De Bijbel over de geboorte van Jezus
Wie was erbij?
| Maria | Lees meer over de moeder van Jezus. |
| Jozef | (Voedster)vader van Jezus. |
| Jezus | Lees meer over wie Jezus is. |
| Engelen | Lees meer over engelen die de relatie tussen God en Jezus duidelijk maken. |
| Herders | Lees meer over de herders. |
| Wijzen | Dit waren belangrijke personen in Babylonië en Perzië. |
| Koningen | De wijzen worden ook 'koningen' genoemd |
Welke dieren waren erbij?
Merk op dat deze dieren niet vermeld worden in de Bijbel.
Toch krijgen ze meestal een plaats bij het vertellen van het geboorteverhaal van Jezus.
| Os | Een rund dat boeren gebruiken voor het zware werk op de boerderij. |
| Ezel | Ezels waren het 'voertuig' van de mensen toen. |
| Schapen | In de kerststal worden meestal schapen getoond bij de herders. |
| Kamelen | Er wordt verteld dat de koningen op kamelen naar Betlehem kwamen. |
Wat speelt een rol in het verhaal?
| Ster | Net als de aanwezigheid van engelen wijst een ster op het bijzondere van de geboorte van Jezus. |
| Geschenk | De wijzen / koningen uit het oosten brachten geschenken mee. Ook nu worden geschenken gegeven aan pasgeboren kinderen. |
Waar werd Jezus geboren?
| Betlehem | Als Jezus 'Zoon van David' genoemd wordt, is het gemakkelijk aan te nemen dat Hij in Betlehem geboren is. |
| Kerststal | Franciscus van Assisi was de eerste die de geboorte van Jezus situeerde in een kerststal. Op die manier wilde hij de mensen dichter betrekken bij het geboorteverhaal. |
Wie ontbreekt in de kerststal?
| Herodes | Herodes, de koning in Palestina, waarover geschreven werd dat hij heel wreed kon zijn. Volgens Matteüs was hij het die de opdracht gaf om alle baby's in Betlehem te doden. |
| De herbergier | Een herberg was toen een soort hotel waar zowel dieren als mensen konden overnachten. De herbergier in het bijbelverhaal had de moeilijke opdracht te zeggen dat de hele zaak vol was. Later werd dit geïnterpreteerd als: Jezus is niet welkom. |
Suggesties
Grote kinderen
ONDERZOEKEN
Kerstmis over de hele wereld
Sta met de kinderen stil bij de kerststal (of ga naar de kerk, of een plaats waar een kerststal werd opgesteld)
- Hoe zien Maria en Jozef eruit?
- Welke dieren staan er bij de stal?
- Hoe ziet de plaats eruit waar Jezus geboren werd?
- Hoe ziet Jezus eruit?
Wij staan er niet bij stil dat we de geboorte van Jezus afbeelden alsof Hij in onze streek geboren is.
De stal ziet eruit zoals stallen er bij ons in de Middeleeuwen uitzagen.
Jozef, Maria en Jezus zijn blanke mensen.
Ze zijn gekleed in eenvoudige lange kleren.
De dieren bij de stal zijn herkenbaar: het zijn dieren die je ook bij ons in een boerderij kunt zien.
Het is opvallend dat christenen de geboorte van Jezus meestal niet voorstellen zoals het toen geweest zou kunnen zijn, maar volgens de gewoontes in hun eigen streek en de kentrekken van hun eigen volk.
Let eens op de klederdracht; de geboorteplaats; de aanwezige dieren; de huidskleur ...
Bijvoorbeeld:
Japanse kerstfiguren dragen een kimono.
Bij de Eskimo's ligt Jezus op een slee in een iglo.
In Peru wordt de kribbe omringd door lama’s.
En in Afrika door dieren die daar voorkomen.
In Zuid-Frankrijk is het hele dorp aanwezig (santons)
In Afrika is de geboorteplaats een hut, elders is het een grot, een oude stal, een huisje ...
Het kind Jezus heeft andere gelaatstrekken en huidskleur naargelang de plaats waar het gebeuren wordt voorgesteld.
