Kerstmis

Kerstkoekjes

(Naomi, december 2009, nr 2, p. 15)

200g bloem, 120g zachte boter, 70g suiker, 1ei.
Voor de versiering: hagelslag, rozijnen, hazelnoten, suiker, parelsuiker ...
Deegrol, kerstvormpjes (sterren, kerstboom), bakpapier.

Meng de boter, de suiker en de eieren in een kom. Voeg er de bloem bij en meng opnieuw.
Rol het deeg uit met de deegrol tot ongeveer 0,5cm dikte op een werkblad waarover wat bloem gestrooid werd. Druk de bakvormpjes in het uitgerolde deeg.
Versier de koekjes eventueel met suiker, noten ...
Bekleed een bakplaat met bakpapier en schik er de koekjes op.
Laat ze 30 minuten bakken op 180°C.

Variant 1
150g zelfrijzend bakmeel, 50g suiker, 75g margarine, 1 pakje vanillesuiker, 1 ei.

Na het mengen gedurende 30 minuten laten opstijven in de koelkast.
Daarna uitrollen en vormen uitsteken.
Gedurende ongeveer 10 minuten bakken in een voorverwarmde oven van 180°.

Variant 2
220g bloem, 70g bloemsuiker, 130g zachte boter, 1 eidooier

Na het mengen gedurende 30 minuten laten opstijven in de koelkast.
Daarna uitrollen (ongeveer 4mm dik) en vormen uitsteken.
Gedurende ongeveer 12-15 minuten bakken in een voorverwarmde oven van 180°.

Variant 3
400g bloem, 200g bloemsuiker, 200g zachte boter, 1 losgeklopt ei, 1 theelepel vanille-extract

Na het mengen het deeg verdelen in twee deegballen en inpakken in plasticfolie. Laat deze deegballen opstijven gedurende 1 uur opstijven in de koelkast.
Daarna uitrollen (ongeveer 4-5mm dik) en vormen uitsteken. Gedurende ongeveer 10-12 minuten bakken in een voorverwarmde oven van 180°.

TIPS
. Rol het deeg uit tussen twee vellen bakpapier.

. Wie niet over kerstvormpjes beschikt, kan een glas gebruiken om er ronde koekjes mee te bekomen.

. Wie de gebakken koekjes in de kerstboom wil ophangen maakt er met een satéprikker een gaatje in. Steek er een rood lint door om ze in de boom op te hangen.

. Als de koekjes afgekoeld zijn, kun je ze eventueel afwerken met glazuur (bloemsuiker + water) - voor vlakken!
Of: klop 225g bloemsuiker, 1 opgeklopt eiwit, 1 eetlepel citroensap en één theelepel vanille-extract op. Vul een spuitzak met dit glazuur en versier er de koekjes mee - voor fijner werk!

Sterkoekjes

175 gram boter, 2/3 kop suiker, 2 eidooiers, 1 zakje vanillesuiker, 2 koppen bloem, 1 losgeklopt ei, bakblik, deegrol, vormpjes.

Klop de boter en suiker door elkaar tot een luchtige massa. Voeg eidooiers en vanillesuiker toe en roer alles door elkaar. Voeg beetje bij beetje de bloem toe en meng tot een gladde massa. Vergeet hierbij niet het deeg regelmatig van de kom los te schrapen. Verdeel het in tweeën en laat het vier uur lang opstijven in de koelkast.

Bestuif het aanrecht met wat bloem en rol het deeg (elk deel apart) uit tot een 1/4 cm dik als je knapperige koekjes wilt maken en 1/2 cm dik als je ze liever wat zachter hebt.
Steek met een vormpje sterren uit, leg ze op een ingevet bakblik en bestrijk ze met losgeklopt ei. Bak de koekjes acht tot tien minuten in een oven van 180°C.

TIPS
. Maak vooraf het deeg klaar, zodat de kinderen alleen nog het deeg moeten uitrollen, op een bakplaat schikken en bakken.

. Bewaar de afgekoelde zandkoekjes in een luchtdichte doos in het vooruitzicht van een 'receptie' na de kerstviering.

. Wie bakken moeilijk vindt, kan sneetjes snijden van een hotelcake. Steek er stervormen uit die de kinderen versieren met rozijnen, parelsuiker, chocoladekorrels ... door ze erop te kleven met boter of confituur.

Kerstwafeltjes

500g bloem, snuifje zout, 1/2 theelepel natriumbicarbonaat of bakpoeder, 400g boter, 200g suiker, 2 zakjes vanillesuiker, een eetlepel vanillepuddingpoeder, zes eieren, wafelijzer.

Smelt de boter. Laat wat afkoelen.
Meng bloem, zout, bakpoeder, suiker, vanillesuiker en vanillepuddingpoeder in een kom. Maak een kuil in het mengsel.
Klop de eieren los in de boter. Giet het mengsel in de kuil. Meng alles tot het geheel glad is.
Laat het deeg een viertal uren rusten onder een handdoek.
Bak dan de wafels.

Kerstmannetjes

500g bloem; 2,5 dl melk; 15g verse gist of 8g droge gist; 2 eieren; 20g boter; een beetje olie om de bakplaat in te strijken; 25g suiker; 1 koffielepel zout (eventueel); 120g parelsuiker

