Apocalyps 21, 10-14, 22-23, De heilige stad
De tekst
Dichter bij de tijd
Eenvoudige tekst
Een van de zeven engelen bracht mij in gedachten
op een grote, hoge berg.
Daar toonde hij mij de heilige stad, Jeruzalem,
terwijl die van bij God uit de hemel neerdaalde.
Dat nieuwe Jeruzalem straalde van Gods heerlijkheid:
zij schitterde als het kostbaar kristal.
Ze was omringd door een grote, hoge muur met twaalf poorten.
Aan elke poort stond een engel.
Op de poorten waren de namen gegrift van de twaalf stammen van Israël.
Er waren drie poorten gericht op het oosten,
drie gericht op het noorden,
drie op het zuiden en drie op het westen.
De stadsmuur had twaalf grondstenen.
Daarop stonden de namen van de twaalf apostelen van het lam.
Ik zag geen tempel, want God, is haar tempel, net als het lam.
De stad heeft het licht van zon en maan niet nodig,
want de God verlicht haar. Haar lamp is het lam.
De volken wandelen bij haar licht,
en de koningen van de aarde brengen haar hun rijkdom.
Haar poorten zijn overdag nooit gesloten.
Er is geen nacht meer.
Niets wat onrein is komt er binnen
en ook niemand die liegt.
Alleen zij van wie de namen geschreven staan
in het boek des levens van het lam
zijn er welkom.
Uitgebreide tekst
(Bewerking: C. Leterme)
Het ging niet goed op aarde.
Het was er nog nergens geworden
zoals Jezus het gewild had.
In zo'n tijd leefde Johannes.
Hij kreeg veel brieven van zijn vrienden,
maar die waren erg droevig.
Omdat ze in Jezus geloofden
werd het leven hen erg moeilijk gemaakt.
Johannes wilde ze moed geven.
Luister, schrijft hij,
luister naar wat ik droomde:
"Het blijft niet zoals het nu is:
eens zal Jezus en wat Hij belangrijk vond,
in het middelpunt staan van de hele wereld
en van alle mensen die er wonen.
Ik droomde
dat een engel me bracht op een heel hoge berg.
Daar toonde hij mij de nieuwe stad.
De stad was omringd door een heel hoge muur
met twaalf poorten.
In die stad was er geen kerk meer nodig,
want de hele stad was van God.
Deze stad had ook geen licht nodig
niet van de zon
en ook niet van de maan:
want het was God zelf die ze verlichtte
en Jezus, die als een lam was,
was er de lamp van."
Dit was een klein stukje
van de grote droom van Johannes.
De mensen die deze droom hoorden
fleurden op en zegden tegen elkaar:
'Wat kan Johannes dat mooi zeggen!'
En ook:
'Hé, als dat later zo zal worden,
dan mogen we het niet opgeven
om te leven zoals Jezus het deed.'
Bij de tekst
Apocalyps
'Apokalyps of 'Boek van de openbaring' is de naam voor het laatste boek van het Nieuwe Testament.
Het woord 'apokalyps' betekent 'onthulling', 'wat verborgen was, mag aan het licht komen'.
Dit boek wordt toegeschreven aan de evangelist Johannes. Maar omdat het taalgebruik tussen dit boek en het evangelie sterk van elkaar verschillen, wordt dit ernstig in vraag gesteld.
Met dit boek wilde de schrijver ervan de christenen uit zijn tijd ondersteunen en moed inspreken in tijden van vervolging.
Bijbel en kunst
Beatus FACUNDUS
Het nieuwe Jeruzalem
(naar o.m.: Ida Slump-Schoonhoven in ArtWay beeldmeditatie 4 november 2012)
Een Beatus
Beatus van Liebana was een monnik die in de 8e eeuw leefde in het koninkrijk Asturië in Noord-Spanje, het enige deel van Spanje dat niet werd overheerst door de islam. Op basis van teksten van vroegchristelijke schrijvers schreef hij een commentaar op het Bijbelboek 'Openbaring'. Hij verdeelde dat in 68 storiae. Tussen de tekstgedeelten en het commentaar plaatste hij illuminaties. Hij deed dit waarschijnlijk om zijn kloosterbroeders te helpen bij het zich eigen maken van de tekst en het mediteren over de betekenis ervan.
