Jesaja 61, 1-2a. 10-11: Wees blij
De tekst
’Bijbel in gewone taal’
(Deze Bijbeltekst komt uit de Bijbel in Gewone Taal, © Nederlands Bijbelgenootschap 2014, p. 1215-1216)
Gods dienaar zegt: ‘God, de Heer, heeft mij uitgekozen. Hij heeft mij zijn geest gegeven.
Hij heeft mij gestuurd om aan arme mensen het goede nieuws te brengen. En om aan mensen die lijden, weer hoop te geven. Hij heeft me gestuurd om tegen gevangenen te zeggen: ‘Jullie zijn vrij!’
Hij heeft me gestuurd om aan de mensen te vertellen: ‘Er komt een jaar waarin de Heer jullie vergeeft. Er komt een tijd dat God jullie vijanden zal straffen.’
De Heer heeft me gestuurd om mensen die verdriet hebben, te troosten. (…)
De inwoners van Jeruzalem zullen zeggen: ‘Wij zingen van vreugde, we juichen voor de Heer. Want hij leerde ons om eerlijk en goed te leven, en hij maakte van Jeruzalem een veilige en prachtige stad! Onze stad is zo mooi als de kroon van een koning, zo mooi als de sieraden van een bruid.
Alle volken zullen zien hoe machtig onze God is. Zoals er overal op aarde bomen en planten groeien, zo zorgt de Heer overal op aarde voor recht en vrede.’
Dichter bij de tijd
(Bewerking: c. Leterme)
De profeet zegt:
'Ik ben helemaal doordrongen van de Geest van God,
want Hij heeft me gezalfd.
Hij heeft me gezonden
om goed nieuws te brengen aan de armen,
om al wie de moed verloren heeft, op te beuren,
om aan de gevangenen te zeggen dat ze vrij zijn,
en aan wie vastgeketend is mee te delen
dat ze terug mogen keren naar het licht
om een jaar aan te kondigen
waarin God zijn goedheid zal tonen.
Ik ben ongelooflijk blij
om wat God heeft gedaan.
Ik jubel en juich om mijn God,
want Hij heeft me gered,
en me geluk gebracht.
Want zoals de aarde groen voortbrengt
en zoals zaadjes in een tuin ontkiemen,
zo doet God geluk groeien.
Zijn roem zal groot worden
voor het oog van alle volkeren.'
Stilstaan bij ...
Zalven
Na reinigingsrituelen werd een koning in Israël gezalfd. Ook de hogepriesters en later de priesters werden bij hun inwijding gezalfd.
Betekenis: zoals zalf de huid van de mens doordringt, zo doordringt de kracht van God de mens die in Hem gelooft.
Genadejaar / jaar
Verwijst naar het sabbatjaar en het jubeljaar in de oude wetgeving van Israël (Leviticus), toen de gewoonte bestaan zou hebben (men kan dit historisch niet aantonen!) om elk zevende jaar (sabbatjaar) de slaven vrij te laten en om in elk vijftigste jaar (jubeljaar) ook alle schulden kwijt te schelden en de landbouwgronden opnieuw te verdelen.
Zo’n jaar werd gezien als het beeld van de messiaanse tijd.
Vreugde / blij
De reden tot vreugde is dat God zich het lot van de mensen aantrekt: Hij komt naar hen toe om Hen te bevrijden.
Gerechtigheid / goedheid
Gerechtigheid is: leven volgens de tien geboden, in een volkomen juiste (rechte) verhouding tussen mensen onderling en tussen de mensen en God.
Gerechtigheid wordt vaak verward met het woord ‘rechtvaardigheid’ (= iemand recht doen, geven wat de ander toekomt)
Bij de tekst
Geest van God
Als iemand de Geest van God heeft gekregen, gaat dat niet zozeer om een spirituele ervaring, maar om concrete actie:
. goed nieuws brengen aan de armen,
. hoop geven aan wie geen hoop heeft
. vrijheid en leven geven aan wie dit ontnomen werd ...
Trito-Jesaja
Trito-Jesaja is de naam voor de profeet die Jesaja 56-66 schreef. Centraal in die hoofdstukken is de hoop op het herstel voor de ballingen die uit Babylon naar Israël terugkeerden. Daarom denkt men dat dit deel van het boek Jesaja geschreven werd de vijfde eeuw voor Christus of nog later.
Geroepen om goed nieuws te brengen
Volgens exegeten beschreef Trito-Jesaja in deze tekst zijn eigen roeping. Als een gezalfde (messias) richt hij zich tot wie uit de ballingschap in Babylonië teruggekeerde en met allerlei moeilijkheden geconfronteerd werd: de verwoesting van Jeruzalem, bedrog, onrecht en schaamteloosheid. De beloften van God die ze in Babylonië hoorden, bleken niet te kloppen.
Bovendien ging het heropbouwen van de tempel, het doen heropleven van het land ... veel moeizamer dan gedacht.
‘Trito-Jesaja’ weet zich door God gezalfd en geroepen om de mensen uit deze moeilijkheden op te richten.
Herinnering aan het Nieuwe Testament
Lucas 4, 16-21
“Zo kwam Hij in Nazaret, waar Hij was opgegroeid. Volgens zijn gewoonte ging Hij op sabbat naar de synagoge. Hij stond op om voor te lezen en kreeg een boekrol van de profeet Jesaja aangereikt. Hij opende de rol en vond de plaats waar geschreven staat:
De Geest van de Heer rust op mij;
daartoe heeft Hij mij gezalfd.
Om aan armen de goede boodschap te brengen
heeft Hij mij gezonden,
om aan gevangenen hun vrijlating aan te kondigen
en aan blinden het licht in hun ogen,
om verdrukten in vrijheid te laten gaan,
en een jaar af te kondigen dat de Heer welgevallig is.
Daarna rolde Hij het boek dicht, gaf het terug aan de dienaar en ging zitten. De ogen van allen in de synagoge waren op Hem gericht. Toen begon Hij hen toe te spreken: ‘Vandaag is het schriftwoord dat jullie hoorden in vervulling gegaan.’ “
Suggestie
Grote kinderen
EVEN TESTEN
De juiste uitleg
Kies de juiste uitleg:
De Geest van God, de Heer, rust op mij, want de Heer heeft me gezalfd.
Dat betekent:
a. | De Heer heeft mij gekozen en mij zijn Geest gegeven. |
b. | De zalf heeft van mij een god gemaakt. |
c. | De Geest van God maakt me klaar voor de strijd. |
Om aan armen het goede nieuws te brengen heeft Hij mij gezonden, om aan verslagen harten hoop te bieden, om aan gevangenen hun vrijlating bekend te maken en aan geketenden hun bevrijding ...
Dat betekent:
a. | God wil dat ik journalist wordt. |
b. | God heeft me gezonden om allen te helpen die hulp nodig hebben. |
c. | God wil dat ik dokter of cipier word. |
Ik moet een genadejaar van de Heer uitroepen.
Dit betekent:
a. | Dat is een jaar waarin iedereen naar Jeruzalem moet gaan. |
b. | Dat is een jaar waarin niemand nog schulden heeft. |
c. | Dat is een jaar waarin alle gevangenen vrij gelaten worden. |