Jesaja 49, 1-6: Jij bent mijn dienaar

De tekst

’Bijbel in gewone taal’

(Deze Bijbeltekst komt uit de Bijbel in Gewone Taal, © Nederlands Bijbelgenootschap 2014, p. 1200)

Gods dienaar zegt: ‘Luister goed, volken van de wereld. Luister naar mij, mensen uit verre streken! De Heer had mij al uitgekozen toen ik nog niet eens geboren was. Hij had mijn naam al genoemd voordat ik uit de buik van mijn moeder kwam. Hij beschermde mij, bij hem was ik veilig. Hij leerde me om als profeet te spreken. Hij maakte mijn woorden zo scherp als een zwaard, zo scherp als de punt van een pijl. Maar eerst hield hij me nog veilig bij zich.
De Heer heeft tegen mij gezegd dat ik zijn dienaar ben. Hij zei: ‘Jij zult de wereld laten zien hoe machtig ik ben.’ Ik zei: ‘Ik heb al zo veel gedaan, maar het heeft niets geholpen. Mijn werk is helemaal voor niets geweest. Ik heb geen kracht meer over. Maar u zult mij helpen om uw plannen uit te voeren, Heer. En u zult mijn werk belonen.’

Toen zei de Heer tegen mij: ‘Jij bent mijn dienaar. Dat was je al toen je nog in de buik van je moeder zat. En dit is je opdracht: jij moet mijn volk bij me terugbrengen, jij moet het volk weer bij elkaar brengen. Ik zal je kracht geven en ik zal je beschermen.
Ja, jij moet de stammen van Israël weer bij elkaar brengen. En je moet de Israëlieten die in andere landen zijn, terughalen. Maar dat is niet genoeg, dat is niet je enige opdracht. Nee, ik heb je uitgekozen om een redder te zijn voor alle volken. Met jouw hulp zal ik alle mensen op aarde bevrijden.’’

Dichter bij de tijd

(Bewerking: C. Leterme)

Eilanden, luister naar Me,
spits de oren, volken die ver van hier wonen!

God riep me,
toen ik nog in de schoot van mijn moeder was,
nog voor ik geboren was riep Hij mijn naam.
Hij maakte mijn mond scherp als een zwaard.
Hij verborg me in de schaduw van zijn hand.
Hij maakte van me een gladgeslepen pijl
en stak me weg in zijn pijlkoker.

Hij zei tegen me:
'Jij bent mijn dienaar, Israël, in jou toon Ik mijn grootheid.’
Maar ik zei: ‘Ik maakte me tevergeefs moe ,
Ik gebruikte mijn krachten nutteloos'.
Maar God zal me recht doen, Hij zal me belonen.
Ik sta hoog in waardering bij God. Hij is mijn kracht.

Maar nu zei God,
die mij vormde tot zijn dienaar nog voor ik geboren was:
‘Doe Jakob terugkeren naar Mij, want Ik wil Israël verzameld zien.
Jij, mijn dienaar, zult niet alleen de stammen van Jacob oprichten,
en de overlevenden van Israël terugbrengen,
Ik maak je tot een licht voor alle volken.
Want mijn redding moet reiken tot de uithoeken van de wereld.'

Stilstaan bij …

Dienaar
Het woord 'dienaar' roept in het Nederlands nederigheid en onderdanigheid op. Tot men zich realiseert dat het Latijnse woord 'minister' ook dienaar betekent.
Omdat de raadgevers van de koning, die 'ministers' (dienaren) werden genoemd, in de loop van de tijd steeds meer uitvoerende macht verwierven, kreeg 'minister' zijn huidige betekenis.

Israël
‘Israël’ werd later toegevoegd aan deze tekst. Daardoor werd de ‘dienaar van God’ (waarover het in deze tekst gaat) geïdentificeerd met het volk van God. Later zagen christenen Jezus in die ‘dienaar van God’.

Volken / Heidenen
De zending van de Messias is niet beperkt tot Israël / het Joodse volk. Alle volkeren over de hele aarde worden door God aangesproken.

Bij de tekst

Tweede lied van de ‘Dienaar van Jahwe’

Deze tekst komt uit het tweede lied van de ‘Dienaar van Jahwe’. Daarin gaat het over de uitverkiezing van de Dienaar en zijn zending als profeet. Israël moet na de ballingschap hersteld worden. Tegelijk roept God de Dienaar op om licht te zijn voor alle volken.

Liederen over de dienaar van JHWH

In de teksten van Jesaja staan er vier liederen over de ‘Dienaar van JHWH’. (Ebed JHWH-liederen)

Jesaja 42, 1-4	eerste lied	Dit lied beschrijft de taak van de Dienaar: het realiseren van rechtvaardigheid op aarde.
Jesaja 49, 1-6	tweede lied	Dit lied zegt dat de Dienaar de terugkeer van de joden in ballingschap moet realiseren en dat Hij een licht voor alle volkeren zal zijn.
Jesaja 50, 4-9	derde lied	Dit lied zegt dat de Dienaar in naam van God mag spreken, omdat hij naar God luisterde. Hij zal veel moeilijkheden ondervinden, toch blijft hij trouw aan God die hem helpt.
Jesaja 52, 13-53, 12	vierde lied	Dit lied werkt de rol van de Dienaar verder uit.

De eerste christenen lazen die liederen als het levensprogramma van Jezus Christus: Hij liet een nieuwe tijd beginnen, waarin recht en gerechtigheid zegevieren. Tegelijk zagen ze die tekst als richtingwijzer voor de levensweg van alle christenen.

Suggestie

Grote kinderen

VERDIEPEN

Een licht zijn

Schrijf in de stralen op welke manier mensen een licht kunnen zijn voor elkaar.
Teken een sterretje bij de manier waarop jij een licht voor anderen wilt zijn.