...page... Wiki page pagination has not been enabled.

Vooraf

Moeilijke woorden

Eucharistie
Met de eerste communie nemen christenen voor het eerst aan het sacrament van de eucharistie. Doorgaans zijn ze dan 6-8 jaar, maar strikt genomen staat er geen leeftijd op deze eerste deelname aan dit sacrament.
Het woord 'eucharistie' is een Grieks woord dat dankzegging betekent en herinnert aan de taal die de eerste christenen spraken en waarin ook het Nieuwe Testament geschreven is.
De eucharistie gedenkt het laatste avondmaal dat Jezus had, korte tijd voor zijn kruisdood. Aan deze 'sedermaaltijd' voegde Hij toen een extra dimensie toe.
De vorm van de huidige eucharistieviering wordt nog steeds bepaald door joodse (lezingen, groot dankgebed...) en vroeg-christelijke elementen (laatste avondmaal, communie...)

Communie
Op het eerste zicht denkt men dat communie iets te maken heeft met unie: samen een eenheid vormen, met Jezus en met de medegelovigen.
Hoe aantrekkelijk deze uitleg ook is, toch is ze etymologisch niet juist.

Het woord munie in 'communie' komt van het Latijnse 'munus' dat betekent: 'een taak die men uitvoert tegen vergoeding' of 'dienstverlening'. 'Communis' betekent dan: 'samen deelhebben aan opgelegde taken en lasten'. De eerste christenen voelden sterk aan dat hun gemeenschap werd gevormd op grond van het uitvoeren van verschillende taken.

Communie is dus een samengesteld Latijns woord: 'com'(= met) en 'munus' (= taak opdracht). Het betekent: zich samen met 'Jezus' en 'medegelovigen' verbonden weten in een gemeenschappelijke taak. namelijk: werken aan de uitbouw van het Rijk van God.

Voorbereiding

Beginsituatie

Kinderen groeien niet meer vanzelfsprekend op in een gelovige omgeving. Toch zijn er ouders die hun kinderen hun eerste communie laten doen: ze vinden de eerste communie een vanzelfsprekend onderdeel in een opvoeding waarin evangelische waarden belangrijk zijn.

Andere ouders en kinderen zien de eerste communie als iets wat op zichzelf staat en dat ze associëren met: feest, nieuwe kleren, lekker eten, geschenken... Stilstaan bij de reden van het feest verwaarlozen ze. Soms legt ook de voorbereiding op de parochie / de school teveel nadruk op het feest als afsluiting van een project en te weinig als start van een bewust leven als christen.

Belangrijkste steunpunten

GEZIN
Het gezin neemt het initiatief voor de eerste communie van het kind.

PAROCHIE
. Is de uiteindelijke verantwoordelijke voor de voorbereiding op de eerste communie.
. Stimuleert de ouders (of vervangende opvoeders) om aandacht te hebben voor de religieuze opvoeding van het kind.
. Wil de band tussen leven en eucharistie onderhouden, ook na de viering van de eerste communie
. Wil een kwaliteitsvolle volwassenencatechese bieden en zich bezinnen over de betekenis die zij als geloofsgemeenschap heeft.

SCHOOL
. Als de basisschool geïntegreerd is in het leven van de parochie, is het vanzelfsprekend dat de voorbereiding op de eerste communie in de school gebeurt, in samenwerking met de parochie.
. Van de leerkracht die de voorbereiding op de eerste communie op zich neemt, wordt vakbekwaamheid en christelijke overtuiging verwacht.
. Tijdens de eerste graad krijgt het kind de kans om de geloofsgemeenschap uit de eigen omgeving te ontdekken.

Een twee jaar durende voorbereiding

. Tijdens het 1e leerjaar wil men het kind en zijn ouders laten kennismaken met de christelijke geloofstraditie in haar verscheidenheid aan belevingsvormen.
. Bij het begin van het 2e jaar wordt aan de ouders of de vervangende opvoeders gevraagd of zij het engagement bij de voorbereiding van het kind voor de eerste communie verder wensen op te nemen.
. In de loop van het 2e leerjaar gaat de voorbereiding dieper in op de betekenis van ‘maaltijd vieren’ binnen de katholieke geloofsleer. Dit in nauwe aansluiting met het leerplan godsdienst (Onderwerp ‘Brood’).
. De eerste communie zelf gebeurt na Pasen en ten laatste met Pinksteren, een liturgisch sterke tijd in de Kerk.
. Nadien krijgt de parochie de opdracht inspanningen te leveren, zodat de band gemaakt wordt met de vormselcatechese, die de voorbereiding wil verzorgen op het volgende belangrijke sacrament.

