Wat?

Een tafel waarop allerlei soorten spullen liggen. Bij voorkeur een verzameling erg uiteenlopende voorwerpen: een schoen, een rugzak, een horloge, een bril, een hoed, foto’s, beeldjes, een kaars, lucifers, een boomstronk, een plant, een fluit, een bel, een olielamp, een stempel, een springtouw, een hamer, een ring, knikkers, een bal, een spiegel, papieren zakdoekjes, een kei...

Doelen

. Vertrouwd raken met een andere manier van spreken: ‘ beelden’ gebruiken om iets duidelijk te maken.
. Met behulp van een voorwerp uiten wat alleen van binnen gevoeld, gezien of gedacht wordt.
. Wie zich moeilijk verbaal kan uiten, kan op een andere manier communiceren en koppelt ‘beelden’ aan wat moeilijk met woorden te zeggen is.

Wanneer?

(naar C. LETERME in Simon Plus, uitgeverij Averbode, 2003 nr 1)

Als kinderen ongeveer 8 jaar oud zijn, ontwikkelt zich bij hen langzaam het symbolisch denken. Ze worden ontvankelijk voor het gebruik van ‘beelden’ om iets duidelijk te maken en blijven niet langer bij de letterlijke betekenis ervan.
Bijvoorbeeld:
Je vraagt hoe je iemand kunt helpen die in de put zit.
Antwoord 6-7-jarigen: door een ladder te halen
Antwoord 9-jarigen: door met hen te spelen.

Dit proces komt vanzelf tot ontwikkeling bij kinderen. Een buitenstaander kan dit opmerken wanneer ze beginnen moppen te vertellen. In de catechese en in godsdienstlessen kan men rond die periode allerlei activiteiten voorzien die kinderen verder begeleiden in dit proces.

Omdat spreken over geloven zijn eigen moeilijkheden kent – men spreekt veelal over wat onzichtbaar is, aan te voelen, te ervaren… is het bij uitstek een terrein waarbij ‘beelden’ gebruikt worden om zich te verduidelijken.
Als men dit niet door heeft, komen er ‘kortsluitingen’: men leest de ‘beelden’ als iets wat zichtbaar waar te nemen is, terwijl ze in de eerste plaats iets willen zeggen over wat aan te voelen is, te ervaren…

Verloop

(C. LETERME in Samuel Plus, uitgeverij Averbode, 2005 nr 7)

Op een tafel ligt een verzameling erg uiteenlopende voorwerpen.

Vraag aan de kinderen:
- Vertel iets over jezelf / over verdriet / over iets wat je blij maakt / over God …
- Welk voorwerp kan je daarbij helpen?
- Weet je ook waarom?

Vraag eventueel ook:
- Welk voorwerp zou je daar nooit voor gebruiken?

Aandachtspunt
Zorg ervoor dat de spullen echt aanwezig zijn, zodat men ze in de hand kan nemen, er mee omgaan. Dat is iets anders dan erover te praten.
Met beeldmateriaal ben je ook speelser met kinderen bezig. Die voorwerpen kunnen een referentiekader aanreiken dat helpt om te komen tot beter verstaan van elkaar. Een beeld spreekt tot de verbeelding, maar roept heel vaak ook beeldende taal op.
Leg dus liefst geen fotomateriaal tussen de 'spullen'.

TIPS
. Laat de kinderen de ‘spullentafel’ regelmatig gebruiken bij het verwoorden van gevoelens die moeilijk te verwoorden zijn.

Bijvoorbeeld
Als je dit verhaal hoort, dit gedicht leest, deze beelden ziet ... welke gevoelens roepen ze bij je op. Wie wil kan op de spullentafel een voorwerp uitzoeken dat helpt om iets over dat gevoel te zeggen.

. Wanneer de kinderen hiermee vertrouwd zijn, kun je ze, n.a.v. een wandeling in de natuur, vragen om een voorwerp in de natuur te zoeken waarmee ze iets over zichzelf kunnen vertellen.

. Denk er aan om af en toe een voorwerp te vervangen. Bewaar die vervangen voorwerpen in een doos onder de spullentafel. Je weet nooit dat wie helemaal geen voorwerpen meer vindt op de spullentafel, die misschien wel onder die tafel vindt.

Evaluatie voor de begeleider

ivm de voorwerpen
. Zijn de voorwerpen genoeg gevarieerd?
. Vinden alle kinderen wel een voorwerp waarmee ze kunnen 'spreken'?

ivm de spullentafel
. Denk ik er voldoende aan om de spullentafel regelmatig een plaats te laten innemen in de activiteiten met kinderen?

Overweging

De verbanddoos

We hebben allemaal een verbanddoos nodig met de volgende inhoud:
- een bril
- een elastiekje
- een verband
- een potlood
- een gom
- een bloem
- een zakje thee

Een bril
om alle kwaliteiten van de mensen rondom ons te zien en te waarderen.

Een elastiekje
om niet te vergeten flexibel te zijn als de mensen of de dingen niet zijn zoals we dat zouden willen.

Een verband
om gekwetste gevoelens te genezen, zowel die van ons als die van anderen.

Een potlood
om al het goed wat ons overkomt te noteren.

Een gom
om niet te vergeten dat elk van ons fouten maakt en dat we de gelegenheid hebben om die uit te vegen.

Een bloem
om eraan te herinneren dat iedereen elke dag behoefte heeft aan een kus, een liefkozing, een teder woord.

Een zakje thee
om op het einde van de dag bij te ontspannen en te reflecteren.