Filippus, de evangelist

Filippus

Wie was hij?

Filippus, de evangelist, was wellicht een jood die Grieks sprak, een wereldtaal in de tijd van de eerste christenen. Dat doet zijn Griekse naam vermoeden.
Hij wordt in de Handelingen een 'evangelist' genoemd. Dat betekende dat hij erop uittrok om het Evangelie te verkondigen. Men mag deze Filippus dus niet verwarren met de apostel Filippus.


JERUZALEM
(Handelingen 6)
Hij was de eerste diaken van de zeven die werden aangesteld door de apostelen om de aalmoezen eerlijk te verdelen onder de weduwen. Hierdoor konden de apostelen zich concentreren op preken en lesgeven en tijd vrij krijgen om te bidden.

De dood van Stefanus, de diaken, is het begin van de vervolging van de christenen in Jeruzalem. Filippus vlucht naar Samaria.


SAMARIA
(Handelingen 8)
In Samaria trad Filippus op tegen Simon de Tovenaar, die de mensen met zijn magie versteld deed staan. Maar toen ze Filippus hadden horen prediken over het Rijk Gods en over Christus lieten zij zich dopen. Ook Simon liet zich dopen en bleef voortdurend bij Filippus, vol verbazing over de tekenen en machtige wonderen die hij zag gebeuren
Hij doopte Simon de Tovenaar en de eunuch van de Ethiopische koningin Kándake.
Daar predikt hij het evangelie en ligt aan de basis van een gemeenschap van christenen.

(Handelingen 8)
Op de weg van Jeruzalem naar Gaza komt Filippus een Ethiopiër tegen, die naar Jeruzalem was geweest als pelgrim. Hij was een belangrijke hoveling van de kandake, de koningin van Ethiopië. Hij zat in zijn koets luidop teksten van de profeet Jesaja te lezen. Filippus hoorde hem en vroeg of hij begreep wat hij las. De Ethiopiërs vroeg daarom om uitleg aan Filippus. Die legde hem de tekst uit, en legde het verband met Jezus. De man liet zich dopen en keerde dan terug naar Ethiopië. Zo kwam het Evangelie in Afrika terecht.


AZOTUS - CAESAREA
(Handelingen 8; 21 )
Filippus vertrok uit Azotus (Asdod), een voormalige Filistijnse stad naar Caesarea, een Romeinse stad aan de Middellandse zee. Zo’n twintig jaar later (ca 58) is hij er de gastheer van Paulus en zijn gezelschap op het einde van zijn derde missiereis. 
Paulus trekt verder naar Jeruzalem, wordt daar gearresteerd en voor zijn eigen veiligheid in Caesarea gevangengezet, waar hij twee jaar gevangen blijft voordat hij naar Rome gestuurd wordt.


HIËRAPOLIS
De kerkelijke geschiedschrijver Eusebius, bisschop van Caesarea (263 -340) meldt dat Filippus, volgens Papias, met zijn vier dochters naar Hiërapolis zou gegaan zijn.





De naam Filippus

De Griekse naam Filippus betekent: paardenvriend.





Plaatsen waar Filippus was

Caesarea (Maritima)

Caesarea was in oorsprong een kleine havenstad aan de Middellandse Zee die in de vierde eeuw voor Christus door Fenicische kooplui werd gesticht.

In de Romeinse tijd, tussen ca. 22 en 10 voor Christus werd die stad door Herodes de Grote uitgebreid en verfraaid tot de tweede stad in Palestina. Herodes gaf de stad de naam Caesarea ter ere van keizer (caesar) Augustus. Hij liet er een grote haven aanleggen, met plaats voor wel 300 schepen. Die haven was toen groter dan die van Athene en was de grootste haven van het oostelijke Middellandse Zeegebied.

Aan de kust bouwde Herodes een paleis, waar hij verbleef in de zomer. In de stad zelf bouwde hij een agora, verschillende tempels, een theater en een hippodroom met zicht op de zee. Omdat in die nieuwe uitgebreide stad meer water nodig was dan uit natuurlijke bronnen voorhanden was, werd een lang aquaduct aangelegd dat vanuit het Karmelgebergte over een afstand van 12km water naar de stad bracht.

Toen Judea in 6 na Christus een Romeinse provincie werd, werd Caesarea de residentie van de Romeinse procuratoren (o.a. Pontius Pilatus, Felix, Festus).
De 'evangelist' Filippus woonde een tijd in Caesarea.
Petrus kwam rond 35 na Christus naar Caesarea en doopte er de honderdman Cornelius.
Paulus werd er twee jaar gevangen gehouden vooraleer hij naar Rome werd gebracht. Als Romeins staatsburger viel hij niet onder het Joodse recht.

In de 4e eeuw woonde in Caesarea de bekende geschiedschrijver Eusebius.



Hierapolis

Stad waar Philippus op het einde van zijn leven zou gewoond hebben en ook zou gestorven zijn. Deze stad, gelegen nabij de bekende travertijnterassen van Pamukkale (Turkije), was in de oudheid bekend om zijn thermale bronnen. Ze werd na de zware aardbeving van 1354 een ruïne, die tot op vandaag te zien is.
In de ruïnes van een achthoekige kerk uit de vijfde eeuw vonden Italiaanse archeologen er in 2011 onder leiding van Francesco D’Andria een graf, waarvan de structuur en de inscripties op de wanden aangaven aan dat het om het graf van Filippus ging.





Filippus in 'Bijbelin1000seconden'

. Handelingen 6, 1-7: Zeven nieuwe diakens
. Handelingen 8, 5-8 . 14-17: Filippus
. Handelingen 8, 26-40: Filippus en een man uit Ethiopië