Jesaja 60, 1-6: Het licht van Jeruzalem

De tekst

’Bijbel in gewone taal’

(Deze Bijbeltekst komt uit de Bijbel in Gewone Taal, © Nederlands Bijbelgenootschap 2014, p. 1214)

Jeruzalem, wees niet langer bedroefd. Laat het licht over je schijnen, het licht van de Heer. Hij komt naar je toe als een stralende zon. Alle volken leven in het donker, de hele aarde is zo donker als de nacht. Maar over jou schijnt het licht van de Heer.
Iedereen ziet dat stralende licht. De volken en hun koningen, ze komen allemaal naar je toe, Jeruzalem. Ze volgen allemaal dat stralende licht, ze willen allemaal naar die schitterende stad.

Doe je ogen maar open, Jeruzalem, en kijk om je heen. Daar komen je inwoners aan! Ze komen allemaal naar je toe, vanuit verre landen. Andere volken brengen hen veilig thuis. Ze dragen je inwoners alsof het hun eigen kinderen zijn.
Jeruzalem, kijk! Je ogen zullen stralen van blijdschap, en je hart zal bonzen van vreugde.

Die volken brengen ook geschenken voor je mee. Ze nemen hun rijkdommen mee uit verre landen. Ze brengen veel kamelen mee, jonge kamelen uit Midjan en Efa. En de mensen uit Seba komen met veel wierook en goud. Zij vertellen allemaal hoe machtig de Heer is.

Dichter bij de tijd

(Bewerking: C. Leterme)

Jeruzalem, sta op en schitter.
Je licht is gekomen:
God komt naar je toe
als een stralende zon.
De duisternis bedekt de aarde,
de volkeren leven in het donker,
maar over jou schijnt God,
zijn licht is boven jou zichtbaar.

Volkeren en koningen
laten zich leiden door dat licht,
de glans van de opkomende zon.

Doe je ogen open en kijk om je heen.
iedereen verzamelt zich en gaat naar je toe:
je zonen komen van verre landen
je dochters worden gedragen.

Jeruzalem,
je zult stralen van blijdschap als je het ziet,
je hart zal bonzen van vreugde.
Je krijgt de schatten van de zee,
en de rijkdom van de volkeren.
Een vloed van kamelen zal je land overspoelen,
jonge kamelen uit Midjan en Efa.
De mensen uit Seba dragen goud en wierook,
en verkondigen hoe machtig God is.

Stilstaan bij ...

Licht
‘Het licht dat opkomt over Jeruzalem’ is het symbool van de aanwezigheid van God in die stad. Hij is het die geluk aan die stad geeft. Wanneer dat gebeurt, komen volkeren naar haar toe, beladen met rijkdom.
Later zagen de eerste christenen in dit ‘licht’ het beeld van Jezus.

Duisternis
Israël werd in ballingschap gestuurd naar Babylonië, ver weg van Jeruzalem en de heilige berg (Sion). Die ballingschap was als de grote duisternis, een tijd verstoken van elk licht.

Kamelen
Deze tekst gaf aanleiding om de ‘wijzen uit het oosten’ af te beelden met kamelen.
De oudste voorstellingen van de wijzen laten die te voet gaan. Later kregen ze vervoersmiddelen: paarden, olifanten … en ook kamelen.
Kamelen werden gebruikt als vervoermiddel voor lange afstanden omdat ze dagenlang kunnen lopen zonder te drinken.

Efa
Hiermee wordt een stam van Midian bedoeld die terug gaat op Efa, de zoon van Midian (Genesis 25, 4). Hoewel zijn nakomelingen tussen de Midianieten woonden, bleven ze voor zichzelf verder de naam van hun voorvader Efa gebruiken.

Seba
Waarschijnlijk was dit een streek in Noord-Arabië. Maar het kan ook een gebied zijn in Zuid-Arabië dat bewoond werd door Sabeeën, die handelaars waren.

Midjan, Efa, Sjeba
In de ogen van de joden waren dit heidense gebieden.

Goud en wierook
Dit edel metaal en de bijzondere geur van wierook roepen oosterse weelde en rijkdom op. In deze tekst kan men dit zien als compensatie voor het leed dat Israël werd aangedaan.
Goud en wierook komen in het evangelie van Matteüs voor als geschenken van de wijzen bij hun bezoek aan Jezus. Daar zou het kunnen dat goud verwijst naar Jezus als koning, en wierook naar Jezus als ‘zoon van God’.

Bij de tekst

Universeel perspectief

Men vermoedt dat deze tekst kort na de terugkeer uit de ballingschap ontstaan is. Ze schetst het beeld van het nieuwe Jeruzalem en de tempel, die in alle luister hersteld zullen worden. Wat opvalt is die tempel niet alleen zal stralen voor het volk Israël, maar voor alle volkeren: iedereen krijgt deel aan het licht van de heerlijkheid van God.
Later zagen de eerste christenen in deze tekst van Jesaja (over het toestromen van de naties naar Jeruzalem) de aankondiging dat ook niet-Joden tot het christelijk geloof zouden toetreden.

Historische context

Een aantal Israëlieten die in ballingschap leefden in Babylonië, kon terugkeren naar hun land Israël. De ballingschap en de verwoesting van hun tempel in Jeruzalem hadden hen zwaar getekend. En terug in Jeruzalem werden ze geconfronteerd met veel armoede, onrecht en de overheersing door een buitenlandse koning.

Jesaja wilde hen een hart onder de riem steken. Hij sprak hen over het nieuwe Jeruzalem, een stad die niet alleen Israëlieten nieuw leven geeft, maar ook andere volkeren. Een stad waar vreemdelingen naartoe komen om God te aanbidden en niet meer om die te verwoesten.

Stralend nieuw!

De stad die in de periode van de ballingschap verwoest werd, werd weer opgebouwd en raakt vol licht en vreugde wanneer ze terugkeert in de gunst van God. Dit wordt weergegeven met ‘wereldse’ begrippen als: rijkdom, macht, invloed, voorspoed ...

Suggestie

Jongeren

CREATIEF

Collage

De jongeren maken twee collages: één die de situatie van het verwoeste Jeruzalem weergeeft, een andere die het nieuwe Jeruzalem oproept. Dat kunnen woordcollages of beeldcollages zijn. Het materiaal hiervoor vinden ze in de jaaroverzichten van kranten en tijdschriften.

Het verwoeste Jeruzalem staat symbool voor alle vormen van oorlog, geweld ... Sombere kleuren of titels, die verwijzen naar vormen van terreur, krijgen de bovenhand.
(Een zwarte zon?)

Het nieuwe Jeruzalem wordt het beeld van de nieuwe stad, van een nieuwe wereld. De kleuren zijn frisser. Wat getoond wordt straalt hoop uit. Ook de teksten / titels geven uitzicht op betere tijden.
(Een gele zon?)