Verwarm de melk tot ze lauw aanvoelt, en los er de gist in op samen met de 25g suiker.
Laat staan in een tochtvrije ruimte. Eventueel bedekken met een propere doek.
Doe de bloem in een grote kom. Maak in het midden ervan een kuil. Als je zout gebruikt, strooi dat dan tegen de rand van de kuil. Het is namelijk niet goed wanneer zout en gist te snel met elkaar in contact komen: het zout blokkeert de werking van de gist.
Doe in de kuil 1 ei en 20g boter. Gebruik om te starten een vork om het ei in het midden van de kuil los te kloppen en zacht te vermengen met de bloem er rond. Doe er vrij snel het gerezen gist bij. Blijf even verder mengen met een vork. Wanneer de hoeveelheid die reeds met de bloem vermengd is te groot is, meng je verder met je handen, en begin je te kneden. Neem het deeg uit de kom en kneed verder op een propere tafel.
Leg het deeg terug in de kom. Bedek het met een propere keukenhanddoek en laat 30 minuten rijzen op kamertemperatuur in een tochtvrije ruimte.
Weeg 4 stukjes deeg van 60g en 4 stukken deeg van 150g.
Rol de vier grote stukken langwerpig. Leg ze op de geoliede bakplaat met telkens ongeveer 10 cm tussenruimte. Deze grote stukken worden het lichaam van het mannetje: maak inkepingen voor armen en benen.
Maak van de kleine stukjes deeg ronde bolletjes. Kleef ze op de romp met een beetje losgeklopt ei. Gebruik rozijnen en/of parelsuiker voor de ogen, de neus, de mond en de knopen van de jas.
Strijk de kerstmannetjes in met losgeklopt ei.
Laat 45 minuten rijzen.
Bak dan de kerstmannetjes ongeveer 20 minuten in een voorverwarmde oven van 220°C.

Driekoningen

Koekjes

(S. PRICE, 100 Eenvoudige knutselideeën rond de bijbel, Merweboek, p. 210-211)

100 g bloem, 50 g suiker, 50 g boter, 1 eidooier, rozijnen,
eventueel: fijne lintjes, een satéstokje

Meng de suiker en de boter. Voeg de eidooier toe als dit één massa geworden is, daarna de gezeefde bloem. Kneed dit mengsel tot een samenhangend deeg, voeg er eventueel wat water aan toe. Zet het deeg een half uurtje afgedekt in de koelkast.
Verdeel daarna het deeg in vier, en rol telkens één deel tot een bal. Leg die bal op het bakpapier waarmee je een bakplaat hebt bekleed en vorm er een vijfpuntige ster mee. De afstand van punt tot punt moet ongeveer 12 cm zijn.
Druk in het midden van de ster een paar rozijnen. Prik met de dikke naald een gaatje in de bovenste punt van de ster. Leg de koekjes op een bakplaat en bak ze gedurende 8 minuten in een voorverwarmde oven (190° ; gasoven: 5)
Laat de koekjes afkoelen.

TIPS
. Controleer, zodra de bakplaat uit de oven komt, of de geprikte gaatjes in de koekjes nog open zijn.

. Men kan de koekjes direct opeten, maar zo kunnen eerst ook opgehangen worden in de kerstboom. Rijg daarvoor de lintjes door de gaatjes

Taart

Recept 1

(Simon, uitgeverij Averbode, januari 2001 nr 4, p. 14)

Bladerdeeg (twee lagen); 1 eidooier; wat melk
Voor de vulling: 150g gemalen amandelen; 100 g kristalsuiker; 50 g boter; een boon of een dadelpit

Leg één laag bladerdeeg in de taartvorm. Doe de gemalen amandelen, kristalsuiker en boter in een kom. Meng en kneed heel goed. Leg het mengsel in het midden van het bladerdeeg. Stop de gedroogde boon erin. Neem het deeg dat over de rand hangt weg. Plak de tweede laag bladerdeeg op de eerste met water. Meng daarna de eidooier met wat melk. Bestrijk hiermee de taart. Bak de taart gedurende 35 minuten in een voorverwarmde oven (200°C)

Recept 2

(Naar: DSM 6 januari 2007)

100g boter op kamertemperatuur, 100g amandelpoeder, 100g kristalsuiker, 3 eieren, 2 kant-en-klare rollen bladerdeeg, abrikozenconfituur, boon, eventueel: 1 eetlepel rum of amaretto, papieren kroon

Meng het amandelpoeder, de suiker, de boter en twee eieren tot een gladde massa (frangipane). (voeg er de rum / amaretto en vanilledruppels onder)
Leg een vel bladerdeeg in een ronde taartvorm die je eerst met olie ingestreken hebt, waarna je er wat bloem op strooide. Prik enkele gaatjes in het deeg. Bestrijk het deeg met abrikozenconfituur (grootte van de bakvorm). Schep er de frangipanevulling bovenop.
Snijd dan een kleinere cirkel uit het tweede vel bladerdeeg en leg dat op de frangipanevulling. Klop een eidooier los met een scheutje water. Bestrijk de rand van de bovenste deeglaag met dat mengsel. Plooi de rand van de onderste laag deeg erover, zodat de taart gesloten is. Druk de randen aan.
Maak een gaatje (eventueel in de vorm van een kroon) in het midden van het deeg, zodat de lucht kan ontsnappen. Bestrijk het hele oppervlak met de rest van de eidooier.
Zet de taart gedurende een kwartier in een voorverwarmde oven van 200-220° C.
Laat ze nadien nog een twintigtal minuten bakken op 175°C tot ze mooi goudbruin is en de frangipane gaar.
Dien de taart op met de papieren kroon er bovenop.
Wie de boon in zijn taartstuk vindt, krijgt de kroon, en wordt koning voor één dag.

Recept 3

(recept op market.carrefour.eu/recepten)

2 rollen bladerdeeg, 250 g amandelpoeder, 100 g fijne suiker, 3 eieren, 100 g boter op kamertemperatuur, 1 eidooier, 1 boontje of dadelpit.

Leg een vel bladerdeeg met papier in een taartvorm. Prik gaatjes in het deeg met een vork.
Meng het amandelpoeder, de suiker, eieren en boter. Giet het beslag in de vorm en verstop het boontje. Bedek met het tweede vel bladerdeeg. Druk de randen goed aan.
Teken een mooi motief in het deeg met de punt van een mes. Leng het eigeel aan met een eetlepel water en bestrijk er het deeg mee.
Bak 30 minuten in een voorverwarmde oven op 200°C.

