Job 28, 1-28: Gedicht over de wijsheid

De tekst

’Bijbel in gewone taal’

(Deze Bijbeltekst komt uit de Bijbel in Gewone Taal, © Nederlands Bijbelgenootschap 2014, p. 800-802)

Luister! Mensen weten precies de plek
waar ze zilver en goud kunnen vinden.
Ze halen ijzer uit de grond,
en koper uit stukken steen.

Ze dalen af tot diep in de aarde,
op zoek naar kostbare stenen.
Ze nemen lampen mee
om in het donker naar schatten te zoeken.
Ze graven diepe gangen,
en laten zich aan touwen naar beneden zakken.
Daar hangen ze en doen hun werk,
ver weg van iedereen.

Boven op de aarde groeit koren,
maar diep in de aarde brandt vuur.
Daar is de plek waar je edelstenen vindt,
daar vind je kleine korreltjes goud.
Roofvogels kunnen daar niet komen,
ze kennen die plek niet.
Zelfs de sterkste dieren komen er niet,
geen leeuw is er ooit geweest.

Alleen mensen bereiken die plaats,
zij hakken een weg door de harde rotsen.
Ze graven gangen, diep onder de grond,
en vinden prachtige edelstenen.
Ze maken tunnels door de bergen,
en brengen verborgen schatten naar buiten.

Maar wijsheid, waar kun je wijsheid vinden?
Hoe kom je aan inzicht?

Niemand weet waar de wijsheid is,
die is op de hele wereld niet te vinden.
Ook al zoek je in de diepste zeeën,
je zult nergens wijsheid vinden.

Wijsheid is niet te koop,
niet met zilver of goud te betalen.
Wijsheid is meer waard dan het mooiste goud,
meer dan de duurste edelsteen.
Wijsheid is kostbaarder dan diamanten,
duurder dan het zuiverste goud.

Wijsheid is meer waard dan dure sieraden,
meer dan een zak vol parels.
Wijsheid is kostbaarder dan goud uit Ofir,
waardevoller dan edelstenen uit Nubië.

Waar komt wijsheid dan vandaan?
Hoe kom je aan inzicht?

Wijsheid is verborgen voor de mensen,
en ook voor de vogels in de lucht.
In het land van de dood hebben ze over wijsheid gehoord,
maar ook daar weet niemand waar je moet zoeken.

Alleen God weet waar de wijsheid is,
hij weet die te vinden.
Want God ziet alles op aarde,
niets is voor hem verborgen.

Hij heeft bepaald hoe hard de wind moet waaien
en hoe groot de wolken zijn.
Hij heeft bepaald wanneer de regen moet vallen
en wanneer de donder zal klinken.

God heeft de wijsheid gezien.
Daarom weet hij precies wat wijsheid is.
God heeft tegen de mensen gezegd:
‘Eerbied voor de Heer, dat is wijsheid.
Geen kwaad doen, dat is inzicht.’

Dichter bij de tijd

(Bewerking: C. Leterme)

Mensen weten waar ze zilver of goud kunnen vinden,
waar ze ijzer uit de bodem kunnen halen en koper.
Tot in de verste hoeken doorzoeken ze rotsen
en boren ze tunnels, ver van de bewoonde wereld.

Boven op de aarde ontkiemt het graan,
maar diep onderin brandt vuur.
Daar is saffier te vinden en stofgoud.

Geen roofvogel kent de weg ernaartoe,
ook de havik niet.
De machtigste dieren blijven er weg,
geen enkele leeuw was er ooit.

Alleen de mens, die in het gesteente hakt,
ontdekt allerlei kostbaarheden.
Als hij de bronnen van de rivieren afdamt,
brengt hij de meest verborgen schatten aan het licht.

Maar wijsheid, waar vind je ze?
Weet iemand waar ze woont?

Niemand kent de weg naar de wijsheid.
Ze is niet in het land van de levenden.
Als de oceaan zegt: 'Niet hier,'
dan zegt de zee: 'Hier ook niet.'

Wijsheid is niet te koop voor goud,
en is met geen zilver te betalen.
Wijsheid is meer waard dan het goud van Ofir,
of de duurste edelstenen.

Een vermogen aan parels
weegt niet op tegen de wijsheid
Topaas uit Nubië blijkt waardeloos
en het zuiverste goud blijkt geen geschikte munt.

Ja, waar komt de wijsheid vandaan,
weet iemand waar ze woont?

Wijsheid is verborgen voor al wat leeft,
zelfs de vogels in de lucht vinden haar niet.
Dood en onderwereld zeggen:
‘Wij hebben alleen geruchten gehoord’.

