Wie was hij?

Zijn leven

Evangelie

Bartolomeüs was een van de twaalf apostelen.
Hij wordt in de evangelies alleen vermeld in de opsommingen van de twaalf apostelen (Matteüs 10, 3 // Marcus 3, 18 // Lucas 6, 14). Daar staat zijn naam telkens in de nabijheid van die van Filippus.
Hij wordt ook vermeld als getuige van de hemelvaart van Jezus (Handelingen 1, 13).

Omdat de evangelist Johannes Bartolomeüs nergens vermeldt, dacht men lange tijd dat Bartolomeüs de bijnaam of familienaam zou kunnen zijn van Natanaël, die volgens Johannes tot bij Jezus gebracht werd door Filippus. Misschien is dat een verklaring voor het feit dat Bartolomeüs in de evangelies telkens vermeld wordt in de buurt van Filippus.

Eusebius

Volgens Eusebius (Caesarea - 4e eeuw), ging Bartolomeus na de hemelvaart van Jezus prediken in Indië waar hij het evangelie van Matteüs in Hebreeuwse letters bracht.

Legendes

Legendes vertellen dat Bartolomeüs ook optrad in Mesopotamië, Lyaconië en Armenië. Daar zou hij in het midden van de 1e eeuw levend gevild zijn en onthoofd.

Zijn naam

Bartolomeüs: vergriekste vorm van het Aramese 'Bar Tolmaï' = ‘Zoon van Tolmaï’

Feestdag

Bartholomeüs wordt in de Katholieke Kerk gevierd op 24 augustus.
De Grieks-Orthodoxe Kerk viert hem samen met Barnabas op 11 juni.

Bartolomeüs en kunst

Attributen

In de kunst wordt hij meestal afgebeeld op blote voeten (typisch voor het volgen van Jezus als apostel), met een boek of een rol (verwijzing naar het evangelie); verder met een mes en/of een afgestroopte huid (verwijzingen naar zijn marteldood), soms met kruis omdat hij gekruisigd werd.

REMBRANDT

Bartolomeüs (1657)

5 Rembrandt.

Olieverf op canvas (123 × 100 cm)

Museum Timken Museum, San Diego

Werk van Rembrandt Harmenszoon van Rijn (1606 – 1669).
Let op het mes in de rechterhand van Bartolomeüs. Een verwijzing naar zijn marteldood.

Extra

Bartolomeüsnacht

In de Bartolomeusnacht op 24 augustus 1572 werden heel veel hugenoten (naam voor de calvinisten in Frankrijk) in Parijs vermoord. De moordpartij duurde drie dagen en vond plaats over heel Frankrijk, met ongeveer 20 000 doden voor gevolg.