Lichtmis

Pannenkoeken

0,5 liter melk, 200g zelfrijzende bloem, 1 pakje vanillesuiker, 3 tot 4 eieren, olie of boter
Eventueel: enkele appels

Meng bloem, melk, eieren en suiker in een kom, tot je een glad deeg bekomt. Voeg er wat olie aan toe om het bakken nadien vlotter te laten verlopen.
Doe wat boter in de pan en verhit op het kookvuur.
Giet een beetje deeg in de pan en laat het rondlopen tot de hele bodem bekt is. Laat bakken. Keer om en laat ook de andere zijde bakken.

TIPS
. Vervang de helft van de melk door bruiswater. Dat maakt de pannenkoeken extra licht.

. Snij wat appelen in blokjes en bak ze 2 tot 3 minuten in boter samen met wat kaneel. Leg deze appelstukjes op de pannenkoek nadat je die gebakken hebt.

. Bak vooraf een aantal appelschijfjes in wat boter. Leg telkens enkele voorgebakken appelschijfjes in de pan voor je er het deeg op giet.

Appelpannenkoeken

125g zelfrijzende bloem, 60g magere yoghurt, 250cl melk, 1 ei
1 geschilde en geraspte appel

Mix de eerst genoemde ingrediënten tot een glad beslag. Voeg er de geraspte appel aan toe en laat het beslag minstens een half uur rusten, vooraleer het te gebruiken om te bakken.

TIP
Voeg olie bij het beslag om vlotter te kunnen bakken.

Mueslipannenkoeken

(Kerk en leven, Huppelkrant 932)

200g zelfrijzende bloem, 2 eieren, 100g muesli, 6dl melk, 4 eetlepels gesmolten boter of olie
50g fijne suiker of twee zakje vanillesuiker, een snuifje kaneel

Plet met een deegrol de muesli zo fijn mogelijk. Vermeng met de bloem.
Klop de eieren los met de melk. Voeg er de suiker en de gesmolten boter aan toe. Voeg dit bij het bloem-mueslimengsel en roer goed. Laat vijf minuten rusten.
Bak de pannenkoeken in de hete boter of olie.
Ze smaken heerlijk met wat bosbessenconfituur.

Carnaval

Hamansoren (Poerim - jodendom)

Voor het deeg: 2 eieren, 125 g suiker, 1 dl olie, 1 zakje vanillesuiker, 300 g tarwebloem, 2 theelepels bakpoeder, 2 theelepels geraspte citroenschil
Voor de vulling: 100 g maanzaad, 25 g boter, 2 eetlepels pruimenjam, 2 theelepels geraspte citroenschil, 50 g fijngehakte walnoten, 50 g fijngehakte rozijnen

Meng alle ingrediënten voor het deeg door elkaar tot je een stevige bal bekomt.
Zet het deeg minstens een uur in de koelkast.
Bestuif het werkoppervlak met bloem. Rol daarop het deeg tot een dikte van ongeveer 0,5 cm. Steek er rondjes uit van ongeveer 7 cm doorsnee.
Maak de vulling door het maanzaad fijn te malen en met de overige ingrediënten te mengen.
Leg in het midden van elk deegrondje een theelepel vulling, trek de zijkant op drie plaatsen omhoog zodat je een driehoekig koekje krijgt en de vulling bedekt is - knijp goed dicht.
Leg de koekjes op een ingevette bakplaat en bak ze ca. 20-25 min in een oven van 175 C.
Laat ze uit de oven eerst 15 min. op de bakplaat afkoelen en daarna verder op een rooster.

Laddu (Holi - hindoeïsme)

Eenvoudige versie

Voor 20 balletjes heb je nodig: 200g gecondenseerde melk (een half blikje) en 140g geraspte kokos plus wat extra voor het rollen.

Giet de melk in een kom en voeg een deel van de kokos toe. Roer alles goed door en blijf kokos toevoegen tot je het geheel korrelig wordt en je het nauwelijks meer kunt roeren.
Pak wat van dit mengsel, vorm er met je handen een bolletje van en rol het door de kokos. Je kunt de balletjes op een schaaltje leggen of in een cupcake-vormpje.
Bewaar ze wel in de koelkast en eet ze binnen een paar dagen op.

TIP
Smelt wat melkchocola (ongeveer 60g voor 10 bolletjes) au-bain-marie. Pak een bolletje van het melk-kokos mengsel. Rol het niet door de kokos, maar leg het voorzichtig in de gesmolten chocola. Gebruik twee lepels om het bolletje goed door de chocola te rollen en leg het daarna in een cupcake-vormpje of op bakpapier. Laat de chocola weer hard worden.

Lactose- en glutenvrije versie (wel met noten en kokos)

Voor 24 ballen heb je nodig: 174 g ongezouten boter of plantaardige olie, 200 g gezeefde kikkererwtenmeel, 2 eetlepels geraspte en gedroogde kokos, 2 eetlepels gehakte walnoten, wat gemalen nootmuskaat, 115 g kristalsuiker, geschaafde noten om te garneren.

Verhit de boter of olie in een pan met zware bodem op laag vuur. Voeg het kikkererwtenmeel, geraspte kokos, walnoten en nootmuskaat eraan toe en roerbak ongeveer 5 minuten. Doe er dan de suiker bij en roerbak nog eens 10-15 minuten, tot het mengsel dik en donkerbruin is. Schep het mengsel, als het voldoende is afgekoeld, op een schone, vlakke ondergrond en vorm er 24 gelijke ballen van. Garneer met geschaafde noten en serveer op kamertemperatuur.