Leg deze wereldkaart in het midden van de kring. Schik er de verschillende afbeeldingen van kerststallen rond.
Verbind elke afbeelding met het land waar die bij thuishoort. (touw; pijl in papier; ...)
Zorg eventueel voor een atlas.
Bespreek:
Waarom wordt zou het kerstgebeuren zo verschillend voorgesteld?
(Men past de voorstelling van geboorte van Jezus aan, omdat men in de vele culturen elk op zijn manier God in Jezus aanwezig ziet)
EVEN TESTEN
Woorden bij het kerstgebeuren
Kopieer dit blad.
De kinderen verbinden de woorden onderaan de tekening met de juiste figuren.
Invuloefening: Niet verwacht
Meer dan 2000 jaar geleden keken de joden uit naar de komst van de Messias. Het woord 'Messias' betekent: gezalfde of koning. Dat was iemand die God naar de mensen zou sturen. De joden zeiden dat die Messias een machtig koning zou zijn, die hen zou bevrijden van de Romeinen die hun land bezetten.
Maar God stuurde een heel ander soort Messias: het werd een mensenkind, dat geboren werd in een stal ...
Maak de volgende zinnen volledig. Kies hiervoor uit de volgende woorden: engel, vrede, kind, ster, herders, koningen.''
De joden dachten dat de Messias met een leger tegen de Romeinen zou strijden. Maar het was Iemand die een boodschap van ...................................... bracht.
Ze dachten dat God iemand zou sturen die machtig was, maar Hij kwam op aarde als een .............................. .
Ze dachten ook dat de Messias voorrang zou geven aan rijke en machtige mensen. Maar de eersten die Hem bezochten, waren eenvoudige .............................. .
Kerstschuifraadsel
Klik hier voor een kerstschuifraadsel.
Woordzoeker
Materiaal
. Eventueel: kaartjes waarop de volgende woorden staan: JERUZALEM, JESAJA, JEZUS, MARIA, JOZEF, STER, BETLEHEM, HERDER, STAL, KIND, DAVID, OS, ELISABET, GOD, EZEL, KAMELEN, REIS.
. Zorg voor een kopie van de kerstnachtwoordzoeker voor elk van de kinderen of teken die over in het groot op een flap.
Verloop
Sta eerst met de kinderen stil bij elk van de woorden, die mogelijk op kaartjes staan: JERUZALEM, JESAJA, JEZUS, MARIA, JOZEF, STER, BETLEHEM, HERDER, STAL, KIND, DAVID, OS, ELISABET, GOD, EZEL, KAMELEN, REIS
- Wat weet je hierover?
- Wat heeft dat woord te maken met Kerstmis?
(Bepaal zelf de volgorde van het aanbrengen van die woorden. Bv. Van toegankelijk, naar moeilijker.
Je kunt zoiets ook van het toeval laten afhangen: steek woordkaartjes in een omslag of een stoffen zak en laat de kinderen een woord 'trekken'.)
Daarna zoeken de kinderen die woorden op in het rooster. Ze zoeken hiervoor in alle richtingen (horizontaal, verticaal, schuin, van links naar rechts, van rechts naar links, van boven naar onder, van onder naar boven). Als alle woorden gevonden zijn, blijven nog een aantal letters over. Die vormen de korte zin: 'vrede op aarde'.
Blijf stil staan bij die woorden: wie heeft dit gezegd?
Wat kunnen die voor ons betekenen?
Houden ze ook een opdracht in?
Belangrijk
In deze activiteit worden kinderen onrechtstreeks getest op hun kennis van het verhaal over de geboorte van Jezus.
De woorden 'Jesaja' en 'David' plaatsen dit verhaal in de verwachting van het joodse volk op een Messias. Christenen zagen in Jezus die Messias. Het woord 'God' komt doorgaans niet uitdrukkelijk aan bod in het kerstverhaal. Zijn aanwezigheid wordt duidelijk gemaakt door die van engelen.
