Wie was hij?

Leven

Hosea was de enige profeet die kwam uit het Noordrijk. Hij was er ongeveer 25 jaar werkzaam: tussen 755/750 en 724 voor Christus, twee jaar voor de val van de hoofdstad Samaria.
Zijn naam is verwant aan de naam Jozua (= God heeft gered).

Hosea trouwde met Gomer, een dochter van Diblaïm. Van haar wordt verteld dat ze deel nam aan de baälcultus (Kanaänietische vruchtbaarheidsriten). Hosea en Gomer kregen een zoon, een dochter en terug een zoon:
. Jizreël (= 'bloedbad')
. Lo-Ruchama (= 'niet bemind')
. Lo-Ammi (= 'niet mijn volk')

Niet erg vleiende namen voor kinderen, maar Hosea brengt ze in verband met de relatie tussen God en zijn volk:
. Jizreël (= 'God zaait' - in de ongunstige betekenis: God strooit): verwijzing naar het bloedbad dat de koning aanrichtte tijdens de revolutie.
. Lo-Ruchama (= 'niet bemind'): Jahwe voelt zich niet bemind door Israël dat offerde aan de Baals.
. Lo-Ammi (= 'niet mijn volk'): Jahwe beschouwt Israël niet langer als zijn volk. Die naam staat tegenover de verbondsformule: 'Jullie zijn mijn volk en Ik ben jullie God'
Maar die namen kunnen net zo goed iets zeggen over de relatie van Hosea tot zijn vrouw en haar kinderen.

Gomer werd ontrouw en verliet Hosea. Maar de profeet bleef van haar houden en hoopte dat ze terug zou komen. Dit is terug te vinden in de manier waarop Hosea spreekt over de relatie tussen God en zijn volk:
. Gods liefde voor zijn volk is gekwetst
. Daardoor komt er allerlei onheil
. Doorheen de harde woorden van God blijkt zijn blijvende liefde voor zijn volk.

Exegeten zijn het er nog steeds niet over eens of dit een 100% symbolisch verhaal is of een tekst die gebaseerd is op het reële leven van Hosea.

Een 'kleine' profeet

Hosea is in de Bijbel de eerste van de twaalf 'kleine profeten'. Dit 'klein' slaat op de lengte van het geschrift op zijn naam en niet op zijn gestalte noch op het belang van zijn optreden.
Van de kleine profeten is zijn boekje het grootste.
Dat Hosea een profeet was wil zeggen dat men hem zag als een woordvoerder van God.

De tijd van Hosea

Hosea trad op in het tienstammenrijk tijdens de laatste regeringsjaren van Jerobeam II (783-743), die met een bloedige revolutie aan de macht kwam, en in de periode daarna toen het land in tien jaar tijd vijf koningen had. De crisis die het land toen meemaakte liep uiteindelijk uit op de verwoesting van de hoofdstad Samaria in 721 voor Christus.

Het boek Hosea

Indeling

Het boek bestaat uit drie bundels:
- een vertellend gedeelte (1, 2b - 3, 5)
- een tweede bundel (4, 1 - 11, 11)
- een derde bundel (12, 1 - 14, 9)
Elk van die bundels eindigt met een positieve noot: er wordt geluk voorspeld!

Inhoud

. Kritiek op:
- buitenlandse politiek van Israël
- de manier waarop men sociaal bezig is (morele decadentie)
- de godsdienst die Jahwe-God vervangt door vruchtbaarheidsgoden.

. oproep tot bekering en terugkeer naar het oorspronkelijke verbond met God.

. God is niet alleen dreigend maar ook welwillend. Als Hij als rechter optreedt, lijkt Hij op een kinderrechter, die eerder straft om te verbeteren.

Stijl

- Het taalgebruik van Hosea ontleent veel literaire vormen aan het verloop van een rechtszaak (aanklagen, procederen ...). Daarom vermoedt men dat Hosea in gerechtelijke kringen werkte. Maar het kan ook dat Hosea als bedrogen echtgenoot veel ervaring opdeed met het gerecht in de stadspoort.

- Hosea gebruikt veel beelden om duidelijk te maken wat hij te zeggen heeft.
Hij gebruikt 'huwelijk' om te spreken over de relatie tussen God en zijn volk.
Hij gebruikt realistische beelden om over God te spreken: echtgenoot, vader, opvoeder, arts, herder, menner, vogelvanger ...

Hosea en kunst

Icoon

Suggestie
In het orthodoxe christendom beeldt men een profeet gewoonlijk af met een geopende boekrol waarop een belangrijke uitspraak van de bewuste profeet staat.
- Welke woorden van Hosea zou jij uitkiezen om op zo'n boekrol te schrijven?

RAFAËL

De profeten Hosea en Jona (1510)

Tekening van Rafaël (6 april 1483 Urbino - 6 april 1520 Rome), een Italiaans kunstschilder, die bekend bij zijn voornaam (een toenmalige mode bij kunstenaars).
Op het kunstwerk zit Hosea links. Hij wijst naar een tekst. Rechts staat Jona.

Hosea in 'Bijbelin1000seconden.be'

Hosea 2, 16 . 17b-18 . 21-22: Onverbrekelijke trouw
Hosea 2, 16b.17b 21-22: Voor altijd mijn bruid
Hosea 6, 1-6: God geeft leven
Hosea 6, 1a.3-6: Terugkeren naar God
Hosea 8, 4-7.11-13: Wie wind zaait, zal storm oogsten

Hosea 10, 1-3.7-8.12: De vruchten van de wijnstok
Hosea 11, 1.3-4.8c-9: Lied van de miskende liefde
Hosea 14, 2-10: Bekeer je Israël