Veertigdagentijd

Challe

750 g meel, 3 dl warm water, 3 eieren, 2 lepels suiker, 1 theelepel zout, 1,25 deciliter zonnebloemolie, 50 g gist, maanzaad
Kommetje, maatbeker, grote kom, lepels, vork, doek

Los in een kommetje één lepel suiker op in 1,25 deciliter water. Verkruimel de gist erover en klop wat los met een vork. Dek het kommetje af, en laat het geheel rusten op een warme tochtvrije plaats, tot het schuimig is.
Klop de eieren in een maatbeker. Meng ze met de olie, het zout en een eetlepel suiker. Voeg er warm water aan toe tot 4 deciliter.
Doe het meel in een grote kom. Voeg er langzaam het gist- en oliemengsel aan toe. Schep de bloem er met een houten lepel van buiten naar binnen dooreen.
Dek de kom af met een doek en laat het deeg een half uur rijzen op een warme plaats.
Kneed weer op een oppervlak waarop je bloem hebt gestrooid.
Laat nog een half uur rijzen. Leg het op een plank en laat nu 15 minuten rijzen. Verdeel het deeg daarna in twee maal drie strengen (ongeveer 30 cm lengte). Vlecht er twee broden van.
(Vlecht de drie strengen deeg. Het uiteinde van de vlecht steek je onder wat gevlochten is. Draai het geheel om en vlecht verder. Ook dat uiteinde steek je onder wat gevlochten is. Leg het deeg op een bakplaat, die je vooraf met olie ingevet hebt. Laat weer 15 minuten staan.
Verwarm de oven voor op 230°
Besprenkel de bovenkant van de broden met koud water. Strijk er daarna wat eigeel over.
Bak de broden gedurende 15 minuten op 230°, zet de oven dan lager op 190° en bak de broden nog 35 minuten verder.

TIP
Bak dit brood vooraf en gebruik het als aanleiding om over manna te spreken.
Na het verhaal eet je met de kinderen van dit brood. Sta hierbij stil bij wat brood met mensen doet: kracht geven; en indien het met anderen gedeeld wordt: vriendschap, gezelligheid, vreugde, vrede ... Leg daarna zelf het verband met 'woorden'. Ook woorden kunnen kracht geven (laat de kinderen hier voorbeelden van geven) en vriendschap geven.

Banalimo (drink)

(2002-2004 Oxfam-Wereldwinkels)

Voor vier glazen: 3 kleine bananen*; 2 theelepels rietsuiker*; scheutje sinaasappelsap*; spuitwater
(* producten van Oxfam Fairtrade, te koop in de Oxfam-Wereldwinkels)

Doe de bananen, de rietsuiker en het sinaasappelsap in een kom. Pureer met de mixer. Verdeel over vier hoge glazen en vul aan met spuitwater.

Soep

Indische soep

Voor vier personen: 1l groentebouillon, 1ui, wat olie, 80 g rijst, ¼ koffielepel kerrie, peper, 2 bananen, 2 hardgekookte eieren.

Snijd de ui in kleine stukjes. Verhit een weinig olie in een kookpan. Bak hierin de ui tot hij glazig wordt. Voeg de specerijen toe en de groentebouillon.
Doe er daarna de rijst bij. Laat alles koken tot de rijst gaar is.
Plet de bananen en de eieren. Verdeel dit mengsel over de borden en giet ze over de hete soep. Dien alles dadelijk op met een stukje brood.

Afrikaanse groentensoep

(Broederlijk Delen, jaar ontwikkelingssamenwerking, commerciële bijlage bij De Standaard van woensdag 30 maart 2011, p 8)

Voor zes personen:
3 eetlepels vetstof (palmvet), 1 gesnipperde ui, 2 rijpe fijngesneden tomaten (of tomatenblokjes in blik), 1/2 theelepel citroensap, 1/2 theelepel chilipoeder, zout (of bouillonblokje), 400g fijngesneden, witte of groene kool (of gemengde groenten), 2 liter water, arachidemeel (dit kun je kopen of zelf maken door geroosterde pinda's te malen)

Verhit de vetstof in een brede kookpan. Doe de uisnippers erbij en laat ze even bakken. Voeg onder voortdurend roeren het citroensap, de tomatenblokjes, het zout (of bouillonblokje) en de chilipoeder erbij. Doe de kool (of andere groenten) met het water bij de soep. Roer goed en laat het geheel met het deksel op de pan ongeveer 20 minuten pruttelen.
Voeg op het einde langzaam het arachidemeel toe onder voortdurend roeren, tot de soep lichtjes indikt. (Maak er eventueel een papje van met wat water, en voeg dan langzaam toe)

Quinoasoep met witlof

(Magazine Oxfam-Wereldwinkels winter 2003 p. 8; Samuel Plus 2004)

Voor vier personen: 2 kopjes gekookte quinoa, 4 struikjes witlof, 1 liter groentebouillon, 2 hardgekookte eieren (gepeld en in kleine stukjes gesneden), olijfolie, zout, 50gr geraspte gruyèrekaas.

Verwijder het voetje van de witloofstruik. Verdeel de struik overlangs in vier delen. Snijd de harde kern uit elk deel. Snijd het witlof heel fijn.
Stoof het witlof in warme olijfolie en giet er de groentebouillon bij. Laat de soep ongeveer 15 minuten zacht gaarkoken. Doe de quinoa bij de soep. Voeg zout toe naar smaak.

Serveer de warme soep met geraspte kaas, stukjes hardgekookt ei en wat bruin brood.

Mexicaanse soep

(Bron: vastenkalender)

100 g fijngesnipperde ui, 1 groene peper, 1 teentje knoflook, 40g boter, ½ l groentenbouillon, 2 rode paprika's, 3 eetlepels tomatenpuree, 1 groot blik maïskorrels, zout, peper, tijm, peterselie

Snijd de peper en de paprika's fijn. Verhit de olie en de paprika's, fruit de ui en de knoflook (uitknijpen of fijn snipperen) gedurende 10 minuten. Blijf voortdurend roeren.
Verhit intussen de groentebouillon en voeg die bij het groten mengsel.
Laat de soep nog een kwartier koken met het deksel op de kookpot.
Voeg daarna de tomatenpuree en de hele inhoud van het blik maïs toe.
Breng de soep op smaak met peper, zout en een snuifje tijm. Laat nog een kwartier doorkoken op een klein vuurtje. Bestrooi met vers gesnipperde peterselie en serveren met bruin brood.

Tortilla's

275g maïsmeel, 1 theelepel zout, 2dl water

Meng het zout en het meel. Voeg er al roerend beetje bij beetje het water aan toe. Kneed het deeg tot een gladde massa.
Knijp er kleine brokjes van. Maak er bolletjes mee en duw ze plat tot je er een soort pannenkoek mee bekomt van 12 tot 15 cm doorsnede.
Bak de tortilla's gedurende ongeveer twee minuten aan elke kant in een pan, zonder toevoeging van vet.

