Apokalyps 21, 1-5a.6b-7: Een nieuwe hemel en een nieuwe aarde

De tekst

’Bijbel in gewone taal’

(Deze Bijbeltekst komt uit de Bijbel in Gewone Taal, © Nederlands Bijbelgenootschap 2014, p. 1989)

Toen zag ik een nieuwe hemel en een nieuwe aarde. De hemel en de aarde van vroeger waren verdwenen, en ook de zee was er niet meer.
Ik zag uit de hemel een heilige stad naar beneden komen, het nieuwe Jeruzalem. Die stad kwam bij God vandaan. Ze leek op een bruid die zich mooi gemaakt heeft voor haar bruidegom.
Uit de richting van de troon hoorde ik een luide stem, die zei: ‘Nu is God zelf op aarde. Vanaf nu zal hij bij de mensen wonen. De mensen zullen zijn volk zijn, en hij zal hun God zijn. Hij zal al hun tranen drogen. Niemand zal meer sterven, en er zal geen verdriet en geen pijn meer zijn. Want alles van vroeger is verdwenen.’
God, die op zijn troon zat, zei: ‘Ik maak alles nieuw.’
Hij zei tegen mij: ‘Schrijf op wat ik zeg. Want mijn woorden zijn betrouwbaar en waar.’
Toen zei hij: ‘Alles is nu voorbij. Ik ben het begin en het einde. Mensen die dorst hebben, geef ik te drinken. Ik geef ze water dat eeuwig leven geeft. Mensen die het kwaad overwinnen, zullen het eeuwige leven krijgen. Want zij zullen mijn kinderen zijn, en ik zal hun God zijn.

Dichter bij de tijd

(Bewerking: C. Leterme)

De cursief gedrukte tekst wordt in de liturgie niet voorgelezen.

Op een dag droomde Johannes. Hij schreef daarover:

Ik zag een nieuwe hemel en een nieuwe aarde.
De vroegere hemel en de oude aarde waren verdwenen
en er was geen zee meer.
Ik zag de heilige stad, het nieuwe Jeruzalem,
van bij God uit de hemel neerdalen.
Klaar als een bruid die zich voor haar man heeft mooi gemaakt.
Toen hoorde ik een luide stem.
Die riep vanaf de troon: ‘Dit is de tent van God bij de mensen!
Hij zal bij hen wonen. Zij zullen zijn volk zijn,
en Hij, God-met-hen, zal hun God zijn.
Hij zal alle tranen uit hun ogen drogen,
en de dood zal niet meer bestaan.
Er zal geen rouw, geen geween meer zijn, geen verdriet, geen pijn,
want al het oude is voorbij.’
En Hij die op de troon zat, zei: ‘Zie, Ik maak alles nieuw.’
(En ik hoorde zeggen: ‘Schrijf deze woorden op, ze zijn echt waar. Hij zei ook nog: ‘Het is gebeurd! Ik ben de Alfa en de Omega, de oorsprong en het einde.)
Wie dorst heeft geef Ik gratis te drinken
uit de bron van het water van het leven.
Mensen die overwinnen zullen dit allemaal krijgen.
Ik zal voor hen God zijn en zij zullen mijn kinderen zijn.

Stilstaan bij ...

Zee
De zee werd gezien als de plaats waar de machten van de duisternis wonen, een beeld voor al wat zonde en vernietiging is. Hiervoor is geen plaats meer in de nieuwe wereld.

Nieuwe Jeruzalem
Symbool van het volk van God in de hemel.

Bruid
Het nieuwe Jeruzalem wordt voorgesteld als een vrouw.
De relatie bruid/bruidegom is in het Oude Testament het beeld voor het verbond tussen God en zijn volk.

Tent
Herinnert aan de tent waarin de ark van het verbond werd bewaard.
Deze tent werd ook tabernakel genoemd. Die tent is het beeld van de relatie, het verbond tussen God en de mensen.

God-met-hen
Herinnert aan de naam Emmanuel uit de profetieën van Jesaja. Emmanuel betekent: ‘God met ons’.

De dood zal niet meer zijn
De oude wereld, waarin zonde, leed en dood heersten, is volledig verdwenen.

De eerste en de laatste / de alfa en de omega
Het boek ‘openbaring’ is geschreven in het Grieks. In die taal zijn alfa en omega de eerste en de laatste letter van het alfabet. Als God de alfa en de omega is, wil men eigenlijk zeggen: God is alles, ‘van a tot z’.
Beide Griekse letters zijn ook te zien op de paaskaars.

Bij de tekst

Spreken met beelden

Joden gebruiken veel beelden om het verbond tussen God en zijn volk duidelijk te maken:
. de relatie tussen een vader en zijn zoon
. de relatie tussen bruid en bruidegom
. God die zijn tent opslaat tussen de mensen.

