Exodus 19, 2-6a: God verschijnt

De tekst

’Bijbel in gewone taal’

(Deze Bijbeltekst komt uit de Bijbel in Gewone Taal, © Nederlands Bijbelgenootschap 2014, p. 111)

De Israëlieten vertrokken uit Refidim en gingen naar de Sinai-woestijn. Toen ze daar aankwamen, was het precies twee maanden geleden dat ze uit Egypte vertrokken waren. Ze zetten hun tenten op vlak bij de berg Sinai.
Mozes klom de berg op, naar God toe. De Heer gaf hem opdracht om namens hem tegen de Israëlieten te zeggen: ‘Jullie hebben gezien wat ik, de Heer, met de Egyptenaren gedaan heb. En jullie hebben gemerkt dat ik jullie snel en veilig hier bij mij gebracht heb. Nu moeten jullie goed naar mij luisteren. En jullie moeten je houden aan de afspraken met mij. Dan zullen jullie een kostbaar bezit voor mij zijn. De hele aarde is van mij, en alle volken zijn van mij. Maar jullie zijn echt mijn volk. Jullie zijn heilig, jullie zullen mij dienen.’

Dichter bij de tijd

(Bewerking: C. Leterme)

De Israëlieten kwamen aan in de Sinaïwoestijn.
Dicht bij de berg sloegen zij hun kamp op.
Mozes ging de berg op naar God.
Toen hij boven was, zei God tegen hem:
‘Dit moet je zeggen tegen het huis van Jakob
en moet je de zonen van Israël laten weten.
Met eigen ogen heb je gezien
hoe Ik ben opgetreden tegen Egypte,
hoe Ik je op arendsvleugels heb gedragen
en hier bij Me gebracht heb.
Als je naar mijn woord luistert
en mijn verbond onderhoudt,
dan zul je van alle volken mijn bijzondere eigendom zijn,
want aan Mij behoort de aarde.
Jij zult mijn priesterlijk koninkrijk en mijn heilig volk zijn.’

Stilstaan bij …

Woestijn
In de Bijbel is een woestijn meer dan een kaal, dor, droog gebied. Wie ooit een woestijn bezocht, werd er getroffen door de stilte. Geen wonder dat de Bijbel vaak vertelt over mensen die de woestijn intrekken om biddend en mediterend God te ontmoeten of met hun diepste zelf geconfronteerd te worden.

Berg
In veel oud-oosterse religies is de berg de ontmoetingsplaats met de godheid. In het Midden Oosten was men ervan overtuigd dat goden op een bergtop neerdaalden om zo in contact te komen met de mensen. Daarom ook werd het verbond gesloten op een berg, werd de tempel gebouwd op de berg Sion, werd Jezus op een berg verheerlijkt en stierf Hij op een heuvel.
In het oude Babylon bouwde men kunstmatige bergen (ziggurats) en plaatste daar bovenop een tempel.

Verbond
Dit verbond betreft de relatie tussen God en mens, die gevolgen heeft voor de relatie tussen mensen onder elkaar. Deze visie is uniek. Goden werden doorgaans geëerd met offers en gebeden, terwijl Jahwe vraagt naar een levensstijl van rechtvaardigheid, eerbied en liefde voor de medemens.

Heilig
Wie of wat ‘heilig’ is, hoort bij God. Dit woord zegt niets over een morele kwaliteit.

Bij de tekst

Betekenis

Centraal in de wetgeving van Israël is de verering van de God, die het volk uit Egypte / de verdrukking van Egypte heeft geleid en van wie de naam Jahwe later niet meer mocht uitgesproken worden.
God sloot tot nog toe een verbond met één persoon (b.v.: Abraham), maar in deze tekst breidt Hij het verbond uit tot het hele volk.

Spreken met beelden

Op arendsvleugels heb ik je gedragen
De arend die hoog en snel kan vliegen en lange afstanden kan afleggen, zorgt ook goed voor zijn jongen, vooral wanneer ze beginnen uit te vliegen.
Dit is in deze tekst het beeld van de zorg van God voor zijn volk.