Johannes 14, 27-31a: Mijn vrede blijft altijd

De tekst

’Bijbel in gewone taal’

(Deze Bijbeltekst komt uit de Bijbel in Gewone Taal, © Nederlands Bijbelgenootschap 2014, p. 1703)

Ik geef jullie mijn vrede. De vrede die deze wereld jullie kan geven, duurt maar kort. Maar mijn vrede blijft altijd bij jullie.
Wees niet bang, verlies de moed niet. Jullie hebben toch gehoord wat ik gezegd heb? Eerst zal ik weggaan, en daarna zal ik bij jullie terugkomen. Als jullie van mij zouden houden, dan zouden jullie blij zijn dat ik naar de Vader ga. Want de Vader is belangrijker dan ik.
Ik vertel jullie nu al wat er met mij zal gebeuren. Dan zullen jullie het geloven als het straks zover is.
Ik zal niet lang meer met jullie spreken. Want Satan, de heerser van deze wereld, komt eraan om mij gevangen te nemen. Hij heeft geen macht over mij, maar het moet gebeuren. Want alle mensen moeten weten dat ik van de Vader houd. En dat ik precies doe wat de Vader van mij wil.

Dichter bij de tijd

(C. LETERME, Map Bijbel in 1000 seconden, fiche die hoort bij Johannes 14, 23-29)

Vrede laat Ik bij jullie achter, mijn eigen vrede geef Ik aan jullie.
Het is wel een andere vrede dan de vrede die de wereld geeft.
Maar maak je niet ongerust en wees niet bang.
Jullie hebben Me horen zeggen: ‘Ik ga weg’,
maar Ik heb ook gezegd: ‘Ik kom weer bij jullie terug’.
Als jullie van Mij houden, dan zullen jullie blij zijn
dat Ik naar de Vader ga, want Hij is groter dan Ik.
Ik zeg het jullie nu al, voor het zover is,
dan zullen jullie geloven als het zover is’.
Ik zal niet meer vaak met jullie spreken,
want de heerser van deze wereld komt.
Wel heeft hij geen macht over Mij,
maar zo moet de wereld weten dat Ik van de Vader houd
en handel zoals Hij Me gevraagd heeft.

Stilstaan bij ...

Vrede
Het joodse woord ‘sjaloom’ dat gewoonlijk met ‘vrede’ vertaald wordt, zegt meer dan alleen ‘geen oorlog’. ‘Sjaloom’ is de som van al wat "tevreden" maakt. Het is de toestand van de mens, die in volmaakte harmonie leeft met zichzelf, de medemens, de natuur, God.
Zo wordt "vrede" verbonden met: gezondheid, het bereiken van een hoge leeftijd, veiligheid, welvaart, vriendschap, eendracht, vertrouwen, kinderen, rechtvaardigheid, het kunnen slapen met een gerust hart, voldoende eten ...
Het gaat dus zowel om het materieel als het geestelijk welzijn van het individu en van de gemeenschap.

Vader
Typische manier waarmee Jezus God aanspreekt.
Door God zijn vader te noemen, wordt duidelijk dat Jezus de zoon van God is. Wanneer zijn volgelingen God ook als Vader mogen noemen, zijn zij dus ook zonen of dochters, kinderen van God. Een verwantschap die een hele taak met zich meebrengt.

Groter
Johannes geeft met dit woord aan dat Jezus en God niet zomaar gelijk te stellen zijn, niettegenstaande de nauwe relatie tussen God en Jezus (‘Wie Mij gezien heeft, heeft de Vader gezien” – Johannes 14,9)

Geloven
Voor christenen is geloven een houding van vertrouwen, die zich baseert op God, die ze kennen in Jezus Christus. Deze ingesteldheid roept hen op zichzelf en de wereld rondom zich gelukkiger te maken.

Suggesties

Kleine kinderen

DOEN

Vredesvogels

De kinderen tekenen een vredesduif op dik karton. De vorm en grootte mogen verschillen. Ze beschilderen, beplakken, bespatten of .... die duif, en knippen die uit wanneer de verf droog is. Eventueel schrijft elk kind er een vredeswens op.
Maak er met garendraad en ijzerdraad een mobile van, die je in het lokaal ophangt.

EXTRA

Klik hier voor meer info en suggesties over vrede.

Grote kinderen

ONDERZOEKEN

Uitdrukkingen

In onze taal kennen we een aantal uitdrukkingen waarin het woord 'vrede' voorkomt.
. Laat me in vrede
. In vrede leven met anderen
. Met iets (geen) vrede nemen
. Iemand met vrede laten
. De vredespijp roken
. Daar heb ik vrede mee
. De huiselijke vrede breken

- Wat betekenen die uitdrukkingen? (maak eventueel gebruik van een woordenboek / internet)
- Wordt die uitdrukking veel gebruikt? Wanneer? Waarom?