Het boek 'Apokalyps'

Wanneer Johannes de evangelist zich op het eiland Patmos bevindt, krijgt hij in een aantal visioenen te zien wat er zal gebeuren op het einde van de tijd. In die visioenen gaat het over de strijd tussen Christus en de Satan. Uiteindelijk zal Christus winnen. God zegt dat hij die visioenen moet opschrijven en doorgeven aan de gemeenschappen van christenen.

Met dit boek wilde Johannes de christenen troosten en moed inspreken, in een tijd van vervolging en onderdrukking omwille van hun geloof.

Suggesties

Kleine kinderen

DOEN

Een fijne wereld

De kinderen tekenen hoe zij een gelukkige wereld zien.
Stimuleer de kinderen om hierbij ook aandacht te hebben voor het soort kleuren die ze hierbij gebruiken.

Grote kinderen

VERDIEPEN

Gesprek

(o.m. K. JANSSEN in Zonneland 2008, nr 25, p. 20)

Lees de tweede lezing voor van deze zondag.
Zo droomde Johannes.
Maar een droom komt niet zomaar uit.
- Droom jij ook wel eens van een nieuwe wereld?
- Hoe ziet die er dan uit?
- Vraag ook eens aan je ouders?
De nieuwe wereld waarover Johannes spreekt, zal heel anders zijn.
- Wat is volgens jou het belangrijkste verschil?

De droom van Johannes is een droom over een ideale wereld in de toekomst.
- Wat kun jij doen om die nieuwe wereld al een beetje dichterbij te brengen?
- Thuis?
- Op school?
- In je straat of buurt?
- Bij kinderen uit andere landen?
- Ken jij nog mensen die werken aan een betere wereld?

Geheugenspel

De kinderen zitten in een kring.
Begin met de zin:
‘Ik wil dat de wereld helemaal nieuw wordt.’
Vul de zin aan met wat je daarvoor wilt doen:
‘Daarom …
doe ik …; wil ik …’

Daarna komt elk kind aan de beurt in de richting van de wijzers van de klok. Wie aan de beurt is moet telkens dezelfde zinnen in de juiste volgorde zeggen en er iets nieuws aan toevoegen. Wie daar niet in slaagt, valt uit. Wie het langst kan meespelen, wint.

Noteer daarna wat de verschillende zinnen waren.
Bespreek met de kinderen welke zin ze willen realiseren de volgende week.

Brainstorm

Verdeel de groep in groepjes van vier. Elk groepje krijgt twee minuten om zoveel mogelijk op te schrijven wat men kan doen om een betere wereld te bekomen. Dit schrijven ze op een blad.
Als de twee minuten voorbij zijn, maak je een lijst met de aangehaalde activiteiten. Bovenaan komt wat in de meeste groepen werd aangebracht. Onderaan de lijst komt wat maar één groep heeft aangebracht.

TIP
Soms kunnen formuleringen licht van elkaar verschillen. In dat geval kies je voor één formulering en tel je de gelijkaardige zinnen erbij.

Alles wordt nieuw

(Bron: ‘debijbel.nl/Bijbel Basics, Apokalyps 21, 1-7, 16 november 2021, p. 4)

De kinderen denken na over wat er op de nieuwe wereld van God anders zal zijn dan in de wereld van nu.

Materiaal
Een kartonnen doos met een paspoort, EHBO-doos, nachtlampje, bijbel, zakdoek, brooddoos.

Verloop
Haal de voorwerpen uit de doos en bespreek met de kinderen wat ze zien.
. Waar zijn deze voorwerpen voor nodig?
. Zijn deze voorwerpen ook nodig in de nieuwe wereld die God belooft? Waarom?

Bijvoorbeeld:

VOORWERP	WAAROM?
Paspoort	iedereen hoort bij hetzelfde volk van God en is gekend.
EHBO-doos	er zal geen ziekte meer zijn.
Nachtlampje	niemand zal meer bang zijn in het donker, want het is voor altijd licht.
Bijbel	je hoeft niet meer over God te lezen, want Hij woont zelf bij de mensen.
Zakdoek	er zal geen verdriet meer zijn.
Brooddoos	er zal geen honger meer zijn.

. Zijn er misschien nog voorwerpen die er op Gods nieuwe wereld niet meer zullen zijn? Waarom?
. Zijn er voorwerpen die er volgens jullie zeker níet zullen ontbreken?

VERTELLEN

De nieuwe stad

(Naar K. EYKMAN, Woord voor woord in Echt tov, Weg van de wereld!?, uitgeverij Pelckmans 2013, p. 12)

Alles werd helemaal nieuw.
Er was een nieuwe hemel en een nieuwe aarde.
De hemel was weer thuis op aarde.
Er was een stad waar het goed was.
Alle poorten van de stad, twaalf in het totaal, stonden open.
Of je nu blank was of zwart, groot of klein, dik of dun:
iedereen van overal mocht er komen.
Iedereen die verdriet had
omdat hij veel ellende had meegemaakt,
mocht er uithuilen en werd door God getroost.
Daarna bestond er geen pijn meer.
Doodmaken en kapotmaken was er niet meer bij.
Geld was er niet meer.
Als er goud was, maakten ze er straatstenen van.