Alleen God kent de weg naar de wijsheid,
Hij weet waar die te vinden is.
Zijn oog reikt tot aan de grenzen van de aarde,
Hij ziet alles onder de hemel.

Hij bepaalt de kracht van de wind,
en de omvang van de zee,
Hij bepaalt wanneer het moet regenen,
en donderen en bliksemen.

Hij ziet de wijsheid, kent en begrijpt haar.
Hij zegt tegen de mens: 'Wijsheid?
Wijsheid is: eerbied gebben voor God
en het kwaad uit de weg gaan.'

Stilstaan bij …

Wijsheid
Mensen denken dat wie wijs is heel goed kan nadenken, of heel intelligent is. Maar in de Bijbel is wijsheid: inzicht hebben in het leven, goede dingen doen en eerbied hebben voor God, ook als het moeilijk gaat.

Ofir en Nubië
De ligging van Ofir, is onbekend (In het oosten of zuiden van Afrika, of India, of Zuid-Arabië?).
Nubië (Hebreeuws: Koesj) was een gebied in het zuiden van Egypte of in Ethiopië. De kwaliteit van het goud uit Ofir lag erg hoog.
In de Bijbel worden de twee gebieden vaak genoemd als het gaat om goud, edelstenen of om dure houtsoorten.

Bij de tekst

Wijsheid

In de Bijbel bestaat wijsheid uit denken en doen:
. je moet weten wat wijsheid is, inzicht hebben in het leven. Het zoeken naar de zin van het leven en de zin van het lijden hoort dus bij het zoeken naar wijsheid.
. je moet wijs handelen.

Omdat alle wijsheid van God komt, is eerbied voor God de basis voor wijsheid. Die eerbied bestaat erin dat men als mens zijn eigen grenzen kent en de grootheid van God ziet.

Opbouw

Verzen	Tekstdelen	Inhoud
1-11	Strofe I	De mensen zoeken naar schatten in de aarde en brengen kostbare verborgen schatten naar buiten, zoals goud en zilver.
12	Refrein	Waar kun je wijsheid vinden? Hoe kun je tot inzicht komen?
13-19	Strofe II	Wijsheid is verborgen. Waar de mensen ook zoeken, ze kunnen ze niet vinden. En met hun ‘schatten’ kunnen ze wijsheid ook niet kopen.
20	Refrein	Waar kun je wijsheid vinden? Hoe kun je tot inzicht komen?
21-28	Strofe III	Alleen God die alles geschapen heeft, weet wat wijsheid is en waar die te vinden is. Eerbied hebben voor God, dát is wijsheid.

Suggesties

Grote kinderen

DOEN

Een wijze spreuk

De kinderen kiezen een wijze spreuk uit de Bijbel. Die schrijven ze met een watervaste stift op een tegel die ze versieren met (porselein)verf of stiften.
(Eventueel: vierkant stuk karton of stevig tekenpapier. Dit biedt ruimere mogelijkheid om te schilderen)

Jongeren

OPZOEKEN

Wijsheid in de Bijbel

(naar: Bijbel Basics, 18 november 2018)

Welke koning vroeg in een droom aan God om wijsheid?
David / Salomo
(1Koningen 3, 11)

Wanneer kun je volgens de Bijbel wijs worden?
Als je eerbied hebt voor God. / Als je geen eerbied hebt voor God.
(Spreuken 1, 7)

Hoe kun je zien dat iemand wijs is?
Hij kijkt boos. / Hij kijkt vriendelijk.
(Prediker 8, 1)

Paulus schrijft dat we dankzij iemand wijs geworden zijn. Door wie?
Jezus / Een engel
(1 Korintiërs 1, 30)

Hoe laat je zien dat je wijs bent?
Als je leeft zoals jij denkt dat hoort. / Als je leeft zoals God het wil.
(Jakobus 3, 15-17)

Over wie wordt in de Bijbel gezegd dat hij sterk en wijs was en dat God bij hem was met zijn liefde?
Jezus / Noach
(Lucas 2, 40)

Wat moeten mensen doen die wijs willen zijn?
Luisteren naar God. / Luisteren naar andere mensen.
(Psalm 111, 10)

Wie zei: ‘Alleen God is werkelijk wijs. Hij begrijpt alles?’
Adam / Job
(Job 12, 13)

Als je geduldig bent, ben je wijs. Maar wanneer ben je dom?
Als je snel boos wordt. / Als je een ander niet laat uitpraten.
(Spreuken 14, 29)

Wie wil niet wijs worden?
Dwaze mensen / Slimme mensen
(Spreuken 18, 2)