Jakobus 5, 1-6: De gevaren van rijkdom 

De tekst

Dichter bij de tijd

(Bewerking: C. Leterme)

En nu jullie die rijk zijn:
ween en jammer om de rampen die jullie meemaken.
Jullie rijkdom is rot geworden,
jullie mooie kleren zitten vol gaten door de motten,
jullie goud en zilver is verroest.
Die roest zal tegen jullie getuigen
en als een vuur jullie vlees opbranden.
Jullie hebben schatten verzameld,
terwijl het de laatste dagen zijn.

Luister,
het loon dat jullie niet hebben betaald aan de arbeiders
die jullie velden hebben gemaaid, schreeuwt,
en de kreten van uw oogsters zijn doorgedrongen
tot de oren van de Heer van de heerscharen.
Jullie hebben je dik gegeten en gedronken
voor de dag van de slachting.
Jullie hebben de rechtvaardige gevonnist en vermoord,
zonder dat hij zich tegen jullie kon verweren.

Stilstaan bij…

Laatste dagen
De dagen waarin de Heer zal komen.

Heer der heerscharen
Manier waarop de profeet Jesaja God noemt.

De dag van de slachting
De dag waarop God oordeelt.

De rechtvaardige
Iemand die in zijn leven trouw is aan God en aan zijn wet, ook als alles tegenzit.

Bij de tekst

Inhoud

Het gevaar van rijkdom ligt erin dat mensen alle voeling kwijt zijn met wie in armoede leeft.

Suggestie

Jongeren

VERTELLEN

Het venster en de spiegel

C. LETERME, Een parel voor elke dag, Averbode 2007, p. 256

Er was eens een rijk man,
die ongelukkig was.
Omdat hij weer vreugde in zijn leven wou vinden,
ging hij om raad bij een rabbi.

De rabbi zei: ‘Kijk eens door dit venster
en vertel wat je ziet.’
‘Ik zie mensen op straat
die heen en weer lopen.’
Toen hield de rabbi hem een spiegel voor en zei:
‘Kijk eens in deze spiegel
en vertel me wat je nu ziet.’
‘Ik zie mezelf!’, riep de man uit.
‘En de anderen,
zie je die dan niet meer?’ vroeg de rabbi.
De man schudde het hoofd.
Toen zei de rabbi:
‘Het venster en de spiegel
zijn allebei gemaakt van glas.
Alleen werd er bij de spiegel
achteraan een laagje zilver op gezet.
Door het zilver zie je alleen nog jezelf,
terwijl je door het glas van het venster
de anderen kunt zien.
Dat is ook bij jou gebeurd.
Toen je nog niet zo rijk was,
zag je de anderen en je leefde met hen mee.
Nu jij je zilver kunt veroorloven,
zie je alleen nog jezelf.
Misschien moet je het zilver wegkrabben
zodat je de anderen weer kunt zien
en je gelukkig kunt zijn.’

Naar een verhaal van Rabbi Newman

Overweging bij het verhaal
(C. LETERME in Kerk en leven, Federatie Rotselaar, 26 september 2018, p. 1)

Goud, zilver, diamanten …
de meeste kinderen zijn er gek op.
Omdat het waardevol is? Vergeet het maar!
Omdat het zo prachtig glinstert!

Daarom is er op veel iconen goud te zien.
Echt goud, omdat het stralende ervan
iets kan weergeven
van de luister die men God toedicht.

Kisten vol glinsterende juwelen
horen in sprookjes
bij koningen en prinsen,
bij mensen die oeverloos rijk zijn.

Jakobus, de broer van Jezus,
had veel bedenkingen bij al die rijkdom.
Werd al dat goud wel eerlijk verdiend?
Heeft men er anderen niet voor uitgebuit?

Bovendien is al die rijkdom
geen garantie voor geluk in het leven.
Met geen geld is liefde en tederheid te koop
of een gezond leven zonder zorgen.

Rabbi Newman maakt dit duidelijk met een spiegel:
rijkdom doet alleen kijken naar jezelf
en verhindert je om naar anderen om te zien.
Daarom maakt het ongelukkig.

Overweging

Valérie Kabergs

Propaganda?

(V. KABERGS in Kerk en leven, Lezingen en commentaar, 26 september 2018, p. 18)

Het gaat hier niet om een propaganda voor een armoediger of eenvoudiger leven. Wel wil Jakobus zijn toehoorders aanmanen op zo'n manier met die rijkdom om te gaan dat het in vrede samenleven met God zowel als met de medemens niet in het gedrang komt. Hij ziet het namelijk voor zijn neus gebeuren hoe enkelen rijkdom vergaren en oppotten zonder het met medemensen van de gemeenschap te delen of het zelfs te verwerven in hun nadeel.