Galaten 5, 16-25: De vruchten van de Geest

De tekst

’Bijbel in gewone taal’

(Deze Bijbeltekst komt uit de Bijbel in Gewone Taal, © Nederlands Bijbelgenootschap 2014, p. 1855-1856)

Laat je leiden door de heilige Geest. Geef niet toe aan je eigen slechte verlangens. Want in je hart vechten die slechte verlangens en de heilige Geest met elkaar. De Geest wil niet dat je luistert naar je verlangens. En je verlangens willen niet dat je luistert naar de Geest. Je kunt dus niet zomaar doen wat je wilt.
Maar als je luistert naar de Geest, dan leef je zoals God het wil. Dan heb je de wet dus niet nodig.
Veel mensen laten zich leiden door hun slechte verlangens. Daardoor doen ze slechte dingen. Dat weten we allemaal.
Ze gedragen zich slecht en hebben verboden seks. Ze vereren afgoden en gebruiken toverspreuken. Ze zijn jaloers op elkaar en denken alleen maar aan zichzelf. Ze vormen eigen groepen en zoeken ruzie. Ze worden snel kwaad en behandelen elkaar als vijanden. Ze drinken te veel, en op feesten laten ze zich helemaal gaan. En ze doen nog veel meer slechte dingen.
Ik heb het jullie al eerder gezegd: Wie zulke dingen doet, zal niet in Gods nieuwe wereld komen.
Mensen die zich laten leiden door de heilige Geest, leven heel anders. Zij houden van elkaar. Ze zijn blij en leven in vrede. Ze hebben geduld en zijn goed voor elkaar. Ze geloven in Christus. Ze zijn vriendelijk en gedragen zich goed. Als je zo leeft, doe je precies wat de wet eigenlijk wil. Als je bij Jezus Christus hoort, laat je je dus niet leiden door slechte verlangens.
Wij hebben ons nieuwe leven aan de heilige Geest te danken. Laten we leven zoals de Geest het wil.

Dichter bij de tijd

(Bewerking: C. Leterme)

Laat je leiden door de Geest, dan word je geen egoïsten.
Want egoïsme en de Geest zijn elkaars vijanden,
zodat je niet doet wat je zou willen doen.
Laat je leiden door de Geest, dan sta je boven de wet.
Je kent de uitingen van egoïsme:
ontucht, zedeloosheid, losbandigheid, afgoderij, toverij, vijandschap, twist, jaloezie, woede, intriges, ruzies, partijschappen, afgunst, drinkgelagen, orgieën en dergelijke.
Ik waarschuw je zoals ik dit al eerder deed:
wie zich zo misdraagt, zal het koninkrijk van God niet erven.

Het resultaat van de Geest is: liefde, vreugde, vrede, geduld, vriendelijkheid, goedheid, trouw, zachtheid, ingetogenheid.
Er bestaat geen wet die daar iets tegen heeft.
Wie Christus Jezus volgt,
heeft een eind gemaakt aan die slechte verlangens.

Omdat we ons leven aan de Geest te danken hebben,
willen we ook leven volgens die Geest.

Stilstaan bij …

Geest
Het woord ‘Geest’ in de Bijbel betekent letterlijk vertaald: wind, adem.
Want zoals wind en adem iets kunnen doen bewegen, zo zet de Geest van God mensen in beweging.

Bij de tekst

Galatië

Galatië is een gebied in het midden van het tegenwoordige Turkije. Paulus schrijft naar de christenen van Galatië in de jaren 48 en 54.

Waar het om gaat

In dit stukje van zijn brief aan de Galaten, plaatst Paulus het leven naar de Geest tegenover het leven volgens zelfzucht, egoïsme.
De zelfzuchtige mens is onvrij. De mens die zich door de Geest laat leiden leeft in vrijheid. Zo iemand heeft geen wetten nodig om te leven. Zoals men een boom herkent aan zijn vruchten, zo zijn beide vormen van leven te herkennen aan de 'vruchten' die ze dragen en die Paulus in deze brief opsomt.

Suggesties

Grote kinderen

KENNISMAKEN MET DE BIJBELTEKST

Pinksteren

Vertel als inleiding:
Toen Jezus gestorven was, waren zijn leerlingen zo goed als dood. Ze kwamen angstig bijeen omdat ze schrik hadden dat ze net als Jezus zouden gedood worden.
Op een dag, het was de dag waarop de joden hun Pinksteren vierden (een dag waarbij ze vooral dachten aan de woorden die God hen via Mozes had gegeven) voelden ze in zich een drang om naar buiten te gaan, en alle angst en schrik van zich af te zetten. Lucas vergelijkt die drang met wind en vuur.

Lees het stukje voor uit Handelingen 2, 1-4:
“Toen de dag van Pinksteren aanbrak, waren de apostelen allen op één plaats bijeen. Plotseling kwam er uit de hemel een geraas alsof er een hevige wind opstak, en het vulde heel het huis waar zij waren; er verschenen hun tongen als van vuur, die uiteen waaiden en zich op ieder van hen neerzetten en zij raakten allen vol van heilige geest en begonnen te spreken in vreemde talen naargelang de geest hun ingaf.”