INLEVEN
Tableau vivant: een levende kerststal
(naar: E. GEETS en J. WOUTERS, Muzisch met Jezus, speels en creatief de jaarkring rond, uitgeverij Averbode 2007, p. 17)
Materiaal
Allerlei afbeeldingen van kersttaferelen
Verloop
De kinderen zoeken vooraf allerlei afbeeldingen van kersttaferelen op en brengen ze mee. Ze tonen hun materiaal en geven uitleg bij hun keuze.
Orden de afbeeldingen naar soort: beelden, tekeningen, schilderijen
Kies een aantal afbeeldingen (aantal kinderen gedeeld door vijf) die qua compositie duidelijk van mekaar verschillen.
Verdeel de groep kinderen in groepjes van vijf. Laat elke groep een afbeelding uitbeelden.
Leg de afbeeldingen op een tafel of hang ze op een paneel. Geef elke afbeelding een nummer.
Laat de kinderen de afbeeldingen maximum vijf minuten bekijken.
Elke groep stelt om de beurt zijn tableau vivant voor.
De andere kinderen raden welk schilderij uitgebeeld werd.
ACTEREN
Kerstmis
Bekijk eerst de volgende twee tekenfilmpjes van Mikhail Aldashin.
De kinderen laten zich door die filmpjes inspireren om zelf een toneelstuk te schrijven dat ze kunnen opvoeren voor de kerk / de school.
Merk op
In de filmpjes zijn de engelen nogal actief bezig! Ze zijn duidelijk de 'woordvoerders' van God!
VERRUIMEN
Kerstmis vieren
Kinderen staan er niet altijd bij stil dat Kerstmis in België verschillend kan gevierd worden.
Negen kinderen vertellen hoe zij Kerstmis vieren:
Christel Golger (11) - komt uit Turkije - Lid van de Grieks-orthodoxe Kerk
Voor het kerstfeest kan beginnen, gaan we naar de kerk. De plechtigheid duurt heel lang, wel vier uur. Het is gezellig: we zingen en bidden allemaal samen. Dat is leuk om mee te maken, maar het plezierigste vind ik toch dat de hele familie samen is. Niet altijd krijgen we cadeautjes, dat is bij ons niet zo belangrijk.
Philip Mensah (14) - komt uit Ghana - Lid van de Pentecoast Protestantse Kerk.
In Ghana hebben de mensen vaak niet al te veel te eten. Dat is niet zo met Kerstmis. Dan is er na de plechtigheid in de kerk een enorm feestmaal. Er is voedsel in overvloed voor iedereen. 's Avonds komen de mensen allemaal naar buiten om het naar prachtig vuurwerk te kijken.
Céline Jasoz (9) - komt uit België - Niet-gelovig
We gaan niet naar de mis, maar vieren kerst thuis met mama, broer en zus. Het is dan heel gezellig. We zijn echt samen. En we krijgen cadeautjes!
Alfredo Rojas (10) - komt uit Ecuador - Rooms-katholiek
Eerst gaan we naar de mis. Daar bidden en zingen we. Daarna dansen we met de vrienden van mijn ouders. We hebben een prachtige kerstboom en daaronder liggen cadeautjes. Dat vind ik leuk.
Abdel Ouazrarhi (9) - Moslim
Islamieten vieren geen kerst. We hebben geen kerststal, geen kerstboom. Maar toch is het ook leuk bij ons met kerst. We versieren onze kamer, eten heerlijke kerststronk en krijgen ook cadeautjes! Soms gaan we op bezoek bij familie in Frankrijk, of we gaan met z'n allen naar een pretpark.
(Getuigenissen: Stipkrant - Bijlage bij De Standaard, 23 december 1996, p. 7)
Kerstmis betekent voor mij alleen maar: lekker eten en gezelligheid. Vaak verveel ik me ook en voel ik me opgeblazen door al dat eten.
Bij ons thuis zijn we niet gelovig. Maar toch betekent Kerstmis voor mij wel iets. Ik vind het het feest van de vrede. Wij praten daar thuis dan ook over. Verder betekent Kerstmis voor mij ook: lekker eten, gezelligheid en cadeautjes krijgen onder de kerstboom.
Met Kerstmis ga ik altijd met mijn ouders naar de nachtmis. Daarna gaan we lekker eten. We doen ook veel spelletjes met Kerstmis. