1 Johannes 4, 7-16: God houdt veel van ons

De tekst

’Bijbel in gewone taal’

(Deze Bijbeltekst komt uit de Bijbel in Gewone Taal, © Nederlands Bijbelgenootschap 2014, p. 1955-1956)

Lieve vrienden, wij moeten elkaar liefhebben. Want de liefde komt van God. Iedereen die liefheeft, is een kind van God en kent God. Wie niet liefheeft, kent God niet, want God is liefde.
God heeft zijn liefde aan ons laten zien door zijn enige Zoon naar de wereld te sturen. Dankzij zijn Zoon krijgen wij het eeuwige leven.
De liefde komt van God. God had ons al lief voordat wij hem liefhadden. Omdat God ons liefhad, heeft hij zijn Zoon naar de wereld gestuurd. Door zijn Zoon worden onze zonden vergeven.

Vrienden, omdat God zo veel van ons houdt, moeten ook wij van elkaar houden. Niemand heeft God ooit gezien. Maar als we van elkaar houden, blijft God in ons. Dan is zijn liefde in ons volmaakt geworden. Wij horen voor altijd bij God, en God blijft voor altijd in ons.
Dat weten we doordat hij de Heilige Geest aan ons gegeven heeft. De Vader heeft zijn Zoon naar de wereld gestuurd om de mensen te redden. Dat hebben we gezien, en daar willen we over vertellen.
Iedereen die gelooft dat Jezus de Zoon van God is, hoort voor altijd bij God. En God blijft voor altijd in hem. We hebben Gods liefde leren kennen toen we in Christus gingen geloven.
Gods liefde is in ons. God is liefde. Iedereen die in liefde leeft, hoort voor altijd bij God. En God blijft voor altijd in hem.

Dichter bij de tijd

(Bewerking: C. Leterme)

Lieve mensen,
laten we van elkaar houden, want liefde komt van God.
Iedereen die liefheeft is een kind van God en kent God.
Wie niet liefheeft kent God niet, want God is liefde.
Zo laat de liefde van God zich kennen:
God heeft zijn enige Zoon in de wereld gestuurd,
zodat we door Hem zouden leven.
Het belangrijkste van de liefde is niet dat wij God hebben liefgehad,
maar dat Hij ons heeft liefgehad
en Hij zijn Zoon heeft gestuurd om onze zonden te vergeven.

Lieve mensen,
als God ons zo graag ziet, moeten ook wij elkaar graag zien.
Niemand heeft God ooit gezien.
Maar als we van elkaar houden, blijft God in ons
en is zijn liefde in ons perfect geworden.
Dat wij bij Hem horen en Hij bij ons,
weten we doordat Hij ons laat delen in zijn Geest.
We hebben zelf gezien wat we nu zeggen:
de Vader heeft zijn Zoon gestuurd
om de mensen te redden.
Als iemand gelooft dat Jezus de Zoon van God is,
hoort God bij Hem en hoort hij bij God.
Wij hebben de liefde van God, die in ons is,
leren kennen en vertrouwen daarop.
God is liefde.
Wie in liefde leeft, hoort bij God, en God hoort bij hem.

Stilstaan bij…

God
In de Bijbel kan men lezen dat God er al was vanaf het begin: Hij is de Schepper van hemel en aarde. God kreeg nog andere namen. De meest bekende is Jahwe. Met die naam maakte Hij zich bekend aan Mozes bij de brandende doornstruik.
Jezus noemde God ‘Abba’, het Aramese woord voor ‘Vader’.

God zien
Niet alleen heeft niemand ooit God gezien, in het Oude Testament wordt er regelmatig op gewezen dat mensen God niet mogen zien, want de uitstraling van God is zo groot, dat ze zouden sterven. Zo 'ziet' Abraham God in een visioen, ziet Mozes God alleen op zijn rug, en moet Elia zijn gezicht bedekken met een doek als God voorbijkomt.

Wonen
In het Oude Testament 'woonde' God tussen zijn volk. De ark van het verbond was het beeld van zijn aanwezigheid. Tijdens de veertig jaar durende tocht door de woestijn werd die ark bewaard in een tent, die als de 'woonplaats' van God gezien werd.
Bij Johannes wordt 'wonen' verinnerlijkt: God woont in ons. Zo heeft Johannes in zijn evangelie het gesprek opgenomen tussen Jezus en een vrouw uit Samaria. Daarin zegt Jezus: 'Er komt een uur dat men niet meer op die berg daar en ook niet in Jeruzalem de Vader zal aanbidden. (...) God is geest, en zij die Hem aanbidden, moeten Hem aanbidden in geest en waarheid.’ (Johannes 4, 21.24 )

Geest
(Latijn: Spiritus)
Geest is de kracht waarmee God inwerkt op het leven en denken van mensen. De Geest inspireert mensen om te leven zoals God het wil.

Vader
Met dit woord sprak Jezus over God. Het drukt de unieke relatie uit tussen Hem en God.

Zoon van God
In het Oude Oosten dacht men dat de koning een kind was van de goden. Daarom werd de farao in Egypte gezien als de zoon van de zonnegod. En werd de Romeinse keizer ‘zoon van God’ genoemd.
In het Oude Testament verwijst de titel 'Zoon van God' naar een speciale relatie met God. Het volk Israël wordt soms ‘zoon van God’ genoemd, omdat God dit volk geroepen heeft en omringd met zijn bescherming. Ook de koning wordt soms ‘zoon van God’ genoemd, omdat hij geroepen werd om in naam van God te regeren, waardoor hij gerechtigheid en zegen van God op aarde kon brengen.
In het Nieuwe Testament spreken de evangelisten over Jezus als ‘Zoon van God’. Die titel plaatst Hem op één lijn met God, want in Jezus kan men de onzichtbare God zien en horen, kan men de aanwezigheid van God voelen. Hij is het beeld (de icoon) van God.

Bij de tekst

De eerste brief van Johannes

Men dacht lang dat de apostel Johannes deze brief schreef. Nu denkt men dat de schrijver iemand was, die in zijn manier van denken en geloven heel dicht stond bij de evangelist Johannes en dat deze brief geschreven werd aan het begin aan de tweede eeuw na Christus in Efeze (Klein-Azië)

Het woord ‘liefde’

In het Grieks bestaan verschillende woorden die met ‘liefde’ vertaald kunnen worden - maar die liefde toch telkens anders benaderen.
In deze brief gebruikt de schrijver het woord agapè = genegenheid, belangloze liefde, waarbij de ander centraal staat. Hiermee maakt hij duidelijk dat de relatie met God niet los staat van de relatie met de medemens.

Suggesties

Grote kinderen

VERDIEPEN

Fototaal: 'Spreken over God'

Vooraf
Zorg voor foto's van: een vader, een moeder, vrienden onder elkaar, water, vuur, berg, mensen in nood, oorlog, natuurramp, feest, geboorte, dans.
Zorg voor bladen waarop je de volgende symbolen tekent: driehoek, vierkant, cirkel, vraagteken, uitroepteken, kruis
En voor een blanco blad
(Indien je niet kunt putten uit een voorraad geschikte foto's, kun je ook gewoon woorden op een blad schrijven.)

Verloop
Inleidend gesprek
Niemand heeft ooit God gezien...
Wie of wat God precies is, kan niemand zeggen. 'God' is het woord dat gebruikt wordt om die/datgene aan te duiden dat men ervaart als: 'Dit is meer dan een mens.'

God is niet te zien, maar gelovigen zien wel sporen van Zijn aanwezigheid in hun leven. Leg de foto's (of woorden) omgekeerd op verschillende plaatsen in de ruimte.

Zeg de kinderen dat je God nooit zomaar kunt tegenkomen. Maar dat er heel wat sporen zijn in het leven, die voor mensen een teken zijn dat God bestaat. In de ruimte liggen hier en daar foto's of woorden, die mogelijk een spoor kunnen zijn.
- Bekijk ze in stilte.
- Ga nadien staan bij die foto of dat woord waarvan je zegt: 'Hierin herken ik een spoor van God.'
Wanneer de kinderen een foto/woord gevonden hebben, ga dan uit op interview. Vraag aan elk van de kinderen waarom ze daar staan / zitten.
- Waarom ben je hier komen staan?
- Wat zegt deze foto/woord/teken jou over God?
Stel met de kinderen vast dat mensen verschillende beelden gebruiken om over God te spreken, beelden die elkaar soms aanvullen.

ONDERZOEKEN

De Bijbel over God

In de Bijbel worden verschillende woorden gebruikt om over God te spreken: Schepper, Heer, Vader, Jahwe, Herder...
Kennen jullie situaties waarin men zo over God spreekt?

Schepper:
Bijbel: scheppingsverhaal
geloofsbelijdenis

Heer:
Bijbel
eucharistieviering

Vader:
Bijbel: Jezus: gebed ‘Onze Vader’ / parabel: de verloren zoon

Jahwe:
Bijbel: Mozes

Herder:
Bijbel: psalmen / parabel van Jezus: het verloren schaap.

