Wat?

Een stevig gebouw

Een burcht kon een versterkte plaats zijn in een stad (b.v. een citadel of acropolis) of een op zichzelf staande vesting op een strategische locatie (heuveltop, rots, grensgebied).
Burchten werden gebouwd om zich te beschermen tegen vijanden en/of controle te kunnen uitoefenen over een gebied. De muren ervan waren dik en van steen: vaak basalt of kalksteen. Soms waren er dubbele muren om de plaats beter te kunnen verdedigen.

Symboliek

In tijden van nood en gevaar was een burcht een plaats waar men naartoe vluchtte. Daarom sloeg men er goederen op om te kunnen overleven. Zo werd een burcht het symbool van: kracht, veiligheid, geborgenheid.

Als men in de Bijbel God een burcht noemt, heeft men die symboliek voor ogen: God is krachtig. Bij Hem is men veilig, ervaart men geborgenheid.

Burchten in de Bijbel

Oude Testament

Sion

2 Samuël 5, 7
“David veroverde de vesting Sion, dat is de Stad van David.”

Het woord ‘Sion’ betekende ‘vesting/fort’. Het was de oorspronkelijke naam van de oude Jebusietenburcht in de stad Jeruzalem, die David veroverde. Nadien werd die vesting de verblijfplaats van David, zijn vrouwen en kinderen, zijn hofhoudingen en het politieke/militaire centrum van het koninkrijk Israël.

Die burcht zou gelegen hebben op de zuidelijke heuvel van Jeruzalem, die men nu de ‘Stad van David’ noemt. Daar zijn nog archeologische resten te zien van versterkingen en structuren die zouden kunnen behoord hebben tot de originele burcht. Maar dé burcht zelf is daar niet meer te zien, het gevolg van de vele verwoestingen van Jeruzalem o.m. door: de Babyloniërs in 586 voor Christus en de Romeinen in 70 en in 135 na Christus.

Burcht

Psalm 18, 3
“De HEER is mijn rots en mijn burcht.”
(Lees meer)

Psalm 144, 2
“Mijn burcht en mijn bevrijder, mijn God op wie ik vertrouw.”
(Lees meer)

In deze psalmen is ‘burcht’ het symbool voor God die bescherming en veiligheid biedt.

Nieuwe Testament

Burcht Antonia

De Antoniaburcht was rond het begin van de jaartelling een versterkt militair complex in Jeruzalem, dat een belangrijke rol speelde tijdens de Romeinse bezetting van Judea. De burcht bevond zich op de noordwestelijke hoek van de tempel, op een rots die ongeveer 25 m hoger lag dan de tempel en rondom steil naar beneden liep. Een strategische plek om de orde te handhaven in en rond de tempel, vooral tijdens de grote religieuze feesten. Soldaten stelden zich dan gewapend en goed zichtbaar op.

Het was Herodes de Grote (regeerde van 37-4 voor Christus) die rond 35 voor Christus een oudere vesting op die plaats verbouwde en versterkte. Die gerenoveerde vesting noemde hij ‘Antonia’, ter ere van zijn Romeinse beschermheer Marcus Antonius.
Hij liet de rots waarop de burcht lag met gladde stenen platen bedekken, zodat men moeilijk tegen de helling kon omhoog klimmen. Rond de burcht liet hij sterke muren en een diepe gracht bouwen. Op de vier hoeken van de vesting plaatste hij torens. De zuidoostelijke toren was de hoogste en keek uit over de tempel. Men vermoedt dat in de burcht kazernes, wapenkamers waren. Er was ook een trap naar het tempelplein, zodat soldaten snel konden ingrijpen als er zich moeilijkheden voordeden.

Handelingen 21, 34–35
“Maar het volk schreeuwde van alles door elkaar. Door het tumult kon hij de juiste toedracht niet achterhalen en daarom gaf hij bevel hem naar de kazerne te brengen. Toen Paulus bij de trappen gekomen was, moest hij vanwege het opdringende volk door de soldaten gedragen worden.”
Handelingen 21, 27-40: Lees meer

Het boek Handelingen beschrijft hoe Paulus werd gearresteerd door Romeinse soldaten en naar de burcht werd gebracht toen er onrust ontstond op het tempelplein. De burcht Antonia komt zo, zonder die naam te noemen, ter sprake bij de arrestatie van Paulus na rellen in de tempel. De tribuun kwam samen met de soldaten de trappen af naar de tempel en liet Paulus arresteren. Volgens Handelingen 21, 40 kreeg Paulus toen de gelegenheid om zijn volksgenoten van bovenaan de trappen toe te spreken.

De Antoniaburcht bestaat niet meer sinds de inname en verwoesting van de tempel in 70 na Christus. Archeologen zijn zelfs niet zeker over de locatie of structuur ervan. Alles wat men nu weet over deze burcht is gebaseerd op literaire bronnen uit de oudheid. Het kan wel dat er nog fundamenten en ondergrondse structuren van die burcht zijn in de buurt van de Via Dolorosa in Jeruzalem.