Marokkaanse salade

Voor vier personen: 125g rijst, 1 mandarijntje, 50g cashewnoten, 150g diepvrieserwten, 3 lente-uitjes, sap van 2 sinaasappelen, 1/2 komkommer, witte peper en zout, 10 blauwe druiven, 3 eetlepels olie, 2 granaatappels, 250g garnalen, ev. 1 koffielepel kurkuma en een snuifje harissa.

Kook de rijst gaar en laat afkoelen. Rooster de noten in een pan zonder vetstof.
Maak de uitjes schoon en versnipper ze. Schep de uitgelekte rijst met de ontdooide erwten in een schotel. Voeg het kurkumapoeder, de harissa, het zout, de peper en de olie toe aan het sinaasappelsap. Meng dit samen met de gesnipperde uien door de rijst.
Laat dit ongeveer een uur trekken.
Meng er tot slot de garnalen, de in schijfjes gesneden komkommer, de ontpitte druiven, het vruchtvlees van de granaatappels, de partjes mandarijn en de noten er doorheen.

Rijstmaaltijd

(Simon plus 2004)

Voor de rijst: 2 koppen rijst, 4 koppen water, zout, 4 hardgekookte eieren, peterselie
Voor de saus: 1 blik gepelde tomaten, zout en peper, 1 laurierblaadje, ½ koffielepel tijm, 2 uien die je pelt en in kleine stukjes snijdt.

Breng in een kookpan 2 koppen rijst en 4 koppen water aan het koken samen met een snuifje zout. Na ongeveer 20 minuten is de rijst gaar.
Doe de gepelde tomaten, de gesneden uien, het laurierblad, tijm, peper en zout in een kookpan. Breng dit aan het koken en laat daarna op een zacht vuur verder sudderen. Vergeet niet af en toe eens te roeren.
Pel de hardgekookte eieren. Snij ze in kleine brokjes.
Vul een bord met rijst. Giet in het midden enkele lepels tomatensaus. Strooi daarop de brokjes hardgekookt ei. Versier met een takje peterselie.

Chakchouka (roerei met groenten - een gerecht uit Tunesië)

Voor zes personen: 4 groene paprika's, 6 stevige rijpe tomaten, 2 kleine uien, 25g boter, 250g fijn gehakt, 3 teentjes knoflook (uitgeperst), ¼ theelepel zwarte peper, ½ theelepel karwijzaad, zout naar smaak, 6 eieren

Maak de paprika's schoon en verwijder de zaadjes en de witte zaadlijsten.
Snijd alle groenten in dunne plakjes en fruit ze in de hete boter tot ze zacht zijn.
Doe het fijngehakte vlees erbij en laat dit ongeveer 10 minuten al roerend mee fruiten.
Voeg de rest van de ingrediënten, behalve de eieren, toe en laat het geheel nog 30 minuten zachtjes doorwarmen. Roer de losgeklopte eieren erdoor, blijf roeren tot ze gestold zijn en dien direct op met verse broodjes.

Palmzondag

Palmpaashaantje

(Bron: Brugge T. en Vos G., Hemelse spijzen, Lannoo/Ten Have, 2004, p. 63)

Dit haantje verwijst naar het kraaien van de haan toen Petrus zei dat hij Jezus niet kende (Lucas 22,34-62).

Voor 8 haantjes
500 g bloem, 10 g gedroogde gist of 25 g verse gist, 3 dl melk
50 g boter, ½ eetlepel zout, 3 eetlepels suiker, 1 ei

Los de gist op in de lauwwarme melk (niet boven de 30°C). Meng de bloem, zout en suiker in een kom. Maak in het midden een kuiltje en giet de opgeloste gist daarin. Roer vanaf de randen het meel door het vocht en roer tot een deeg. Snijd de boter in dunne plakjes en voeg deze toe. Kneed het deeg tot het van de handen loslaat en stevig, soepel en elastisch aanvoelt. Bestrooi een oppervlak met bloem en kneed met de muis van de hand. Draai het deeg daarbij af en toe een kwartslag. Leg het terug in de kom, bedek het met een vochtige doek en laat het op een warme plaats 3 tot 4 uur rijzen tot het dubbele volume.
Verdeel het gerezen deeg in 8 stukken en rol elk deegstukje tot een rol van ca. 18 cm. Leg de rolletjes in een U-vorm op de bakplaat. Zorg voor voldoende tussenruimte voor het rijzen. Knip de twee uiteinden twee keer in voor de kam en de staart. Maak een gaatje voor het oog en stop er een krent in. Bestrijk de haantjes voor het bakken met een losgeklopt ei. Bak de haantjes 25 minuten in een voorverwarmde oven (op 220 °C).

Witte Donderdag

Matse (ongedesemd brood)

2 kopjes bloem, 1 kopje water

Kneed de bloem met het water tot het niet meer plakt en je er balletjes mee kunt maken. Rol die zo dun mogelijk uit met een deegrol, tot ze op pannenkoeken beginnen te lijken.
Prik met een vork enkele gaatjes in het deeg.
Bak de 'pannenkoekjes' in een voorverwarmde oven van 245°C gedurende 6 tot 8 minuten. Ze zijn klaar als ze licht beginnen te kleuren.
Schep ze op en laat ze afkoelen.

Witte Donderdag

Matse (ongedesemd brood)

2 kopjes bloem, 1 kopje water

Kneed de bloem met het water tot het niet meer plakt en je er balletjes mee kunt maken. Rol die zo dun mogelijk uit met een deegrol, tot ze op pannenkoeken beginnen te lijken.
Prik met een vork enkele gaatjes in het deeg.
Bak de 'pannenkoekjes' in een voorverwarmde oven van 245°C gedurende 6 tot 8 minuten. Ze zijn klaar als ze licht beginnen te kleuren.
Schep ze op en laat ze afkoelen.