ONDERZOEKEN

De heilige Geest: een tocht of een windstoot?

(naar: C. LETERME in Zonneland plus 2002, nr 36)

Materiaal
Stok waar een wortel met een touwtje aan vast hangt.

Verloop
Toon de stok waar een wortel met een touwtje aan hangt (of teken dat op bord / flap)
Vertel dat je door een wortel zo voor een ezel te houden, je die ezel kunt doen vooruitgaan.

Laat de kinderen onderzoeken wat voor mensen in hun leven een reden is om iets te doen, wat hen stimuleert in hun leven. Bijvoorbeeld:
Waarom maak je huiswerk?
- om het vak beter te kennen
- om mijn mama blij te maken
- om van het gezeur af te zijn
- omdat ik dat graag doe
- …

Waarom help je je papa?
Waarom gaat je mama werken?
Waarom ga je op reis?
Waarom ga je naar de jeugdbeweging, sportclub …?

Lees daarna de volgende getuigenissen:

Wie?	Leeftijd	Getuigenis
Natacha	11 jaar	Weten dat ik mag rekenen op mijn vrienden, dat geeft mij kracht om te leven.
Pieter	10 jaar	Er zijn veel mensen die voor het geld leven. Voor hen is het belangrijkste: er heel veel van hebben.
Basiel	9 jaar	Mijn juf uit de derde klas zat altijd vol ideeën: ze vond allerlei spelletjes uit, ze organiseerde verkleedpartijen en maakte haar eigen liedjes. Ze zei dat dat kwam omdat ze zo graag haar werk deed. En omdat wij haar precies energie gaven.
Elodie	15 jaar	Ik denk dat om dromen te kunnen realiseren, je niet alleen geld moet hebben of geluk. Je moet ook mensen kennen, met wie je samen je schouder onder iets kunnen zetten. En je moet er heel veel van je energie in steken. Daarvoor is het goed om familie of vrienden te hebben die je steunen.
Ludo	10 jaar	Tijdens de vormselcatechese zijn we eens de ’Kleine zusters van de armen’ gaan bezoeken. Ze zorgen voor bejaarden. Ze leven heel eenvoudig en werken hard. Maar ze glimlachen de hele tijd. Daar hebben ze een truc voor geloof ik.

- Vind je er nog andere redenen om dingen te doen?

SPREKEN MET BEELDEN

Wind en vuur

Materiaal
Zeven theelichtjes (vooraleer ze te branden, neem je de parafine uit het aluminium potje. Op de bodem van het potje leg je een rond papiertje, waarop telkens een van de volgende woorden op staat: LIEFDE, VREUGDE, VREDE, GEDULD, VRIENDELIJKHEID, GOEDHEID, TROUW. (Galaten 5, 16-24) Als je nadien de theelichtjes laat branden, kun je die woorden terug lezen, wanneer alle parafine gesmolten is. Om dit effect binnen een half uur te bereiken doe je er goed aan die theelichtjes vooraf reeds een tijdlang te laten branden zodat er niet teveel parafine meer moet opgebrand worden vooraleer men de woorden kan lezen.)

Noteer op een bord / flap de woorden WIND en VUUR naast elkaar.
Zeg dat beide woorden door Lucas gebruikt werden om over de heilige GEEST te spreken (Noteer 'GEEST' boven de woorden 'WIND' en 'VUUR'.)
Wind zie je niet, maar wind kun je wel voelen. En als je de wind van achter hebt, duwt die je vooruit.
Net zo werkt de H. Geest dacht Lucas.
Vuur kun je wel zien en ook voelen. Vuur brengt warmte en ook leven.

Wanneer de lichtjes net zo lang gebrand hebben dat je er de verschillende woorden in kunt lezen, noteer je deze woorden op bord.
Ga hier dieper op in.
Verdeel de groep in zeven groepjes en laat de kinderen zoeken naar voorbeelden uit hun leven of uit de actualiteit, waarbij ze die ‘vruchten van de Heilige Geest’ kunnen terugvinden.

BELEVEN

Een boom met zeven vruchten

Vooraf
Zorg voor een afbeelding / tekening van een boom.
En zeven vruchten (bijvoorbeeld appelen), die aan de ene kant ingekleurd zijn. Aan de andere kant staat telkens één van de vruchten van de Geest.
Bevestig die vruchten met schilderstape op de 'boom'.

Verloop
Bespreek een voor een de vruchten. Neem een vrucht van de boom en lees wat er op staat.
- Wat is dat?
- Kun je daar een voorbeeld van geven?
- Doe jij dat ook?
- ...

- Wat moet gebeuren met een echte boom zodat hij goede vruchten geeft?
(Zon, water, meststof ...)
- Wat moet er gebeuren opdat wij goede 'vruchten' zouden voortbrengen?

Spreek met de kinderen af aan welke vrucht van de Geest ze de volgende week willen aan werken. Wat willen ze daarvoor doen?

