein aantal mensen ging hij naar Egypte.
Terwijl hij daar verbleef als vreemdeling,
werd hij een groot, machtig en talrijk volk.
Toen de Egyptenaren ons slecht behandelden,
ons verdrukten en ons lieten werken als slaven,
hebben we gebeden tot de God van onze voorouders.
En God verhoorde ons.
Hij trok zich onze vernedering, ons gezwoeg en onze verdrukking aan.
Onder grote verschrikkingen, tekenen en wonderen,
leidde Hij ons uit Egypte met sterke hand, met uitgestrekte arm,
Hij bracht ons naar hier en gaf ons dit land,
een land van melk en honing.
Daarom breng ik nu de eerste vruchten van de grond,
die God ons heeft geschonken.'
Die moeten jullie voor je God neerleggen,
en voor Hem neerbuigen.

Stilstaan bij ...

Jahwe/JHWH
Wat het woord ‘JHWH’ precies betekent, is niet bekend. Het is een oude vorm van het werkwoord 'Hajah - zijn'. De betekenis van dit Semitische woord, wordt het best weergegeven met de zin: 'Er zijn (actief) voor u, nu en in de toekomst.'
Dat 'zijn' verwijst dan zowel naar het bestaan van God ('Ik ben'), als naar de zorg van God voor zijn volk ('Ik ben er voor u').

Egypte
Land waar de joden als slaven werden behandeld.

Uitgestrekte arm
Deze manier van spreken komt vaak terug in het Oude Testament. Ze wordt gebruikt om de macht van God beeldend voor te stellen. Dit ‘beeld’ doet denken aan de beelden van de god Baäl, de Kanaänitische god voor storm en vruchtbaarheid. In zijn hand heeft hij vaak een bliksemschicht vast.

Deze beelden vertonen gelijkenissen met afbeeldingen uit Egypte.

Melk en honing
Deze woorden verraden het milieu waarin deze tekst functioneerde. Die werd niet geschreven voor boeren, maar voor nomaden, voor wie melk (van schapen en geiten) het product is van de kudde en wilde honing iets wat in de steppe te vinden is.

Eerste vruchten
Het aanbrengen van de eerste vruchten van het land voor God is een uiting van de dankbaarheid van de Israëlieten omdat God de beloften nakwam die Hij aan hen deed.

Bij de tekst

Context

In het boek Deuteronomium gaf Mozes aan de Israëlieten een reeks voorschriften waar ze zich moesten aan houden eens ze in het beloofde land woonden.

Geloofsbelijdenis

Verzen 5-10 van Deuteronomium 26 worden de geloofsbelijdenis van Israël genoemd. Ze loven de grote weldaden van God in de geschiedenis van de Israëlieten.