Charoset

Charoset wordt gegeten als onderdeel van de maaltijd bij de sederviering tijdens het joodse Paasfeest (Pesach). De bruinachtige kleur van dit gerecht doet de joden denken aan de leem waarmee hun voorouders in Egypte stenen moeten maken.

Recept 1

± 350g zoete appelen, 40g fijngehakte noten of amandelen, 40g bruine suiker, 1 theelepel kaneel, 2 eetlepels wijn of druivensap.

Schil de appelen en verdeel ze in vier parten. Rasp elk partje. Voeg alle overige ingrediënten hier aan toe. Roer alles goed door elkaar.

Recept 2

2 appelen, geschild en in kleine stukjes gesneden; 2 bananen, in kleine stukjes; sap en geraspte schil van een halve citroen, sap en geraspte schil van 2 sinaasappels; 15 dadels, ontpit en gehakt; 50 gram gehakte pistachenoten; 50 gram amandelschaafsel; 1 theelepel kaneel; 5 eetlepels meel

Meng in een kom de appels, bananen, citroensap- en schil, sinaasappelsap- en schil, dadels en pistachenoten. Voeg de kaneel en het meel toe en meng goed.
Draai dit mengsel tot balletjes.

Recept 3

Meng 1kg zachtzure geraspte appelen met 100g gemalen amandelen en 200g (gewelde) blanke rozijnen. Voeg 3 theelepels kaneel en 125g suiker of honing toe. Voeg er een scheut zoete wijn of druivensap aan toe.

Joodse honingkoek

100g zelfrijzende bloem, ½ kopje olie, 3 eieren, 1 glas dunne honing, 100g suiker, 4 eetlepels sinaasappelsap, 1 theelepel zout, 1 theelepel kaneel, 2 theelepels geraspte citroen, 100g gehakte walnoten, 100g rozijnen, 100g fijngesneden sukade, 2 eetlepels gesuikerde sinaasappelschil

Doe de dag voordien de rozijnen, de noten, de geraspte citroen, de sinaasappelschil, de sukade en het sinaasappelsap bijeen in een kom en laat dat een nacht staan.

Meng de dag zelf: de zelfrijzende bloem, de suiker en de kaneel. Maak een kuiltje in het midden. Breek de eieren en giet ze in het kuiltje. Doe er olie, honing en zout bij. Giet het vocht uit de schaal met rozijnen en strooi wat bloem over het rozijnenmengsel heen. Gebruik de deeghaken om een stevig beslag te bekomen.

Pasen

Chocolade ei

1 groot ei, 100g chocolade (naar smaak), 1 beker, naald en eihouder

Maak met de naald een redelijk grote opening in het ei. Laat het ei helemaal leeglopen. Spoel het schoon en laat het van binnen droog worden.
Smelt de chocolade in een pan, au-bain marie (in een pannetje met gekookt water) of in de microgolfoven. Giet het gesmolten mengsel in de beker. Laat de chocolade in het ei lopen. Plaats het ei op een koude plek zodat het hard kan worden. Pel het ei en versier het chocolade ei.

Pashka

1kg kwark (platte kaas), 300g zachte boter, 500g poedersuiker, 2 eigelen, 100g schil van geconfijte sinaasappelen + een paar schillen als versiering, een halve koffielepel zeste van een biocitroen.

Bereid dit gerecht twee dagen van tevoren.
Leg 's avonds een vochtige vaatdoek in een vergiet en schep de kwark erin. Leg een bord met een gewicht op de kwark en zet het vergiet in een ruime bak in de koelkast, tot de kwark is uitgelekt.
Giet de uitgelekte kwark in een kom en klop die tot je een crème bekomt.
Klop in een andere kom de boter en de suiker tot ze smeuïg zijn.
Meng de twee bereidingen en voeg de eigelen, de geconfijte en in stukjes gesneden sinaasappelschil en de citroenzeste toe en meng goed.

Spoel de neteldoek uit waarin je de kwark liet uitdruipen.
Leg die in een ronde vorm (17cm diameter). Giet de pashka er in en vouw de neteldoek dicht.
Laat dit mengsel in de vorm ± 1 nacht in de koelkast opstijven.
Ontvorm op een schotel en versier met de geconfijte stukjes sinaasappelschil.

Pinksteren

Kaasblintzes

(C. LETERME in Samuel 2007, nr 7, p. 13)

Voor het deeg: 125g gezeefde bloem; zout; 2 goed geklopte eieren, 1,5dl melk, 1 eetlepel gesmolten boter.
Voor de vulling: 250g kwark, 2 eierdooiers, kaneel, 1 eetlepel suiker, zout.

Meng het zout door de bloem. Roer de eieren met de melk en de boter. Voeg dit bij de bloem onder voortdurend roeren.
Doe 3 tot 4 eetlepels van het deeg in een koekenpan. Zorg ervoor dat het deeg de hele koekenpan bedekt.
Bak slechts één zijde van het pannenkoekje tot er kleine blaasjes opkomen. Leg de pannenkoekjes op elkaar.
Roer voor de vulling, de kwark door een zeef. Voeg alle ingrediënten toe en roer heel goed.
Leg een eetlepel van dit mengsel in het midden op de gebakken kant van elk pannenkoekje en vouw het dicht zoals een loempia.
Bak opnieuw in de koekenpan tot alle zijden bruin zijn. Opdienen met licht opgeklopte ongezoete room.

Fruitsla

(Naomi nr 2, p 15 + p. 16)

2 kiwi's, 2 appelen, enkele aardbeien, 1 banaan, 1 sinaasappel, 1 perzik, 1 citroen

Schil het fruit en snijd het in stukjes. Gebruik het sap van de citroen om op de stukje appel te gieten, zodat die stukjes wit blijven.

TIPS
. Pas het fruit aan aan de tijd van het jaar.

. Sta met de kinderen stil bij de verscheidenheid van het fruit.