Bijeenkomst voor ouders

Niet alleen de kinderen, maar ook de ouders moeten voorbereid worden op de communie. Dit kan gebeuren op een informatievergadering, waarop ouders kunnen bereikt worden die geen regelmatige kerkgangers zijn. Doorheen de godsdienstige opvoeding van hun kind wordt hun eigen godsdienstbeleving terug in vraag gesteld. Hoe kan zo'n bijeenkomst eruit zien?

. De ouders worden geïnformeerd over de methode van voorbereiding op de eerste communie en de inhoud van de lessen.
Als je bijvoorbeeld met verhalen werkt, dan kun je die doorgeven.

. De ouders vernemen iets meer over de zin van de eerste communie. Lees meer.

Deze bijeenkomst zou je kunnen voorbereiden door de ouders vooraf een aantal vragen te geven om over na te denken.
- Wat is de betekenis van de communie in uw leven?
- Spreekt uw kind reeds over 'zijn' eerste communie? Wat zegt het zoal?
- Praat u met uw kind over de eerste communie? Wat is er zoal ter sprake gekomen?
Probleem bij deze vragen: men vindt ze té theoretisch en/of men vindt 'geloven' zoiets persoonlijks, dat men er niet met anderen over wil praten.
Zo'n aanpak veronderstelt een stevige theoretische achtergrond. Daarom is het goed deze voorbereiding in handen te nemen samen met de pastoor of diaken van de parochie, een collega op school, een godsdienstleraar uit het secundair onderwijs ...

. De ouders kunnen uitgenodigd worden bij de concrete voorbereiding en uitwerking van de eerste communieviering.
Bijvoorbeeld: opmaken en voorlezen van gebeden, teksten, versiering van de kerk, receptie nadien...

. De ouders wordt gevraagd op hun eigen manier en naast wat er op school gebeurt, thuis de kinderen voor te bereiden op de eerste communie.

Aandachtspunten

Omdat communie uiteindelijk een ontmoeting is met Jezus, is het goed dat kinderen vooraf een aantal ontmoetingsverhalen hebben beluisterd en doorleefd. Bijvoorbeeld:
. Jezus en Zacheüs
. Jezus bij Marta en Maria
. Jezus en tien melaatsen
. …

Omdat Jezus bij het spreken over het Rijk van God het beeld van de maaltijd gebruikte, wordt ook aan die verhalen aandacht besteed:
. Jezus geeft veel mensen te eten
. Het laatste avondmaal
. De leerlingen van Emmaüs
Maaltijden en feesten moeten begrepen worden als een voorproefje op het Rijk Gods.

Als kinderen na de communie naar hun plaats terugkeren, weten ze vaak niet goed wat doen. Daarom wordt bij de voorbereiding op de eerste communie het best met hen besproken hoe ze dat moment zinvol kunnen invullen.
. ze kunnen met eigen woorden bidden.
. ze krijgen in een begeleidend boekje enkele geschikte gebeden.
. ze kunnen terugdenken aan een verhaal waarbij Jezus iemand ontmoet.
. ze leren te luisteren naar de muziek die na de communie speelt.
. ze luisteren extra naar de woorden van het communielied.

Viering

Aandachtspunten

Deze viering is kindvriendelijk, maar wijkt grotendeels niet af van de opbouw van een doorsnee eucharistieviering in de gemeenschap.
In die viering kunnen de kinderen actief betrokken worden:
. een koortje
. het aanbrengen van de gave voor het altaar
. het voorlezen van enkele korte teksten (gebeden, ev. kort verhaal)
Deze teksten kwamen bij voorkeur aan bod in de voorbereidende catechese.
. dramatisering

Heel wat verantwoordelijken willen zo’n eerste-communie-viering zo kindvriendelijk maken dat men de indruk krijgt dat het kind zelf gevierd wordt, eerder dan de ontmoeting met God, Christus.
De essentie van een eerste communie is uiteindelijk: het kind inwijden in een christelijke traditie, het kind voor het eerst laten deelnemen aan de eucharistie, zoals die door de plaatselijke christelijke gemeenschap wekelijks gevierd wordt.
Soms heeft een eerste communieviering zo’n eigen liturgie, dat de parochie zich er niet meer in herkent, en dat kinderen zich later niet herkennen in een gewone eucharistieviering, omdat die in niets meer lijkt op die eerste communieviering. Kies daarom voor liederen die nadien nog gezongen worden. Er moeten ook voldoende elementen aanwezig zijn die verwijzen naar de andere zondagen.
Bijvoorbeeld: geloofsbelijdenis, lezing uit de bijbel, preek ...

Extra

Klik hier voor meer info bij de eucharistie.