VERDIEPEN

Vragen over vrede

('Hemel en aarde', Kerst 2003, p. 28-29)

Vraag aan de kinderen of ze het verschil kennen tussen weetvragen en denkvragen.
Een weetvraag is bv: wanneer was de laatste oorlog in België?
Het antwoord weet je of weet je niet.
Een denkvraag is bv: zou je het spannend vinden om een oorlog mee te maken?
Daar kun je verschillende antwoorden op geven: ja, nee, misschien of iets anders...
Over dat soort antwoorden moet je verder nadenken:
ja, want; of nee, want; of misschien, want...
Bij weetvragen is meestal maar één antwoord goed.
Bij denkvragen is eigenlijk elk antwoord goed, als je maar laat zien dat je over het antwoord hebt nagedacht.
De vragen die nu gesteld zullen worden, zijn denkvragen. De kinderen moeten dus nadenken over wat ze zelf van iets vinden en waarom ze dat vinden.

Het is vrede als er GEEN ruzie of oorlog is.
Maar wat is er WEL als het vrede is?
................

Je kunt de oorlog winnen.
Kun je ook de vrede winnen?
Waarom?
................

Is ruzie maken altijd fout?
Waarom?
................

Wat is gemakkelijker:
oorlog maken of vrede maken?
Waarom?
................

Wat moet je het eerste doen om vrede te krijgen?
Waarom?
................

Hoe maken we vrede?

(Inspiratiebron: Zonnekind, uitgeverij Averbode, 4 november 2005)

Vooraf
Schrijf de volgende woorden op een stevig stuk papier:
Lelijke woorden roepen - Kalm blijven - Rustig uitpraten - Niet willen luisteren naar de ander - Altijd toegeven - Huilen - De ander uitlachen - Eerlijk delen - Vechten - Hulp vragen aan de juf of de meester - Een nieuw idee bedenken - Sorry zeggen
Zorg voor stevig papier dat je oprolt, een paar stiften en een rood lint met eventueel een zegel.

Verloop
Vertel over een ruzie tussen kinderen. Vertel bij voorkeur iets wat je zelf gezien hebt. Pas evenwel de namen aan.
Stel dan de volgende oplossingen voor aan de kinderen:
O Lelijke woorden roepen
O Kalm blijven
O Rustig uitpraten
O Niet willen luisteren naar de ander
O Altijd toegeven
O Huilen
O De ander uitlachen
O Hulp vragen aan de juf of de meester
O Eerlijk delen
O Vechten
O Een nieuw idee bedenken
O Sorry zeggen

Neem een voor een de woordkaarten in je hand en stel de woorden erop voor als een mogelijke oplossing van een ruzie. Bespreek ze met de kinderen. Maak met die woordkaarten drie hoopjes:

1. Wat we helemaal niet o.k. vinden omdat het een ruzie nog erger kan maken
bv.: Lelijke woorden roepen; Niet willen luisteren naar de ander; De ander uitlachen; Vechten ...

2. Wat we goed vinden omdat het helpt een ruzie op te lossen
bv.: Kalm blijven; Rustig uitpraten; Eerlijk delen; Een nieuw idee bedenken; Sorry zeggen ...

3. wat we niet o.k. vinden omdat men niet voor zichzelf opkomt
bv.: Altijd toegeven; Hulp vragen aan de juf of de meester; Huilen ...

Maak daarna met de kinderen vijf afspraken voor vrede.
Schrijf deze afspraken met een stift op het stevig papier dat opgerold werd. Je kunt dit document eventueel aanvullen met vijf dingen die de kinderen zeker niet willen doen, willen ze de vrede bewaren.
Nadien ondertekenen alle kinderen dit document. Wie afwezig was krijgt nadien uitleg over dit document en kan het dan ook nog ondertekenen

EVEN TESTEN

Hou jij echt van vrede?

(Inspiratiebron: 1000 bommen en granaten, Kinderkrant voor 8-12-jarigen n.a.v. de vredesweek 1994, een uitgave van Pax Christi Vlaanderen)

1
Twee kinderen vechten op de speelplaats
O Ik ga hen aanmoedigen
O Ik loop naar de meester of juf om het te zeggen
O Ik zeg tegen de vechtersbazen: 'Hou toch op, stel je niet zo aan.'

2
Je moeder wil dat je meehelpt bij de afwas. Maar je hebt morgen een belangrijke toets en moet er nog veel voor leren
O Je gaat naar je kamer, draait de deur op slot en helpt moeder niet.
O Je helpt je moeder bij de afwas.
O Je toont aan je moeder wat je nog allemaal moet leren en je zegt dat je geen tijd hebt.

3
Je moet naar de directeur voor iets wat je niet gedaan hebt.
O Je zegt heel beleefd dat je het niet gedaan hebt.
O Je begint te huilen en hoopt dat de directeur medelijden met je krijgt.
O Je dreigt ermee dat je naar een andere school zult gaan.

