Wat?
Bier is een drank die gemaakt van: water, gefermenteerde mout en plantaardige bestanddelen (bv. kruiden, hop) die er smaak aan geven of de houdbaarheid ervan ondersteunen.
Bier in de oudheid
Mesopotamië
Bier is een van de oudste dranken uit de menselijke geschiedenis. De eerste bieren waren waarschijnlijk van spontane gisting (zoals moderne lambiekbieren) waarbij gemalen graan met water gemengd werd.
Waarschijnlijk brouwde men al in 4500 jaar voor Christus bier in Mesopotamië met behulp van bappir, een hard gebakken gerstebrood.
Egypte
Uit archeologische vondsten blijkt dat Egyptenaren waarschijnlijk al 7000 jaar geleden begonnen bier te brouwen. Mannen, vrouwen en kinderen dronken elke dag bier, een vaak dik vloeibare drank, gemaakt van gerst, tarwe, wilde safraan en zout. Men vond zeefjes en rietjes om te gebruiken bij het drinken ervan.
Samen met brood was bier een van de belangrijkste offergaven voor de goden en de overledenen.
De bouwers van de enorme grafmonumenten voor de farao’s werden meestal betaald in natura – waaronder grote hoeveelheden bier.
Gezond?
Het drinken van bier was in de oudheid een goed alternatief voor het drinken van water dat vaak vervuild was. De alcohol doodt in het bier allerlei schadelijke bacteriën.
De Egyptenaren wisten uit de ervaring van generaties ver dat ze minder vaak ziek werden als ze bier dronken in plaats van water. Ze noemden bier een medicijn, dat het lichaam sterker maakte.
Een Egyptische arts zei ruim 5000 jaar geleden: ‘Bier zorgt ervoor dat de ka (= ziel) in evenwicht blijft met de lever en het bloed. Het houdt het bloed en het lichaam gezond.’
In wel 100 Egyptische medicijnen zat bier, en uit teksten van rond 1500 voor Christus blijkt dat een op de zeven patiënten een medicijn met bier kreeg.
Bier was ook voedzaam: het bevatte graan en de gist was om. rijk aan vitamine B .
Recept
Bier maken was eenvoudig en vroeg weinig tijd. De brouwer scheurde een warm gerstebrood in stukken in een pot met water. Na enkele dagen was het bier gereed voor consumptie. De drank werd op smaak gemaakt met vijgen, honing of kruiden.
Bier in de Bijbel
Drinkt men nu pas bier in de Bijbel?
De Bijbel in Gewone Taal uit 2014 is de eerste Nederlandse vertaling waarin het woord bier voorkomt. Oudere vertalingen hebben het over: sterke drank of gegiste drank.
In het Hebreeuws staat er sjeechaar, in het Grieks sikera. In beide talen is dit een woord uit het Akkadisch, sjikaru, dat ‘(gerste)bier’ betekent.
Bier wordt tien keer genoemd in het Oude Testament en één keer in het Nieuwe Testament, telkens samen wijn, een vaste woordengroep om alcoholhoudende drank weer te geven.
In zes van de elf vindplaatsen van bier in de Bijbel mag iemand geen wijn of bier drinken:
. Priesters die moesten werken in de tempel.
. Mensen die van God een bijzondere opdracht kregen. (Bijvoorbeeld: de moeder van Simson)
Bier en wijn in de Bijbel
Deuteronomium 14, 26
Bier werd niet alleen thuis gedronken, maar ook bij belangrijke religieuze feestdagen.
Elk jaar moest men een tiende deel van de oogst naar de tempel brengen om die tijdens een feestmaal met anderen te delen. Wie het te moeilijk vond om met graan, wijn, olie, koeien, schapen en geiten de reis naar de tempel te ondernemen, kon geld voor het feestmaal meenemen. ‘Voor dat geld kun je dan koeien, schapen, geiten, wijn of bier kopen, en alles wat je maar wilt. En dan kun je toch feestvieren ter ere van de Heer, je God, samen met je hele familie.’
Rechters 13
Een engel vertelde aan de vrouw van Manoach dat ze zwanger zal worden en een kind krijgen. Maar omdat dat kind (Simson) heel bijzonder zal worden, mag zijn moeder geen wijn of bier meer drinken.
( Rechters 13)
Lucas 1, 15
Zacharia verneemt van de engel Gabriël dat zijn zoon die hij Johannes moest noemen, geen wijn of bier mocht drinken omdat hij een belangrijke dienaar van God zou worden.
Bierbrouwerij op de berg Karmel
In een grot in de berg Karmel ten zuiden van de Israëlische havenplaats Haïfa ontdekte men in de XXe eeuw een bierbrouwerij. Archeologen vonden er gereedschap dat wijst op het gebruik om van gemalen graan een soort bier te maken. De inrichting van de brouwerij zou 13.000 jaar oud zijn.
Bronnen
Oa.:
. Jaap van Dorp, Bijbels bier brouwen bij de Karmel, Nederlands Bijbelgenootschap, woensdag 7 november 2018.
. Wikipedia