Tweegesprek met God

De kinderen spelen per twee schriftelijk de rol van God voor elkaar: als 'ik' stellen ze vragen aan de partner, die de rol van God opneemt, en als God beantwoordt ze de vragen en bedenkingen van hun partner.
Na een tiental minuten beëindig je het schrijfgesprek.
Ga daarna met de groep in een grote kring zitten en vraag aan de kinderen om enkele uitspraken van God voor te lezen.
Bespreek nadien hoe kinderen het ervaren hebben om met God in gesprek te treden, of zelf de rol van God op te nemen.

VERTELLEN

Bij God zijn

(C. LETERME, Een parel voor elke dag, Averbode 2007, p. 26)

Op een dag kwam een rabbi in de kamer,
waar zijn zoon aan het bidden was.
In de hoek stond een wieg
met een huilend kind.

De rabbi vroeg aan zijn zoon:
‘Hoor je dan niet
dat het kind huilt?’

De zoon zei:
‘Vader, ik was helemaal bij God
met mijn gebed.’

Toen zei de rabbi:
‘Wie echt bij God is,
hoort een kind dat huilt,
ziet een kind dat treurt,
ziet zelfs de kleinste vlieg
die op de muur kruipt.
Als iemand die bidt
een kind niet hoort
en een vlieg niet ziet,
is hij niet bij God
maar bij zichzelf.’

Chassidisch verhaal

Het geneesmiddel

(C. LETERME, Een parel voor elke dag, Averbode 2007, p. 42)

Een geleerde man zei tegen rabbi Abraham:
‘Men zegt dat u de mensen
geneesmiddelen geeft
die goed werken.
Kunt u me er één geven
om beter in God te geloven?’

‘Daarvoor heb ik bij mijn weten
geen middel,’
zei rabbi Abraham,
‘Maar als u dat wilt...
ik heb er wel één
om de liefde van God te krijgen.’

‘Dat heb ik nog liever,’
zei de ander,
‘geef het me maar!’

‘Dat middel,’
zei rabbi Abraham,
‘is de liefde voor de mensen.’

Naar een Chassidisch verhaal

Overwegingen

Tariq

(Samuel, uitgeverij Averbode, 06 2016)

De profeet Mohammed zei dat wanneer God 100 eenheden liefde heeft, hij daarvan 1 eenheid verdeeld heeft over de mensen. Dat is de liefde die wij voor elkaar voelen, die een kind voor haar kind voelt, de liefde onder de dieren ... De andere 99 eenheden bleven bij God zelf.

Frans Hitchinson en Katrien Tonnard

Een liefhebbende God in de islam

(Frans HITCHINSON en Katrien TONNARD, Dialoog en respect, uitgeverij Averbode 2015)

Eén van de godsnamen is ‘de liefdevolle’, ‘de liefhebbende’, vermeldt de Koran (85, 14).
God is de mens zeer nabij. Hij is een mens meer nabij dan de halsslagader (Koran 50, 16)
De schepping is er voor het goed van de mensen. Want God heeft de mensen lief en wil dat zij gelukkig zijn. Daarom staan de moslims positief tegenover het leven.
God verwacht dat zijn liefde door de mensen wordt beantwoord. Volgens de islam bestaat deze wederliefde van de mens voor God vooral uit gehoorzaamheid, niet uit gemeenschap met God. Want God blijft de ongenaakbare. Moslims moeten zich aan Allah overgeven als aan een soevereine goddelijke heerser. Zijn geboden willen ze naleven in alle aspecten van hun leven.

Dietrich Steinwede

Waar is God?

God is een verborgen God,
groot en niet te begrijpen.
God is een mysterie,
het grootste mysterie dat mensen kennen.

Mensen zoeken God:
Wie bent U, God? Waar bent U?
Wie ben ik? Waar ga ik naartoe?
Kan ik U vinden God?
Helpt U mij?
Kent U mijn weg?

Mensen vertellen van hun God.
Ze hebben namen voor hun God.
Ze spreken met God
Ze vereren God.
Ze aanbidden God.
Ze loven hun God.
Ze maken afbeeldingen van God.
- sommigen niet, anderen wel.

Mensen vragen naar God.
Altijd zullen ze dat doen.
Waar is God?
Er is een antwoord:
Waar je God binnenlaat, daar is God.
Waar geloof is, daar is God.
Waar liefde is, daar is God.