Exodus 15, 19-21: Mirjam zingt

De tekst

Stilstaan bij...

Tamboerijn
Dit muziekinstrument is gemaakt van een stuk huid dat over een houten ring gespannen is. Israëlitische vrouwen speelden op dit instrument tijdens feesten en optochten, terwijl ze God eerden of de terugkeer van de soldaten vierden.

Mirjam
De Bijbel vertelt over haar als de zus van Mozes en Aäron. Zij wordt beschreven als een profetes: iemand die raak en gevat een bepaalde gebeurtenis in de tijd, als een daad van JHWH interpreteert en gelovig doorlicht. Als eerste bezingt zij de Uittocht uit Egypte (Exodus) in een korte poëtisch geformuleerde hymne.

Zing voor de Heer...
Dit refrein is één van de oudste letterlijk bewaarde uitspraken van het volk van de Bijbel.
De taal van het lied zelf is de taal waarmee de vrouwen van Israël de legerleiders begroetten als ze na een overwinning thuiskwamen.

Bij de tekst

Een oude tekst

Het lied van Mirjam is zonder twijfel de oudste tekst in het boek Exodus. Exegeten vermoeden dat het heel kort na de gebeurtenissen werd opgesteld. Het bezingt alleen de vernietiging van de Egyptenaren in de zee.

Historische benadering

Mozes, Aäron en Mirjam waren belangrijke leidersfiguren in de bevrijding van de Hebreeën uit Egypte. Mirjam speelde een bijzondere rol in het gelovig interpreteren van de uittocht.
In latere overleveringen werd Mozes meer en meer de grote Wetgever ten koste van Mirjam en Aäron, die in zijn schaduw kwamen te staan.

De uittocht uit Egypte wordt verbonden met de verdrukking van alle vreemdelingen na de verdrijving van de Hyksos in Egypte.

Bijbel en kunst

A. FEUERBACH

Mirjam

De Duitse kunstschilder Anselm Friedrich Feuerbach (12 september 1829 - 4 januari 1880) schilderde classicistisch. Hij vond zijn onderwerpen in de geschiedenis, de mythologie en voor 'Mirjam' ook in de Bijbel.

L. D'SOUZA

De Indische kunstenares Lucy D'Souza maakte een hongerdoek rond vrouwen in de Bijbel:

Links boven is de profetes Mirjam te zien.

Suggestie

Grote kinderen

VERTELLEN

Halleluja

(C. LETERME, Een parel voor elke dag, uitgeverij Averbode 2007, p. 231)

Iemand zat op een bank in het park de Bijbel te lezen.
Hij was zo enthousiast, dat hij regelmatig riep:
‘Halleluja, loof de Heer.’
Een bijbelgeleerde kwam voorbij en vroeg wat hij las.
‘Het boek Exodus.
Dat gaat over Mozes die met de joden uit Egypte trok.
Ik lees juist dat God de zee gesplitst heeft
zodat het joodse volk
er door kon gaan.’
De geleerde zei hierop:
‘Weet je dan niet
dat er op die plek hooguit 10 cm water stond.’

De man bleef teleurgesteld achter op zijn bank.
Na een tijd besloot hij om verder te lezen.
Even later weerklonk:
‘Halleluja, loof de Heer.’
De geleerde hoorde het nog net,
keerde terug en zei:
‘Ik heb je zojuist uitgelegd wat er toen gebeurde.
Ben je dat dan nu reeds vergeten?’
De man schudde zijn hoofd en zei:
‘Integendeel, ik ben heel blij met uw uitleg.
Het is toch fantastisch!
Maar 10 cm water
en daarin komt een heel leger om.’