Vijftig

Een getal met een betekenis

Het getal vijftig staat voor volledigheid: (7 x 7) + 1.
In de Bijbel bepaalde dit getal het moment van de viering van de tarweoogst (Wekenfeest) en het jubeljaar.

Wekenfeest	Zeven weken na Pasen vierden / vieren de joden het Wekenfeest. Dit was het vroegere oogstfeest van de tarwe. Nu herdenken ze op die dag de wetgeving op de berg Sinaï.
Jubeljaar	De Bijbel noemt elk vijftigste jaar een jubeljaar. Op de grote verzoendag aan het eind van zeven maal zeven jaar, werd op de jobel (= ramshoorn) geblazen om aan te kondigen dat het volgend jaar, het vijftigste, een jubeljaar werd. In Israël zou de gewoonte bestaan hebben om elk vijftigste jaar de akkers onbebouwd te laten, de slaven hun vrijheid te geven en de schulden kwijt te schelden. Dit werd beschouwd als een voorafbeelding van de tijd van de Messias. Het is wel niet zeker of er ooit zo’n jubeljaar heeft plaatsgevonden.

De vijftigdagentijd

Kerkelijk jaar

Naar analogie van de veertigdagentijd noemt men de tijd tussen Pasen en Pinksteren ook wel eens de vijftigdagentijd. Wanneer de veertigdagentijd een tijd is van voorbereiding op Pasen, dan is de vijftigdagentijd één groot feest, waarbij men de verschillende facetten van de verrijzenis van Christus viert.

De hele periode voor en na Pasen wordt 'paaskring' genoemd. Dat dit de belangrijkste periode in het kerkelijk jaar is, is te zien aan het groot aantal weken van die periode.

De zondagen van de vijftigdagentijd worden paaszondagen genoemd, omdat ze doortrokken zijn van de typische sfeer van Pasen. Daarom noemt men de vijftigdagentijd ook de paastijd.

In de liturgie klinkt dan vaak het woord ‘halleluja’. Dit Hebreeuwse woord betekent ‘Loof de Heer’ en is een uiting van de vreugde om de verrijzenis.

Een feestelijke tijd

Tijdens de vijftigdagentijd / paastijd worden drie belangrijke feesten gevierd: Pasen, Hemelvaart en Pinksteren.
Als men de inhoud van die feesten van nabij bekijkt, blijken ze stil te staan bij verschillende facetten van de ‘verrijzenis’, zoals die ook aan bod komen in de geloofsbelijdenis:

PASEN
‘De derde dag verrezen uit de doden’
Jezus is uit de dood opgestaan, leeft over de dood heen, is verrezen.

HEMELVAART
‘Die opgevaren is ten hemel
en zit aan de rechterhand van God, zijn almachtige Vader’
Jezus leeft bij God.

PINKSTEREN
‘Ik geloof in de heilige Geest’
Jezus’ Geest is werkzaam onder zijn volgelingen.

Lezingen

In de vijftigdagentijd zijn de eerste lezingen uit het boek 'Handelingen van de apostelen'. Dit boek werd wellicht door dezelfde schrijver geschreven als die van het Lucasevangelie.
Het begint met de hemelvaart van Jezus en de nederdaling van de Heilige Geest en heeft het verder over de verspreiding van het christendom in de landen rond de Middellandse Zee.
In het begin van het boek wordt Petrus gevolgd, nadien vooral Paulus.

Sacramenten

Pasen en Pinksteren leunen inhoudelijk sterk aan bij de sacramenten: doopsel, vormsel.

PASEN
viert de bevrijding uit de dood
Dit aspect komt ook aan bod in het doopsel
(doopsel op paaszaterdag)

PINKSTEREN
viert de inspiratie door de H. Geest
Dit aspect komt ook aan bod in het vormsel
(vormsel in de periode rond Pinksteren)

Suggesties

EVEN TESTEN

Symbolenkubus

Maak een kubus, en kleef op de zes zijden de symbolen die in de paastijd aan bod komen.
Maak hiervoor gebruik van dit blad.

Laat de kubus rollen. De kinderen geven informatie over het symbool dat bovenaan te zien is.

Pasen

KRUIS	Het kruis herinnert zowel aan de dood van Jezus op een kruis, als aan zijn verrijzenis.
PAASKAARS	Het licht van de paaskaars doet denken aan Jezus, het licht in de wereld. Tijdens de paaswake wordt een nieuwe paaskaars aangestoken.

Hemelvaart

WOLK	Beeld voor God die uiteindelijk niet te vatten is.
BERG	In veel godsdiensten worden bergen gezien als een plaats waar men God kan ontmoeten.

Pinksteren

VUUR	Vuur trekt aan, maar stoot ook af. Een geschikt beeld om over God te spreken: Soms kun je Hem heel dichtbij ervaren, soms is Hij heel veraf en heel anders.
WIND	Zoals de wind werkt, zo werkt de Heilige Geest: je herkent Hem aan het resultaat.

DOEN

Mobile: één groot feest

Op dit blad vind je de symbolen die aan bod komen tijdens de drie grote feesten van de paastijd:
Pasen: kruis, paaskaars
Hemelvaart: wolk, berg
Pinksteren: vuur, wind

Ga dieper in op de verschillende symbolen.
- Wat betekenen ze?
- Bij welk feest horen ze?

De kinderen kleuren ze nadien, knippen ze uit en maken er een mobile van.

Overweging

Mia Verbanck

Vijftigdagentijd

(Mia Verbanck, Pastorale Eenheid Heilige Damiaan – Hoboken-Berchem-Kiel-Wilrijk, maart 2024)

Zeven weken lang vieren we Pasen.
Een louteringsproces voor de apostelen.
Zijn Hemelvaart is daarin een hoogtepunt.
En Pinksteren vormt de apotheose.
De Geest maakt een nieuw begin!

In beweging komen …

(Mia Verbanck, Pastorale Eenheid Heilige Damiaan – Hoboken-Berchem-Kiel-Wilrijk, april 2024)

Na Jezus’ kruisdood voelen zijn volgelingen
zich gebroken, ontgoocheld, kwaad,
onthutst, radeloos, verdoofd, verstomd …
Het beeld van het kruis laat hen niet los.
Ze sluiten zich af en ze zijn bang.
Ze voelen zich ijl, leeg, geschokt en wezenloos.
Een groot gemis verlamt hun hart en
snijdt hen af van de wereld buiten hen.
O zo herkenbaar als de dood je pad kruist!
Bij zijn graf vinden ze Hem niet.
Het kost hun tijd en moeite om
zijn nabijheid weer op het spoor te komen
in Galilea, in hun leven van alledag.

Diep in hun hart, in hun binnenste,
krijgen ze gaandeweg weer voeling met Hem.
Ze ontmoeten Hem vooral als ze samen zijn
in het bovenzaaltje, op hun vissersboot,
tijdens hun werk, aan het strand …
Of als ze onderweg zijn,
zoals Kleopas en zijn kameraad
die van Jeruzalem naar Emmaüs trekken.
Terwijl die twee uit de Schriften lezen
en het brood breken,
voelen ze Hem weer in hun midden.
Enthousiast gaan ze dat vertellen in Jeruzalem.

Als Petrus enkele jaren later over Jezus spreekt,
noemt Hij Hem zonder aarzelen en met klem
de gids op de weg naar het leven.
En hij is er zeker van: Hij is niet dood, Hij leeft.

Dat besef verwerven de leerlingen
stap voor stap in de vijftigdagentijd nà Pasen.
Dat is de weg van elke mens
van dood naar leven.
De weg van Goede Vrijdag over Pasen naar Pinksteren!