Het was ongeveer zo:
er is geen gevangenis en geen kazerne meer nodig.
Er is geen fabriek en geen auto meer nodig.
Want de hele stad is al van God.
Dwars door de stad stoomt een rivier.
Het water is helder, het is Gods rivier.
Er groeien bomen midden op straat.
In het midden van de stad staat een levensboom
die wel twaalf vruchten geeft
zodat de hele wereld er van kan genieten.
Overal worden piano's en gitaren neergezet
om muziek te maken, te zingen en te dansen.
Alle draaiorgels draaien vanzelf.
Iedereen mag met stoepkrijt op de straat tekenen.
Overal waar er mensen zijn, is er feest.
De zon zal niet meer nodig zijn, die mag gaan uitrusten,
want overal is er al licht.
Oude mensen zitten op hun bankjes met een stok in hun hand.
Ze kijken naar de kinderen die spelen met de dieren.
De duiven, de leeuwen, de honden, de slangen en de kinderen
zijn niet meer bang voor elkaar.
Zo is de stad waar God wil wonen.
Hij komt daar wonen tussen de mensen.

DOEN

Collage met krantenkoppen

(naar: K. JANSSEN in Zonneland 2008, nr 25, p. 20)

Zorg voor:
- kranten, tijdschriften (indien men niet veel tijd heeft tijdens de viering, kun je beter zelf al een ruime selectie maken uit dit materiaal – er wordt anders teveel tijd verloren met het zoeken op bladzijden waar toch geen interessante informatie te rapen valt.)
- promotiemateriaal van organisaties als: Rikolto / Vredeseilanden, artsen zonder grenzen, WWF, Natuurpunt...
- spelden of plaklint en breiwol
- groot vel papier of prikbord

De kinderen plakken onderaan krantenkoppen rond allerlei wereldproblemen. Bovenaan mensen of acties die daar iets proberen aan te doen.
Men spelden/plaklint en breiwol maken ze verbindingen tussen de problemen en hun oplossing.

Reclame

De kinderen maken een affiche waarmee ze anderen ervan willen overtuigen om mee te werken aan een betere wereld.

Ze bespreken eerst:
- Welke slogan moet er op de affiche komen?
- Welke foto / tekening sluit daar het best bij aan?
- Welke kleuren ondersteunen het best de bedoeling van deze affiche.

Wanneer ze de affiche gemaakt hebben, zoeken de kinderen waar ze deze affiche het best ophangen.

Zingen en dansen op ‘Nieuwer dan nieuw’

(Bron: ‘debijbel.nl/Bijbel Basics, Apokalyps 21, 1-7, 16 november 2021, p. 11)

Johannes ziet in een visioen de belofte van een nieuwe hemel en een nieuwe aarde: God maakt alles nieuw. Hierbij zingen en dansen de kinderen.

Materiaal
.Lied Nieuwer dan nieuw (Elly Zuiderveld) van een cd of via internet - eventueel de tekst van het lied

Verloop
De kinderen staan in een kring en houden elkaars handen vast.
Bij het refrein van het lied dansen ze terwijl ze elkaars hand blijven vasthouden.

LIED	DANSPASSEN BIJ HET REFREIN
Alles wordt nieuw	De kinderen lopen naar binnen en doen hun armen omhoog.
Nieuwer dan nieuw	De kinderen lopen naar achteren en doen hun armen omlaag.
Mooier dan zilver en goud	Bij ‘zilver’ steken ze hun ene voet uit en bij ‘goud’ hun andere voet.
Als je de koning vertrouwt	De kinderen draaien een rondje en wijzen met hun vinger in de lucht.

Varianten
. De kinderen dansen vrij in de ruimte. Zodra ze het woord ‘nieuw’ horen zingen, springen ze zo hoog mogelijk in de lucht.

. De kinderen bedenken in groepjes of samen een dans of bewegingen op het refrein.

Jongeren

BELEVEN

'Wat eerst was is voorbij'

Materiaal
animatiefilmpje - iets meer dan 7 minuten.

Verloop
Bekijk eerst het animatiefilmpje.
Bespreek:
- Wat hebben jullie gezien?
- Wat blijft jullie het meest bij?
(beeld, muziek, het telkens uitvegen van het beeld, de tekst...)

Bekijk het animatiefilmpje daarna opnieuw.
- Waardoor wordt de aarde bedreigd?

De animatie eindigt met de zin:

- Maak het scenario voor het vervolg van dit animatie filmpje.
- Geef ook een aantal suggesties voor de muziek.