…page…

Eerste kennismaking

Waar?

© Google maps – Bewerking: Dirk Vanderhallen

Syracuse was / is een havenstad aan de oostkust van Sicilië, gelegen aan de Ionische Zee (deel van de Middellandse Zee).

Betekenis van de naam

De Griekse kolonisten noemden deze kolonie Surkusai (= Grieks: moeras). Daarvan is de naam Syracuse afgeleid.

Meer over Syracuse

Oorspronkelijk was Syracuse een Griekse kolonie die in 724 voor Christus gesticht werd door Griekse kolonisten uit Korinte.

Op het hoogtepunt van Syracuse was het een rivaal van Athene en Carthago. In 415 voor Christus probeerde Athene de stad te veroveren. Maar de enorme stadsmuren hebben de stad goed beveiligd. Athene verloor veel soldaten en duizenden overlevende Atheners werden als slaaf tewerkgesteld in de steengroeven van Syracuse.

Dank zij de grote handelsvloot stroomden er aanzienlijke rijkdommen naar de stad vanuit het hele Middellandse Zeegebied. Zo konden rijke bewoners hun stad verfraaien met openbare gebouwen en tempels. Tussen 300-200 voor Christus was Syracuse een van de mooiste steden rond de Middellandse Zee.
De Punische oorlogen maakten hier een eind aan.

Syracuse en Paulus

Paulus verbleef drie dagen op het eiland Sicilië. Het Alexandrijnse graanschip waarmee hij voer, moest in de haven blijven liggen omdat de wind uit een andere hoek begon te waaien. Die haven was de Portus Magnus die op een eiland was gebouwd en met Syracuse verbonden was met een stenen brug.

Wetenswaardigheden

De Zeestraat van Messina

In de smalle zee tussen Sicilië en Italië kunnen plotseling gevaarlijke stromingen opkomen. Schepen moeten daar tot op vandaag rekening mee houden.
Volgens de Griekse schrijver Homerus lag de oorzaak bij de monsters Scylla en Charybdis, die huisden in de zeestraat van Messina. Scylla had zes hondenkoppen, twaalf poten en drie rijen scherpe tanden en woonde onder de rotsen tussen Italië en Sicilië. Het monster Charybdis (= die naar beneden zuigt), zoog volgens de mythe driemaal daags een enorme hoeveelheid water op en spuwde die dan uit, waardoor er een draaikolk ontstond. Charybdis was oorspronkelijk een zeenimf, die Zeus in een monster veranderde, toen ze zijn koninkrijk onder water zette.
Schippers die Charybdis probeerden te ontwijken, konden in de koppen van Scylla terecht komen en wie Scylla wilde ontwijken, werd door Charybdis opgeslokt.

De dom van Syracuse

De dom van Syracuse was aanvankelijk een tempel die toegewijd was aan Pallas Athene en als dank gebouwd werd na de slag bij Himera (480 voor Christus). In de zevende eeuw werd de tempel omgebouwd tot een christelijke kerk. Op die manier is dit de enige Dorische tempel die nu nog als een godsdienstig heiligdom fungeert.

De voorkant van de dom is barok, uit de 18e eeuw.
Aan de zijkant van de kerk zijn de Dorische zuilen te zien uit de vijfde eeuw voor Christus van de tempel voor de godin Athena. Ze zijn zowel buiten als binnen de dom zichtbaar. Ze zijn 8 meter hoog en op het dikste punt bijna 2 meter in doorsnee.

Archimedes

Archimedes van Syracuse (287 – 212 voor Christus) was een wiskundige, natuurkundige, ingenieur en sterrenkundige.
Hij vond de ‘schroef van Archimedes’ uit waarmee vloeistoffen of poeders kunnen worden getransporteerd. Die worden meestal opwaarts verplaatst door de draaiende beweging van een spiraalvormige schroef binnenin een buis.

Archimedes werd gedood door een Romeins soldaat op het einde van de belegering van Syracuse.
Er overleefden maar weinig kopieën van zijn werk de Middeleeuwen. Maar wat overbleef was voldoende om een belangrijke bron van ideeën te zijn voor natuurwetenschappers vanaf de Renaissance.

Over Archimedes wordt verteld dat de koning hem op een dag vroeg om te controleren of zijn kroon wel van massief goud was. De koning vermoedde dat de goudsmid die de kroon moest maken een deel van het goud had verwisseld door zilver.
De opgave leek onmogelijk, maar toen Archimedes in bad lag, bedacht hij de oplossing. Hij stapte uit bad en rende in zijn blootje de straat op terwijl hij “Eureka!” riep. (= Grieks voor: ‘Ik heb het gevonden!’) Archimedes had gevonden dat voorwerpen van hetzelfde materiaal en hetzelfde gewicht, ook dezelfde hoeveelheid water verplaatsten. Archimedes moest dus aan een klomp goud van hetzelfde gewicht als de kroon komen. Als de klomp goud minder water verplaatste dan de kroon, was er een ander materiaal toegevoegd aan de kroon en was er gefraudeerd.
En wat bleek: de klomp goud verplaatste minder water.

Syracuse in de Bijbel

Nieuwe Testament

. Handelingen 28, 11-16: Paulus naar Rome