4
Je beste vriend lacht iemand uit in de klas die een slechte toets deed.
O Je lacht mee.
O Je wil geen vriend meer zijn met zo iemand
O Je zegt aan je vriend dat je dat helemaal niet leuk vindt en dat hij zich moet verontschuldigen.

5
De juf geeft je buur onterecht een opmerking
O Je zegt niets. De juf is toch de baas!
O Je zet het de juf later betaald
O Je zegt aan de juf dat je buur onterecht die opmerking kreeg.

6
Je speelt jagersbal. Iemand houdt zich niet aan de afspraken van het spel.
O Je wil niet meer meespelen. Als de anderen niet eerlijk spelen, moeten zij dat maar weten.
O Je laat die persoon niet meer meespelen.
O Je stapt ernaartoe en vraagt om zich aan de regels te houden.

7
Op de speelplaats speelt iemand met jouw bal.
O Je laat die ermee spelen. Anders komt er weer ruzie.
O Je zegt dat het jouw bal is en dat je er zelf mee wilt spelen.
O Je neemt je bal gewoon terug.

8
Welk zin past het best bij jou?
O Ik denk aan mezelf, maar zorg ervoor dat de anderen niet benadeeld worden.
O Ikke en de rest kan stikken.
O Het beste doe je alles samen.

Belangrijke ideeën bij de bespreking
. Het is goed om te kiezen geen geweld te gebruiken.
. Men mag zich niet laten doen door anderen.
. Het is goed om voor zichzelf op te komen zonder de anderen te benadelen.

DOEN

Geef handen aan de vrede

Om over te spreken
- Wanneer ben je zelf te-vrede-n?
- Hoe werk je aan vrede in jouw omgeving?
- Hoe bouw je mee aan de droom die God heeft over vrede en geluk voor de mensen?

Mensen zien de duif als het symbool van vrede.

Maak je eigen vredes-top-tien.
Schrijf in de vleugels van de duif hoe je zelf kunt meewerken aan de vrede.

Gebruik hiervoor het logo van Pax Christi en vergroot het. (Dit logo is een duif waarvan de twee vleugels de vorm van twee handen hebben. Het is te vinden op: theo.kuleuven.be/page/coll_vrede2007/)
Zorg eventueel voor stippellijntjes op de tien 'vingers'.

EXTRA

Klik hier voor meer info en suggesties over vrede.

Jongeren

VERDIEPEN

De vredeskus

- Wat zou jij zeggen als je iemand vrede wenst?
- Wat zou jij daar precies mee bedoelen?
- Hoe zou je dat tonen?

In de liturgie bidt de priester:
'Heer Jezus Christus,
Gij hebt aan uw apostelen gezegd:
"Vrede laat ik u;
mijn vrede geef ik u".
Let niet op onze zonden,
maar op het geloof van uw Kerk.
Vervul uw belofte:
geef vrede in uw naam
en maak ons één.
Gij die leeft in eeuwigheid.'

Daarna zegt de priester: 'De vrede des Heren zij altijd met u.' En roept hij de gelovigen op om elkaar vrede te wensen. Die tonen dat door elkaar de hand te geven, een kus te geven, te wuiven, te glimlachen, te knikken. Meestal zeggen ze dan: 'de vrede van Christus is met U.'
- Wat zouden ze daarmee bedoelen?
- Tonen ze dat op een manier zoals jij zou doen?

Als jij iemand de vrede van Jezus zou willen toewensen, wat kan dat dan voor jou concreet zijn.
Noteer dat op een blad in hartvorm.
Hang nadien alle harten op aan een waslijn in het lokaal of in de kerk.

EXTRA

Klik hier voor meer info en suggesties over vrede.

Overwegingen

Marc Gallant, trappist (Orval)

Vredesgroet (2016)

Een afscheidsrede werd gewoonlijk beëindigd met een vredesgroet (vgl. 1 Samuel 1, 17). Hier geeft Jezus de vrede. (v. 27). Maar Hij preciseert dat het hier niet gaat om de banale begroeting gebruikelijk in het gewone leven, het “sjalom” om goedendag te wensen.
Reeds in het Oude Testament is de vrede de kostbare gave van die de Messias met zich meebrengt (vgl. Jesaja 9, 5-6 ; 11, 1-11). Lucas laat ze zingen door de engelen bij de kribbe van de Messias te Betlehem (Lucas 2, 14 ; vgl. 19, 38). Zij is ook het eerste woord van de paasboodschap van de Verrezen Heer (Lucas 24, 36 ; Johannes 20, 19, 21, 26). Jezus geeft deze vrede nu reeds aan de zijnen voor hij zijn passie begint, want Hij is zeker van zijn verrijzenis. En om zijn leerlingen te sterken in deze vrede, kondigt Hij hen zijn komende terugkeer aan met zoveel meer kracht, daar die komst omkaderd zal zijn met de komst van de Vader en van de Geest, zoals Hij heeft aangekondigd.