Apokalyps 21, 9b-14: Twaalf grondstenen

De tekst

Dichter bij de tijd

(Bewerking: C. Leterme)

Een engel kwam naar me toe en zei:
“Kom! Ik zal je de bruid laten zien, de vrouw van het Lam.”
En hij bracht me – in gedachten - op een zeer hoge berg.
Daar toonde de engel me de heilige stad, Jeruzalem,
terwijl ze van bij God uit de hemel neerdaalde,
Dat nieuwe Jeruzalem straalde van Gods heerlijkheid:
zij schitterde als een edelsteen, als kristalklare jaspis.
De stad was omringd door een grote hoge muur met twaalf poorten.
Bij elke poort stond een engel.
Op de poorten waren de namen gegrift van de twaalf stammen van Israël.
Er waren drie poorten gericht op het oosten,
drie gericht op het noorden,
drie op het zuiden en drie op het westen.
De stadsmuur had twaalf grondstenen.
Daarop stonden de namen van de twaalf apostelen van het lam.

Bij de tekst

Apocalyps

'Apokalyps of 'Boek van de openbaring' is de naam voor het laatste boek van het Nieuwe Testament.
Het woord 'apokalyps' betekent 'onthulling', 'wat verborgen was, mag aan het licht komen'.

Dit boek wordt toegeschreven aan de evangelist Johannes. Maar omdat het taalgebruik van dit boek en het evangelie sterk van elkaar verschillen, wordt dit ernstig in vraag gesteld.

Met dit boek wilde de schrijver ervan de christenen uit zijn tijd ondersteunen en moed inspreken in tijden van vervolging.

Bijbel en kunst

Beatus FACUNDUS

Het nieuwe Jeruzalem
(naar o.m.: Ida Slump-Schoonhoven in ArtWay beeldmeditatie 4 november 2012)

Een Beatus
Beatus van Liebana was een monnik die in de 8e eeuw leefde in het koninkrijk Asturië in Noord-Spanje, het enige deel van Spanje dat niet werd overheerst door de islam. Op basis van teksten van vroegchristelijke schrijvers schreef hij een commentaar op het Bijbelboek 'Openbaring'. Hij verdeelde dat in 68 storiae. Tussen de tekstgedeelten en het commentaar plaatste hij illuminaties. Hij deed dit waarschijnlijk om zijn kloosterbroeders te helpen bij het zich eigen maken van de tekst en het mediteren over de betekenis ervan.

In de eeuwen daarna werd dit handschrift in andere kloosters in het christelijke deel van Spanje vaak gekopieerd. Uit de stijl van de kopiisten blijkt dat ze niet alleen de Franse kunst kenden maar ook de islamitische kunst, wellicht via christelijke vluchtelingen uit de bezette gebieden. Elke illuminator bouwde in zijn eigen stijl voort op het werk van zijn voorgangers.
Zo'n handschrift wordt een 'beatus' genoemd.

Facundus
Een zekere Facundus maakte in opdracht van koning Ferdinand I en koningin Sancha, in 1047 een kopie van het handschrift. Dit werk is nu te vinden in de nationale bibliotheek te Madrid onder de naam 'Beatus Facundus'.

Het nieuwe Jeruzalem

Op deze illustratie ziet men een kleurige ruimte met gestileerde figuren. Het stelt het 21e hoofdstuk van het boek Openbaring voor. Daarin schrijft Johannes dat hij door een engel wordt meegenomen naar een hoge berg, waar hij de heilige stad Jeruzalem kan zien die uit de hemel neerdaalt, van bij God.
Facundus laat ons dit Jeruzalem van bovenaf zien. Hij schilderde een stad in de bouwstijl van het Spanje van de elfde eeuw. De mooie tegelvloer en de hoefijzervormige poorten suggereren de schittering en gouden glans van die stad.
Hij volgt de beschrijving van Johannes: er zijn twaalf open poorten in de muren, telkens drie poorten gericht naar een windstreek. Binnen de stad is de engel die Johannes heeft meegenomen bezig met het opmeten van de stad. Binnen de muren is het lam met de kruisvaan aanwezig.

Suggestie

Jongeren

DOEN

Het nieuwe Jeruzalem

Materiaal
Stof of groot tekenpapier (vierkant)
Lijm, naald en draad, zaadjes, stoffen, linten, koorden, stukjes hout, stiften, kranten ... (vul aan vanuit eigen creativiteit en mogelijkheden)

Verloop
Lees eerst de tekst voor (Dichter bij de tijd, 1e tekst - zie hoger)
Ga met de jongeren dieper in op de mogelijke betekenis van de woorden: ‘In gedachten’, ‘Oost, noord, zuid en west’, ‘namen van de 12 apostelen’, ‘Lam’.

Hieronder staan een aantal mogelijke invullingen:

In gedachten	De apocalyps (naam van het boek waaruit deze tekst komt) is de weergave van een visioen.
Oost, noord, zuid en west	Wat zich in dit visioen afspeelt, richt zich tot mensen van de hele wereld.
Namen van de 12 apostelen	Verwijzing naar de eerste mensen die de boodschap van Jezus verder verkondigden.
Lam	Verwijst symbolisch naar Jezus, 'het paaslam'. Nu nog wordt met communiefeesten een ijslammetje op tafel gezet, dat daar een verwijzing naar is.

Nodig daarna de jongeren uit om zelf een voorstelling te maken van dat nieuwe Jeruzalem.
Hiervoor kunnen ze dicht bij de tekst blijven, maar ze kunnen ook hun visie op een betere wereld in hun werk projecteren.

TIP
Het kan interessant zijn om het werk van de jongeren daarna te vergelijken met de Beatus van Facundus.
Wie het werk van Facundus laat zien voor de activiteit van de jongeren riskeert hun creativiteit de kop in te drukken.