Exodus 17, 3-7: Water uit een rots

De tekst

Dichter bij de tijd

(Bewerking: C. Leterme)

Wekenlang trekken de Israëlieten door de woestijn
van kamp tot kamp.
Wanneer ze hun tenten opslaan in Refidim,
hebben ze geen water meer om te drinken.
Ze gaan naar Mozes:
'Geef ons water te drinken! Is God nu bij ons of niet?'
'Waarom verwijten jullie mij?
Waarom dagen jullie God uit?' vraagt Mozes.
Maar de mensen hebben zo'n hevige dorst
dat ze tegen Mozes blijven morren:
'Waarom voerde u ons weg uit Egypte
als onze kinderen en ons vee toch van dorst moeten sterven?'

Dan bidt Mozes tot God:
'Wat moet ik toch doen met dit volk?
Ze staan klaar om stenen naar mij te gooien.'
'Ga met enkele belangrijke mensen van Israël voorop, 'zegt God.
'Neem de staf, waarmee u op de Nijl geslagen hebt,
en ga op weg.
Ik zal verder op een rots gaan staan, op de Horeb.
Sla op die rots:
er zal water uit stromen zodat de mensen kunnen drinken.'
Mozes doet dat.
De belangrijke mensen van Israël zien het gebeuren.

Stilstaan bij ...

Israëlieten
Dit is de naam voor de afstammelingen van Jacob, die de naam Israël kreeg na een gevecht met God bij de beek Jabbok (Genesis 32, 28).

Staf
Deze staf komt regelmatig terug in het leven van Mozes: bij zijn roeping toonde deze staf aan dat hij door God gezonden werd (Exodus 4, 1-5). Die staf kon in een slang veranderen om de farao te overtuigen (Exodus 7, 8-13). Wanneer die staf het water van de Nijl aanraakte, veranderde dat in bloed (Exodus 7, 14-25)

Rots
In het bergmassief van de Sinaï toont men vele 'rotsen van Mozes', waarover deze tekst het heeft. In dit gebied komt het soms voor dat een kalklaag of een zoutlaag een bron afsluit. Wie op de juiste plaats een gat slaat kan er toegang toe krijgen.

Horeb
In de Bijbel blijkt de Horeb dezelfde berg te zijn als de Sinaï.
Het kan ook dat men met de Horeb het hele gebergte aanduidt, en met Sinaï een specifiek zuidelijk deel ervan.

Massa en Meriba
De betekenis van de namen Massa (beproeving) en Miriba (verwijt / twist) doet de Israëlieten herinneren aan wat zich daar heeft afgespeeld.
Het zou best kunnen dat de naam 'Massa' niet de oorspronkelijke naam is van de plaats van het gebeuren.

Bij de tekst

Betekenis

De Israëlieten begonnen zich onderweg in de woestijn af te vragen waarom ze toch uit Egypte vertrokken waren, waar eten en drank in overvloed was. Tot Mozes met zijn staf op de rots klopte en er water uit stroomde. Een gebeuren dat in die streek een normale uitleg kreeg (zie hoger) maar voor Mozes en de Israëlieten een teken was van de bezorgdheid van God voor hen. Ze vertelden dit later aan elkaar door op zo'n manier dat het een mirakel werd.

De rots van Mozes

In de Sinaï (Wadi el Arbain) toont men deze rots als de 'rots van Mozes'.

Deze foto met het orthodoxe kerkje toont de actuele situatie.

Ter plaatse wordt gezegd dat de twaalf spleten in de rots verwijzen naar de twaalf bronnen die water gaven toen Mozes met zijn staf op de rots sloeg - een eigen bron voor elke stam! Zoals in de Koran te lezen is: 'En Wij openbaarden aan Moesa (= Mozes), toen zijn volk hem om water vroeg: ‘Sla met je staf op de rots.’ Toen ontsprongen daaruit twaalf bronnen, waarvan elke groep mensen wist waar ze moesten drinken.' 7, 160

Waterwonderen in de woestijn

. Exodus 15, 22-25
De Israëlieten dronken in Mara water dat niet te drinken was omdat het te bitter was.

. Exodus 17, 3-7
Door met zijn staf op de rots te slaan deed Mozes water ontspringen uit de Horeb.

Suggestie

Jongeren

VERTELLEN

De leeuw en de poezen

(C. LETERME, Een parel voor elke dag, Averbode 2007, p. 350)

Een leeuw liep statig
langs een groepje poezen
die met elkaar babbelden.
Hij dacht: ‘Ik ga hen verslinden.’

Maar plotseling
kwam een vreemd gevoel van rust
over hem neer
en hij begon te luisteren
naar wat ze zegden.
‘God,’ zei één van de poezen,
‘we hebben de hele dag gebeden
om veel muizen,
maar tot nog toe
hebben we er geen gezien.’
‘Ik vraag me af
of God wel echt bestaat,’
zei een andere poes.
Maar God zei niets,
en de poezen verloren hun geloof.

Toen stond de leeuw op
en ging terug
van waar hij gekomen was.
‘Dit is best wel grappig,’ dacht hij,
‘ik wilde zo’n poes opeten
en God hield mij tegen.
En toch wilden die poezen
niet meer in God geloven.
Ze maakten zich zo druk
om wat er niet was,
dat ze niet eens doorhadden
hoe ze beschermd werden.’

Overweging bij het verhaal
(C. LETERME in Kerk en leven, Federatie Rotselaar, 18 maart 2020, p. 1)

Sommige kleuters weten van geen ophouden!
'Waarom is het water van de zee zout?
Waarom zijn de bergen zo hoog? Wie is God?'

Dé vraag waar ouders, grootouders en opvoeders zo tegen opzien is eruit.
Wat moet je daarop antwoorden?
God is zo heel anders dan een mens.

Al eeuwenlang proberen mensen over God te spreken.
Maar elk van hun pogingen schiet uiteindelijk tekort.
Ook verhalen brengen geen soelaas.

God is niet te vatten in één verhaal, ook niet in honderd verhalen.
Maar elk verhaal kan wel een tipje van de sluier oplichten
en oproepen wat mensen over God ervaren hebben.

Het verhaal hierbij doet een poging.

Enkele poezen hebben trek in een portie muis.
Om muizen te kunnen vangen bidden ze de hele dag tot God.
Omdat er geen muizen komen, vragen ze zich af: 'Bestaat God wel?'

De leeuw in het verhaal heeft zin in een paar poezen
maar blijft om een onverklaarbare reden rustig liggen.
Dit heeft volgens hem te maken met hoe God tewerk gaat.

God is duidelijk anders dan gedacht:
Hij gaat niet in op de smekende vraag van de poezen
maar laat de leeuw stil liggen bij het zien van een hapklare prooi.

Mensen vergeten wel eens dat God geen mens is.
Dat wil wel niet zeggen dat Hij niet bezorgd is om mensen,
maar dat Hij dat doet op zijn manier.