DOEN

Linten aan een vlieger

Maak lange linten om aan de vlieger vast te maken. Schrijf op de linten de volgende woorden: liefde, vreugde, vrede, geduld, vriendelijkheid, goedheid, trouw, zachtheid. Paulus vermeldt ze als ‘vruchten’ van de Geest (Galaten 5, 22). Waar die woorden gebeuren kun je zien dat de Geest van God werkzaam is.
Je kunt de vlieger oplaten, maar je kunt die ook gebruiken om de godsdiensthoek op te fleuren.

- Wat heeft nu zo’n vlieger met de Heilige Geest te maken?
Wind zie je niet, maar dat die er is, kun je merken als je een vlieger kunt oplaten.
Lucas schrijft dat toen de leerlingen bijeen zaten, ze plotseling een hevige wind voelden. Een manier om over de onzichtbare Geest van God te schrijven.

Paulus schrijft in zijn brief aan de christenen van Galatië dat de Geest te merken is waar mensen liefdevol, vriendelijk, geduldig, goed… zijn.
- Zoek hiervan bij elk lint een voorbeeld in je leven.

Overwegingen

J. Bulckens

Gaven van de Heilige Geest

(naar J. BULCKENS e.a., Geestdrift, uitgeverij Pelckmans, 2008, p. 37)

Sterke schouders
om de zorgen van vandaag en morgen te dragen ,
en om te ondersteunen wie pijn voelt.

Attente oren
om de roepstem van je hart te horen,
en om de noden van je buren te herkennen.

Onvermoeibare voeten
om je eigen levensweg te stappen,
en om de mens te bezoeken die jou verwacht.

Stralende ogen
om het mooie te zien in de schepping,
en om God te ontmoeten in de mensen bij je.

Open handen
om te ontvangen wat mensen je bieden in vertrouwen,
en om van je eigen overvloed te delen.

Een glimlach
om grote en kleine problemen te relativeren,
en om wie stil langs de weg blijft zitten, aan te moedigen.

Een hart
om te kloppen voor wie in nood is
en open te staan voor Gods aanwezigheid.

V. Deschacht

Vrucht van de Geest

Heer God, geef ons de liefde
om onze ogen te richten op Jezus
en eerlijk te verlangen
om zijn hart voor de mensen te zijn.

Geef ons de blijdschap
om dankbaar te leven
voor wat we hebben
en voor wat wij voor anderen mogen zijn.

Geef ons vrede
om helder te zien wat ons samenhoudt
en om te vergeten wat ons scheidt.

Geef ons geduld
om te aanvaarden dat we zwak zijn
en veel tijd nodig hebben
om te worden wat wij graag zouden willen zijn.

Geef ons vriendelijkheid
om gevoelig te worden
voor elkaars vreugde en pijn
en attentievol te leven.

Geef ons goedheid
om iedereen het beste te gunnen
en om elkaar nooit een dienst te weigeren.

Geef ons trouw
om het gegeven woord nooit te breken
en om in donkere dagen elkaar nabij te zijn.

Geef ons zachtheid
om te beseffen hoe kleine wonden
pijn kunnen doen
en om nooit één mens te kwetsen.

Geef ons ingetogenheid
om af en toe stil te worden
en tijd te maken om elkaar te ontmoeten.

L. Magri

De basis van de wet

De apostel Paulus schrijft een brief aan de christenen van Galatië, een gebied in het centrum van het huidige Turkije. Hij had daar eerder zelf het evangelie gebracht. In de gemeenschap daar vonden sommige christenen dat alle voorschriften van de wet van Mozes onderhouden moesten worden. Volgens Paulus gaat het er niet om de wet te onderhouden, maar alles terug te brengen tot de basis daarvan, wat veel verder gaat, en zich te laten leiden door de Heilige Geest. Hij schrijft dan ook: de hele wet is vervuld in één uitspraak: ‘Heb je naaste lief als jezelf’ (Galaten 5, 14). In de liefde voor God en voor de medemens vinden we de vrijheid van de kinderen Gods. Naar het voorbeeld van Jezus zijn we geroepen om ieder ander lief te hebben als onszelf, ook degenen die ons onsympathiek zijn en zelfs degenen die we als vijand ervaren.

C. Lubich

De wet van de liefde

(Chiara LUBICH, Quella voce ‘dentro’, in Città Nuova 50 (2006/10), p. 9.

Het is de liefde die ons beweegt, die ons ingeeft hoe te reageren op bepaalde situaties. Het is de liefde die ons helpt te onderscheiden of het goed is wat ik doe of niet. Het is de liefde die ons beweegt om het goede voor de ander te zoeken. We worden niet geleid door iets van buiten, maar door het werk van de Geest in ons. Ons hart, ons verstand en al onze capaciteiten kunnen zich ontplooien met de Geest. Hij is het die al onze vermogens één maakt, zodat ze volledig ter beschikking staan van het plan dat God met ons en met de wereld heeft. We zijn vrij geworden om lief te hebben.