Wie was hij?
In de Bijbel vindt men zo goed als geen informatie over wie Habakuk was. Was hij …
Een leviet?
Alleen levieten mochten muziekinstrumenten gebruiken in de tempel van Jeruzalem. Omdat Habakuk vermeldt hoe het slotlied moest gespeeld of gezongen worden denken velen dat hij een leviet was.
. ‘Op de wijze van de klaagliederen’ (Habakuk 3, 1)
. ‘Voor de koorleider: op snaarinstrumenten’ (Habakuk 3, 19b)
Maar niet iedereen vindt deze aanduidingen overtuigend genoeg om hem te rekenen bij de beroepsprofeten te Jeruzalem.
Een Judese prins?
Habakuk zou het pseudoniem zijn van een Judese prins die werd gegijzeld in Nineve en die in 625 voor Christus ooggetuige was van de aanval van de Meden, samen met de Chaldeeën en Babyloniërs. Die prins zou de zoon of kleinzoon van Manasse geweest zijn.
In elk geval lijkt Habakuk goed bekend met Assyrische literatuur.
Een inwoner van Jeruzalem?
Habakuk zou een tijdgenoot van Jeremia en inwoner van Jeruzalem geweest zijn, na de "ontdekking" van het boek Deuteronomium (621 voor Christus) en vóór de dood van Josia (609 voor Christus).
Een leerling van Jesaja?
Omdat in zijn geschrift een duidelijke invloed van Jesaja te herkennen is, denkt men dat Habakuk een leerling van Jesaja was.
Een bewaker van de tempel van Salomo?
In Tuyserkan, een stad in het westen van Iran, zegt men dat Habakuk een bewaker van de tempel van Salomo was, die gevangen genomen werd door de Babyloniërs. Na de bevrijding door Cyrus de Grote, ging hij naar Ekbatana, waar hij bleef tot hij stierf. De islamitische lokale bevolking noemt hem: ‘Habaghugh’ of ‘Hayaghugh’.
Extra
Naam
De naam ‘Habakuk’ komt in de Bijbel alleen voor in Habakuk 1, 1 en 3, 1. Vermoedelijk is het een Assyrische naam ("habaquqa" = slingerplant) die ‘omhelzing’ of ‘omhelzer’ betekent.
Wanneer?
Omdat zijn boek Habakuk bestaat uit vijf orakels tegen de Chaldeeërs (Babyloniërs) en hun opkomst aan de macht gedateerd is rond 612 voor Christus, neemt men aan dat hij rond die tijd, tijdens de regering van koning Jojakin, actief was en zo een vroege tijdgenoot was van Jeremia en Sefanja.
Men vermoedt dat hij in Jeruzalem woonde toen hij zijn profetie schreef.
Feest
De profeet Habakuk wordt gevierd op 15 januari.
Habakuk en kunst
DONATELLO
In 1435 maakte de kunstenaar Donatello uit Firenze een beeldhouwwerk van de profeet voor de klokkentoren van Firenze. Het beeld wordt Zuccone (‘Groot Hoofd’) genoemd omwille van de vorm van het hoofd.
ALEIJADINHO
Tussen 1800 en 1805 voltooide de Braziliaanse beeldhouwer Aleijadinho een speksteenbeeld van Habakuk als deel van een groep van twaalf profeten, voor het voorplein en de trap van de Santuário do Bom Jesus do Matosinhos in Congonhas.
Het Bijbelboek Habakuk
Ontstaan
Het boek werd waarschijnlijk geschreven op het einde van de 7e eeuw voor Christus.
De opkomst van de Babyloniërs (Habakuk noemt ze Chaldeeën) in 626 voor Christus lijkt de vroegst mogelijke datum voor het ontstaan. De verovering van Jeruzalem door de Babylonische koning Nebukadnezar II in 587 voor Christus lijkt de laatst mogelijke datum.
Inhoud
Het boek bestaat uit drie hoofdstukken en bevat verschillende soorten tekst (orakels, loflied voor God). De stijl is over het algemeen beeldend en laat literaire talenten zien.
Omdat er geen directe verwijzingen zijn naar Juda, Israël, Sion of andere Judese plaatsen, overstijgt de tekst de historische context.
Habakuk spreekt in de tekst tegen God, met wie hij een soort dialoog voert. De profeet heeft hetzelfde probleem als Job en de schrijver van psalm 73 en trekt de werking van God in twijfel:
- Waarom moeten goede, onschuldige mensen lijden terwijl de anderen het goed stellen?
- Wanneer zal God zijn beloften vervullen, een einde maken aan alle ongerechtigheid en zijn koninkrijk stichten?
Opbouw
| Delen | Verzen | Inhoud | |
| Deel 1 | (1, 2-4) | Eerste klacht van Habakuk | |
| (1, 5-11) | Antwoord van God | ||
| (1, 12-17) | Tweede klacht van Habakuk | ||
| (2,1-4) | Antwoord van God op de tweede klacht van Habakuk | ||
| Deel 2 | (2, 5-20) | Vijf orakels tegen de verdrukker | |
| Deel 3 | (3, 1-16) | Psalmgebed | |
| (3, 17-19) | Aanvulling op het gebed: Habakuk bezingt zijn geloof | ||
Habakuk in 'bijbelin1000seconden'
| Habakuk 1, 2-3; 2, 2-4: | Geef het wachten niet op | ||
| Habakuk 1, 12-2, 4: | Schrijf de droom op | ||