Halloween

Pompoensoep

(Samuel 2004, 2, p. 18)

Voor zes personen: 1 grote ui, ½ kg geschilde en schoongemaakte pompoen, 1 liter kippenbouillon, 30g tomatenpuree, peper en zout, een beetje boter

Snijd de ui in kleine blokjes en stoof ze in de boter. Snijd de pompoen in kleine blokjes en voeg ze bij de ui. Laat alles vijf minuten stoven. Voeg er de tomatenpuree bij. Giet er de kippenbouillon bij. Plaats een deksel op de pot en laat de soep ongeveer 30 minuten zachtjes koken tot de pompoen gaar is. Mix de soep. Breng de soep op smaak met peper en zout.

TIPS
. Werk de soep af met een scheutje melk, of room en gehakte peterselie, of fijngesnipperde sneetjes gerookt spek.

. Maak kleine gehaktballetjes en er steek vier ongekookte stukjes spaghetti door. Kook deze balletjes een tiental minuten in water waaraan je stukken van een ajuin hebt toegevoegd. Voeg deze grote 'spinnen' nadien toe aan de pompoensoep.

Sint Maarten / Sint Nicolaas

Marsepein

200g amandelpoeder, 150g suiker, 1 losgeklopt eiwit, eventueel enkele druppels rozenwater.

Kneed tot een vast deeg en laat een uurtje rusten op kamertemperatuur.
Rol het deeg dan uit op de dikte van een vinger. Snijd er blokjes uit of andere vormen.
Of rol er bolletjes van en wentel die in een mengsel van bloemsuiker en cacaopoeder.

Speculaas

Recept 1

400g bloem, 350g donkere suiker, 200g vetstof, 2 eierdooiers, 1 koffielepel met kaneel, anijs en kruidnagel, 1 lepel water, 1 koffielepel bakpoeder.
cellofaan, boterpapier

Roer de vetstof tot room. Doe er de suiker en het eigeel bij. Voeg er nadien beetje bij beetje de bloem bij, de bakpoeder, de kruiden en het water. Maak een rol van het deeg en verpak het in cellofaan. Laat het een nacht rusten in de koelkast.
Snijd de rol de volgende dag in schijfjes van 0,5cm dik.
Verwarm de oven voor op 180°.
Leg boterpapier op een ovenplaat en schik er de schijfjes speculaas op. Bak gedurende een tiental minuten.

Recept 2

500g bloem, 300g bruine suiker, 150g boter, 1 ei, 1 lepel gemalen kaneel met een klein beetje kruidnagel, 2 lepels water.

Meng voorzichtig de suiker, de boter, de kruiden, het water en het ei.
Voeg er beetje bij beetje de bloem aan toe. Kneed het deeg
Laar het daarna 24 uur rusten op een koele plaats.
Kneed het deeg opnieuw.
Bestrooi een speculaasvorm met bloem en druk het deeg erin of gebruik uitsteekvormpjes.
Vet een bakplaat in met boter.
Bak de speculaas 25 minuten in de oven op 180°.

Recept 3

500g bloem; 375g bruine suiker; 250g margarine; 1 theelepel bakpoeder; 50 g amandelpoeder; 2 eetlepels melk; 2 geklutste eieren; 1 mespunt kruidnagel; 1 mespunt kaneel

Smelt de margarine op een zacht vuurtje.
Doe de bloem en de suiker in een kom.
Doe er dan de rest bij: kaneel, kruidnagel, eieren, amandelpoeder, gesmolten margarine, melk.
Meng goed. Maak een worst van het deeg. Zet de worst 24 uur in de koelkast.
Verwarm de oven op 210 graden.
Snij de worst in schijfjes van 1 cm dik.
Smeer boter op de bakplaat (of gebruik boterpapier)
leg de koekjes erop. Leg ze niet te dicht bij elkaar.
Zet de bakplaat een kwartier in de oven.
Laat de koekjes afkoelen. Zo worden ze hard.
Bewaar ze in een blikken doos.

(Zonnekind, 2e leerjaar, 25 november 2011, p. 20)

Sint-Maartenskoeken

475 g bloem, 1 ½ pakje bakpoeder, 250 g kwark, 150 milliliter melk, 150 milliliter olie, 10 g suiker, 1 zakje vanillesuiker (ongeveer 9 gram), 1 snufje zout 75 g. Eventueel: rozijntjes voor de ogen.

Meng alles, kneed en vorm drie figuurtjes.
Leg ze op een ingevette bakplaat of op boterpapier en zet ze in een voorverwarmde oven van 200°.
Laat ze 15 tot 20 minuten bakken.

Klaasmannetjes

15g bakkersgist, 1/4 liter lauwe melk, 2 eetlepels suiker
500g witte bloem, 75g malse boter, 1 zakje vanillesuiker, een snuifje zout
eigeel
krenten, gekonfijte kriek, amandelschilfels

Los de gist op in de melk en de 2 el suiker.
Doe de bloem in een grote kom samen met de boter, vanillesuiker en het zout. Voeg er de gist aan toe. Meng en kneed gedurende 5 minuten.
Leg een doek op het deeg en zet dat opzij tot het volume verdubbeld is.
Kneed opnieuw en verdeel in acht delen. Rol elk deel vingerdik uit, en snijd er een figuur uit (mannetje; paard; ...)
Bestrijk de figuren met eigeel.
Gebruik de krenten als ogen, een kriek als neus, amandelschilfers als baard en als extra versiering oor mutsen, mouwen enz.

Klaaskoeken

(Naar: The Vatican Christmas Cookbook. © Sophia Institute Press)

500g bloem, 1 theelepel zout, 50g suiker, 55g gesmolten boter
175cl volle melk, 125 vetarme kwark, 16g gist, 1 eigeel
1 eetlepel volle melk om te borstelen
Zeste van 1 citroen, een klein doosje rozijnen voor de garnering

Verkruimel de gist en los deze op in lauwwarme melk. Roer stevig door elkaar.
Smelt de boter.

