Psalm 121: De Heer is bezorgd

De tekst

’Bijbel in gewone taal’

(Deze Bijbeltekst komt uit de Bijbel in Gewone Taal, © Nederlands Bijbelgenootschap 2014, p. 1019-1020)

Een lied voor de reis naar Jeruzalem.

Ik kijk omhoog naar de bergen.
Daar komt mijn hulp vandaan.
Daar is de Heer, hij helpt mij.
Hij heeft de hemel en de aarde gemaakt.

De Heer zorgt ervoor dat jou niets overkomt.
Hij beschermt je, hij slaapt niet.
Hij slaapt nooit, hij let goed op.
Hij beschermt zijn volk Israël altijd.

De Heer beschermt je.
Hij gaat met je mee,
bij hem ben je veilig.
Er overkomt je geen kwaad,
niet overdag en niet in de nacht.

De Heer zal je steeds beschermen,
het kwaad zal je niet raken.
De Heer beschermt je,
overal, waar je ook gaat,
je leven lang.

Psalm 121

(Huub Oosterhuis)

Ik sla mijn ogen op naar de bergen -
zou iemand mij komen helpen?
Ja, mijn God komt mij helpen,
de schepper van hemel en aarde.

Hij zal niet toelaten dat je struikelt.
Hij zal niet slapen. Hij waakt over jou.
Nee, slapen en sluimeren zal Hij niet,
Hij waakt over heel zijn volk.

Onze God houdt de wacht
als een schaduw over je heen.
Overdag zal de zon je niet steken
en 's nachts zal de maan je geen kwaad doen.

Hij houdt alle kwaad van je af,
Hij neemt je onder zijn hoede.
En waar je ook gaat of staat,
God zal je behoeden voor eeuwig.

Dichter bij de tijd

(Bewerking: C. Leterme)

Een bedevaartslied.

Ik kijk op naar de bergen:
vanwaar zal mijn hulp komen?
Die hulp komt er voor mij van God,
die hemel en aarde gemaakt heeft .

Hij laat je niet struikelen over je voeten,
Je bewaker zal niet indommelen.
Kijk maar, indommelen en slapen doet hij niet,
de bewaker van Israël.

God is je bewaker,
Hij is je schaduw aan je rechterzijde.
Overdag zal de zon je niet steken,
En ’s nachts doet de maan je geen kwaad.

God zal je beschermen tegen alle kwaad,
Hij wil je ziel bewaren.
Hij beschermt je gaan en staan
nu en tot in eeuwigheid.

Stilstaan bij ...

Bedevaartslied
Deze psalm is geschreven voor pelgrims, mensen die naar de tempel in Jeruzalem gingen, die lag op de berg Sion.

'Zijn ogen oprichten naar de bergen'
Deze verticale beweging geeft de relatie met God weer.
In veel godsdiensten is de berg het symbool van de plaats waar men God kan ontmoeten. Waar bergen ontbreken in het landschap werden torens gebouwd die dezelfde betekenis hadden (Bijvoorbeeld: ziggurats in Babylonië). Op de berg Sion in Jeruzalem, stond de tempel van de Israëlieten.

Voet
Deze psalm werd door pelgrims gezongen. Pijnloze voeten zijn voor hen erg belangrijk.

Slapen
In de oud-oosterse wereld geloofden de mensen dat goden gingen slapen. Maar omdat ze in hun slaap niet meer konden zorgen voor de mensen, kon hen kwaad overkomen. Zo werd een droge tijd - wanneer er niets groeit - beschreven als de tijd van de slapende Baäl.
De psalmist zingt dat de God van Israël nooit slaapt: Hij blijft begaan met zijn schepping en zijn mensen.

Israël
(= strijder met God)
Alle afstammelingen van Jakob/Israël behoren tot het volk Israël, het volk dat zich uitverkoren weet door God en zich door Hem beschermd.

Schaduw
Een schaduw was een welkome plek om tot rust te kunnen komen.

Maan
Aan de maan werden schadelijke invloeden toegeschreven (Bijvoorbeeld: maanziekte - oude benaming voor 'vallende ziekte', epileptie).

Bij de tekst

Inhoud

In de tijd van de Bijbel was reizen gevaarlijk: men kon verdwalen, beroofd worden ... Reizen was ook vermoeiend, omdat de meeste mensen te voet gingen. Daarom is zo’n pelgrimslied dat de bescherming van God tegen gevaar bezingt wel op zijn plaats. De psalmist weet dat God zijn hulp is, niet alleen tijdens de pelgrimsreizen naar Jeruzalem, maar altijd.

Soort psalm

Psalm 121 is een ‘bedevaartslied’.
Bedevaartsliederen (psalmen 120 – 134), zijn vijftien korte psalmen die waarschijnlijk gezongen werden tijdens de pelgrimstochten naar de tempel in Jeruzalem. Sommigen noemen deze psalmen ook ‘trap-psalmen’, omdat het zou kunnen dat ze gezongen werden bij de trappen van de tempel.

Opbouw

Verzen	Inhoud	Betekenis
1	Vraag, de zorg van de pelgrim	Waar kan ik hulp verwachten? Om die vraag te beantwoorden kijkt hij niet naar zijn omgeving maar naar de bergen, symbool voor God.
2	Geloofsbelijdenis van de pelgrim	God van wie men hulp kan verwachten (bv. Bevrijding uit de slavernij in Egypte), schiep ook hemel en aarde.
3 – 8	Beschrijving van wat God doet	God laat je voet niet wankelen (zorgen). De wachter van Israël slaapt niet (waken), Hij behoedt je voor het kwaad (beschermen). Dit gebeurt vandaag en alle dagen.

Parallellisme

De psalmen zijn een soort gedichten. Typisch voor psalmen is het voorkomen van ‘parallellisme’: in twee opeenvolgende zinnen wordt ongeveer hetzelfde gezegd, maar dan met net andere woorden.

Leerschool voor gebed

Deze psalm heeft aandacht voor:

Het individuele	'Ik ' kan bij God terecht met de zorg voor mijn voeten waarmee ik op pelgrimstocht ga. God behoedt me voor onheil.
Het particuliere	God wordt JHWH genoemd. Die naam verbindt het volk Israël met dé grote gebeurtenis uit zijn geschiedenis: de bevrijding uit de slavernij in Egypte.
Het universele	God wordt aangesproken als Schepper van hemel en aarde.

Bijbel en kunst

B. BOGART

Psalm 121

Brandglas van de Amerikaanse kunstenares Barbara Bogart uit New Mexico.

A. PAERSCHKE

Psalm 121, 1

'Ik sla mijn ogen op naar de bergen, van waar komt mijn hulp?'
Weefkunst van de Duitse kunstenares Angelika Paersche.

Suggestie

Jongeren

BELUISTEREN

Psalm 121 in Hebreeuws

Klik hier om psalm 121 te horen zingen in het Hebreeuws bij de toren van David in Jeruzalem.