Wie was Hagar?
Een dochter van de farao?
Een joodse legende vertelt dat toen Abram naar Egypte trok, hij zijn vrouw Sarai verstopte in een kist. Toen de douaniers hem vroegen wat er in de kist zat zei hij dat er gerst in zat. Maar de douaniers zeiden dat het tarwe was. Abram wilde gerust de hogere tol voor de tarwe betalen, maar toen zeiden de douaniers dat het peper was, dan goud, dan edelstenen. En telkens wilde Abram de hogere tol daarvoor betalen. Dat maakte de douaniers zo wantrouwig dat ze hem vroegen om de kist open te maken. Toen ze de mooie Sarai zagen, stuurden ze boden naar de farao om hem dat te melden. Zodra de farao dat nieuws kreeg, liet hij Sarai bij hem brengen.
Toen Sarai bij hem was, vroeg de farao haar wie Abram was. Sarai zei dat hij haar broer was. Daarop stuurde de farao goud, zilver, parels, schapen en ossen naar Abram. Hij liet ook een huwelijkscontact met Sarai opmaken, waarbij hij al zijn goud, zilver, zijn slaven en de provincie Gosen gaf. Hij gaf ook Hagar, zijn eigen dochter aan Sarai als slavin.
Maar toen hij in de nacht dichter bij Sarai wilde komen, verhinderde een engel dat en kregen de farao en zijn hovelingen de pest. Toen de farao zijn priesters om raad vroeg, zeiden ze dat zijn huwelijksaanzoek aan Sarai daar de oorzaak van was. Daarop stuurde de farao Sarai terug naar Abram.
Draagmoeder
Dat Sara haar slavin aan Abraham geeft, was in het Oude Israël blijkbaar gebruikelijk bij onvruchtbare vrouwen.
Vergelijk met Lea en Rachel die hun slavin aan Jacob gaven.
Hagar wordt de moeder van Ismaël.
Stammoeder van de Arabieren
Ismaël stierf op 137-jarige leeftijd, omringd door zijn nazaten, een volk dat een gebied bewoonde van Havila tot aan Sur.
In de Koran staat dat Abraham met zijn familie terecht kwam in Egypte. Later, bracht hij Hadjar (Hagar), en haar zoon Ismael naar een dorre vallei in Arabië. Hij liet hen daar achter, nadat God hem had beloofd om voor hen te zorgen.
Hadjar zocht in de omgeving naar eten en water voor haar kind. Volgens de Koran ontstond er een bron aan de voeten van Ismael als antwoord op haar gebeden. Dit is nu de Bron van Ismael, de Zamzam. In de loop van de tijd besloten handelaars om zich in de kleine vallei te vestigen. Zo groeide die plaats uit tot de stad Mekka. Abraham kwam er af en toe Hadjar en Ismael bezoeken. Toen de jongen ongeveer 13 jaar oud was, bouwde hij samen met zijn vader Abraham de Ka'aba, een kubusvormig gebouw in Mekka.
Als pelgrims in Mekka aankomen, verrichten ze de sa'i. Daarbij rennen ze zeven keer heen en weer tussen de twee kleine heuvels Saf en Marwah. Een gebruik dat herinnert aan de zoektocht van Hadjar naar water en eten.
De tweede vrouw van Abraham?
Na de dood van Sara huwde Abraham een tweede keer. In de Bijbel staat dat die tweede vrouw Ketura heette (Genesis 25, 1).
Sommige joodse Schriftgeleerden zeggen dat met Ketura (= wierook)Hagar bedoeld wordt. Hagar werd 'Ketura' genoemd omdat haar daden zo welriekend waren als wierook.
Hagar en kunst
R. VON EMS
Sara verstoot Hagar en Ismael
P. P. RUBENS
Hagar verlaat Abraham en Sara (1615-1617)
Abraham kon geen kinderen krijgen bij Sara. Die stelde toen voor dat het te proberen met Hagar, haar Egyptische slavin. Hagar werd zwanger. Sara meende in haar ogen minachting te zien. Met instemming van Abraham verdreef ze daarop Hagar uit het huis.
Rubens (1577 – 1640) laat een verongelijkte maar trotse Hagar zien. Links staat de boze Sara, met de hand in de zij. Abraham kijkt toe.
IL GUERCINO
Abraham verstoot Hagar en Ismaël (1657)
Il Guercino (Giovanni Francesco Barbieri - 1591 – 1666), uit Bologna, schilderde een wenende Ismaël wanneer zijn vader Abraham hem en zijn moeder Hagar beveelt het huis te verlaten.
Hagar in 'bijbelin1000seconden.be'
. Genesis 16: Sara en Hagar
. Genesis 21, 2-3.9-21: De zonen van Abraham