Meng de bloem en de suiker in een grote kom.
Voeg er het gistmengsel aan toe. Daarna gesmolten boter, kwark en warme melk. Voeg vervolgens de zeste van de citroen toe. Kneed het mengsel tot een zacht, glad deeg. Dek het af met een vochtige keukenhanddoek en laat het deeg minstens 2 uur op kamertemperatuur staan.

Verwarm de oven voor op 200°C. Veerdeel het deeg in acht gelijke stukken op een licht bebloemd werkblad en vorm het in klaasvormen. Versier met rozijnen voor de ogen en de mond. Meng de eierdooiers met een eetlepel melk. Bestrijk de gevormde klaaskoeken met de eierdooiermassa en bak ze ongeveer 20 minuten tot ze een goudgele kleur hebben.

TIP
Klik hier en scroll naar de video om te zien hoe alles in zijn werk gaat bij minderbroeders.

Bisschopswijn zonder alcohol

1 kleine citroen; 1 kleine sinaasappel; 6 kruidnagels; 75g suiker; 1 kaneelstokje; 1 fles druivensap

Boen de citroen en sinaasappel goed af onder de warme kraan en steek de kruidnagels erin. Leg ze in een goed geëmailleerde of glazen pan. Schep er de suiker bij en leg het kaneelstokje ertussen. Giet het druivensap erop en leg een deksel op de pan. Laat het sap op een zo zacht mogelijke hittebron tot net tegen de kook aankomen. Haal de sinaasappel en de citroen uit de pan en schenk de drank heet in glazen

TIP
Laat de kinderen de kruidnagels in de sinaasappel/citroen steken en als ze groot genoeg zijn, laat je ze lekker in de pan roeren en genieten van de heerlijke geuren!

Allerlei koekjes

Hartediefjes (koekjes met een wens)

(Samuel 2005, nr 8, p. 18)

180g bloem; 100g boter op kamertemperatuur; 70g suiker; 1 ei; eventueel: geraspte citroenschil; korte boodschapjes op wit papier geschreven; losgeklopt ei, suiker om de koekjes in te drukken.

Kneed de zachte boter, voeg de suiker toe en meng goed. Voeg vervolgens het ei, de bloem en eventueel geraspte citroenschil toe. Meng alles tot een samenhangend deeg.
Maak van het deeg een worst van ongeveer 5 cm doorsnede. Dek die af met plasticfolie. Laat opstijven in de koelkast.
Strooi bloem op het aanrecht en leg er de deegworst op. Snijd er dunne plakken af. Druk de plakken een beetje plat. Zorg ervoor dat je je ronde vorm min of meer behoudt. (Je kunt ook gebruik maken van een uitsteekvorm)
Leg de boodschap op het deeg en vouw het lapje dicht. Zorg er voor dat het papiertje een beetje te zien is.
Bestrijk de buitenkant met losgeklopt ei of water. Druk de koekjes in de suiker. Leg ze op een ingeboterde bakplaat en bak gedurende 15 minuten op 180°C.

Hartenkoekjes

Voor ongeveer 40 koekjes:
225g bloem, 100g suiker, 175g zachte boter, 1 zakje vanillesuiker, 1 mespunt bakpoeder, 1 snuifje zout
Hartvorm

De ingrediënten goed mengen. Inpakken in folie en een uurtje laten rusten in de koelkast.
Het deeg daarna uitrollen tot een dikte van een halve centimeter.
Oven voorverwarmen op 200°.
Daarna gedurende 12 min. bakken.

Dankkoekjes

200g bloem, mespuntje zout, 100g suiker, 120g harde boter in kleine blokjes, 1 buisje minismarties.
Bakpapier of bakmat om op de bakplaat te leggen.

Verwarm de oven voor op 200°.
Leg het bakpapier op de bakplaat.
Meng de bloem, de suiker en het mespuntje zout in een grote kom.
Voeg er de stukjes boter aan toe en kneed ze met je handen samen met de bloem tot je een vast deeg bekomt.
Doe er dan de smarties bij.
Verdeel het deeg in balletjes, de grootte van een noot.
Leg ze op de bakplaat en duw ze plat met de hand.
Laat ze in het midden van de oven bakken tot ze goudbruin zijn (ongeveer 15-20 minuten)
Laat daarna afkoelen.

TIPS
. Vervang de smarties door rozijntjes.

. Vervang een deel van de bloem door muesli.

. Rol het deeg uit met een deegrol. Steek de koekjes uit met een speciaal vormpje of met een glas.

Krokante quinoakoekjes

(ZS 2016-2017-06)

2 kopjes quinoa (gespoeld en uitgelekt), 3 eetlepels pindakaas, 3/4 kopje havermout, 4 eetlepels agavesiroop, 1/2 kopje chocolade in kleine stukjes, 1/4 theelepel zout

Verwarm de oven voor op 190°.
Doe de quinoa, de pindakaas, de agavesiroop, de havermout en het zout in een grote kom. Mix de ingrediënten tot een stevig geheel. Voeg eventueel extra agavesiroop toe om de massa gladder te maken. Voeg als laatste de kleine stukjes chocolade toe.
Leg bakpapier op de bakplaat.
Maak kleine bolletjes van het deeg en schik ze op de plaat.
Bak de koekjes 20 minuten tot ze goudbruin gebakken zijn.

TIPS
Gebruik Fairtradeproducten om deze koekjes te maken.

Dip de afgekoelde koekjes in gesmolten chocolade. Laat afkoelen.

Snoepjes

Afrikaanse snoepjes

(Simon 1, uitgeverij Averbode; september-oktober 2022-2023, p. 5)

100g suiker, 100ml water, 1 koffielepel citroensap, 500g sesamzaadjes,
bakblik, boterpapier

Neem het bakblik en bekleed het met boterpapier.
Doe het water en de suiker in een kookpan en breng aan de kook.
Doe er het citroensap bij en roer tot het mensel stroperig wordt.
Doe er de sesamzaadjes bij. Roer op een laag vuur tot het mengsel begint dik te worden.
Giet het mengsel op het boterpapier in het bakblik.
Laat het hard worden. Breek het daarna in stukken om te verdelen.

Ronde 2020