Feest van Onze-Lieve-Vrouw van de Rozenkrans
Datum
Onze-Lieve-Vrouw van de Rozenkrans wordt gevierd op 7 oktober, de dag waarop de christenen in 1571 de zeeslag wonnen bij Lepanto op de Ottomanen, een overwinning die toegeschreven werd aan Maria.
Evolutie van het feest
| 1571 | Paus Pius V | stelde het feest van 'Onze-Lieve-Vrouw van Overwinning' in, een jaarlijkse herdenking van de overwinning van christelijke zeemachten op de Ottomanen in de zeeslag bij Lepanto, die plaats vond op 7 oktober 1571. | |
| 1573 | Paus Gregorius XIII | veranderde de naam van het feest in ‘Feest van de Rozenkrans’ omdat de overwinning bij Lepanto volgens hem te danken was aan het bidden van de rozenkrans, want op die dag hield men een rozenkransprocessie op het Sint-Pietersplein te Rome om de hulp van Maria te vragen bij het tegenhouden van de Ottomaanse invasie in Europa. | |
| 1716 | Paus Clemens XII | verplaatste het feest in de rooms-katholieke heiligenkalender naar de eerste zondag van oktober. | |
| Eind 19e eeuw | Paus Leo XIII | breidde de gedachtenis uit naar de hele maand oktober, die de Rozenkransmaand werd genoemd. | |
| 1913 | Paus Pius X | veranderde de datum in 7 oktober, met de bedoeling de viering van de liturgie van de zondagen te herstellen. | |
| 1969 | Paus Paulus VI | gaf het feest zijn huidige naam: het 'feest van Onze-Lieve-Vrouw van de Rozenkrans.' | |
Rozenkrans
Wat?
Een rozenkrans (of paternoster) is een kralensnoer die bestaat uit 6 grote en 53 kleine kralen. Katholieke christenen gebruiken dit snoer bij het bidden: bij elk van de kralen bidden ze een onzevader of een weesgegroet.
Oorsprong
De precieze oorsprong van de rozenkrans is onduidelijk. Wel kent men in veel godsdiensten (o.a. boeddhisme, hindoeïsme, islam …) het gebruik van kralensnoeren als hulpmiddel bij het mediteren.
In de derde en vierde eeuw werden geknoopte gebedstouwen gebruikt door de woestijnvaders, christelijke monniken die de steden ontvluchtten om in de woestijn de eenzaamheid op te zoeken. Ze gebruikten die geknoopte gebedstouwen om de 150 psalmen te bidden. Leken die dit ook wilden doen, maar niet al die psalmen kenden, herhaalden 150 keer het onzevader.
Rond de veertiende eeuw werd in het Westen het onzevader vervangen door het weesgegroet.
Meditatie
Het bidden van de rozenkrans nodigt uit om na te denken en te reflecteren over de grote mysteries van het leven, de dood en de verrijzenis van Jezus.
| Blijde geheimen | Geheimen van het Licht | Droevige geheimen | Glorievolle geheimen |
| De blijde boodschap van de engel Gabriël aan Maria | Doopsel van Jezus | Jezus bidt in doodsangst tot God | Jezus verrijst |
| Maria bezoekt haar nicht Elisabet | Jezus op de bruiloft te Kana. | Jezus wordt gegeseld | Jezus stijgt op ten hemel |
| Jezus wordt geboren in Betlehem | Jezus kondigt het rijk van God aan. | Jezus wordt met doornen gekroond | De Heilige geest daalt neer over de apostelen |
| Jezus wordt opgedragen in de tempel | Gedaanteverandering van Jezus op de berg | Jezus draagt zijn kruis | Maria wordt opgenomen in de hemel |
| Jezus wordt teruggevonden in de tempel. | Jezus stelt de eucharistie in. | Jezus sterft aan het kruis | Maria wordt in de hemel gekroond. |
Hoe de rozenkrans bidden?
Na het noemen van een geheim bidt men 1 onzevader en 10 weesgegroetjes (= een zogenoemd tientje). Het tientje wordt afgesloten met het 'Eer aan de Vader'.
Om de tel niet kwijt te raken, gebruikt men een kralenketting. De kralen ervan zijn verdeeld in vijf groepen van tien kralen, met daartussen vier aparte kralen. Op de tien kralen bidt men het weesgegroet. Op de aparte kralen tussen de tientjes bidt men het onzevader.
Vijf tientjes van een rozenkrans bidden, is een ‘rozenhoedje’ bidden.
Drie keer vijf tientjes bidden, is een volledige rozenkrans bidden.
Aan de ronde ketting hangt nog een kleine ketting met een kruis aan: Bij dit kruis wordt de geloofsbelijdenis opgezegd. Daarna volgen een onzevader, drie weesgegroeten en een ‘Eer aan de Vader’.
Men begint dus het rozenkransgebed bij het kruis met het maken van het kruisteken en het bidden van de geloofsbelijdenis.
Kunst
S. CANTARINI
Onze-Lieve-Vrouw van de Rozenkrans (circa 1640)
Dit schilderij van Simone Cantarini (1612-1648), toont Maria en Jezus die rozenkransen vasthouden en ze aan gelovigen geven.
Volgens de dominicanen werd de rozenkrans in 1208 aan de heilige Dominicus gegeven tijdens een verschijning van Maria in de kerk van Prouille. De dominicanen speelden een belangrijke rol bij het verspreiden van het gebruik om de rozenkrans te bidden.
A. VAN DIJCK
Onze-Lieve-Vrouw van de Rozenkrans (1623-1624)
Maria geeft een rozenkrans aan de heilige Dominicus.