In de eeuwen daarna werd dit handschrift in andere kloosters in het christelijke deel van Spanje vaak gekopieerd. Uit de stijl van de kopiisten blijkt dat ze niet alleen de Franse kunst kenden maar ook de islamitische kunst, wellicht via christelijke vluchtelingen uit de bezette gebieden. Elke illuminator bouwde in zijn eigen stijl voort op het werk van zijn voorgangers.
Zo'n handschrift wordt een 'beatus' genoemd.
Facundus
Een zekere Facundus maakte in opdracht van koning Ferdinand I en koningin Sancha, in 1047 een kopie van het handschrift. Dit werk is nu te vinden in de nationale bibliotheek te Madrid onder de naam 'Beatus Facundus'.
Het nieuwe Jeruzalem
Op deze illustratie ziet men een kleurige ruimte met gestileerde figuren. Het stelt het 21e hoofdstuk van het boek Openbaring voor. Daarin schrijft Johannes dat hij door een engel wordt meegenomen naar een hoge berg, waar hij de heilige stad Jeruzalem kan zien die uit de hemel neerdaalt, van bij God.
Facundus laat ons dit Jeruzalem van bovenaf zien. Hij schilderde een stad in de bouwstijl van het Spanje van de elfde eeuw. De mooie tegelvloer en de hoefijzervormige poorten suggereren de schittering en gouden glans van die stad.
Hij volgt de beschrijving van Johannes: er zijn twaalf open poorten in de muren, telkens drie poorten gericht naar een windstreek. Binnen de stad is de engel die Johannes heeft meegenomen bezig met het opmeten van de stad. Binnen de muren is het lam met de kruisvaan aanwezig.
Suggestie
Jongeren
DOEN
Het nieuwe Jeruzalem
Materiaal
Stof of groot tekenpapier (vierkant)
Lijm, naald en draad, zaadjes, stoffen, linten, koorden, stukjes hout, stiften, kranten ... (vul aan vanuit eigen creativiteit en mogelijkheden)
Verloop
Lees eerst de tekst voor (Dichter bij de tijd, 1e tekst - zie hoger)
Ga met de jongeren dieper in op de mogelijke betekenis van de woorden die vet afgedrukt zijn.
Hieronder staan een aantal mogelijke invullingen:
| In gedachten | De apocalyps (naam van het boek waaruit deze tekst komt) is de weergave van een visioen. |
| Oost, noord, zuid en west | Wat zich in dit visioen afspeelt, richt zich tot mensen van de hele wereld. |
| Namen van de 12 apostelen | Verwijzing naar de eerste mensen die de boodschap van Jezus verder verkondigden. |
| Lam | Verwijst symbolisch naar Jezus, 'het paaslam'. Nu nog wordt met communiefeesten een ijslammetje op tafel gezet, dat daar een verwijzing naar is. |
| Onrein | Dit kan men letterlijk lezen: het aanraken van bepaalde personen of voorwerpen kan iemand onrein maken, ook het eten van bepaalde spijzen wordt in bepaalde godsdiensten ervaren als iets wat onrein maakt. Men kan dit ook figuurlijk lezen: al wat een mens doet aan mensonwaardige handelingen. |
Nodig daarna de jongeren uit om zelf een voorstelling te maken van dat nieuwe Jeruzalem.
Hiervoor kunnen ze dicht bij de tekst blijven, maar ze kunnen ook hun visie op een betere wereld in hun werk projecteren.
TIP
Het kan interessant zijn om het werk van de jongeren daarna te vergelijken met de Beatus van Facundus.
Wie het werk van Facundus laat zien voor de activiteit van de jongeren riskeert hun creativiteit de kop in te drukken.
Overweging
Hundertwasser
Tegelijk dromen
'Wanneer één mens droomt
is dat maar een droom.
Als vele mensen tegelijk dromen,
is dat het begin van een nieuwe wereld.'
Jeanne Devos
Recht op dromen
"Ik denk dat elke mens recht heeft op een droom. Onze wereld heeft dromen nodig. Het is een kwestie van geloven en van liefde. De uitdaging blijft die droom van liefde en leven voor allen waar te maken, en daarom moeten we kiezen voor een radicaal andere weg."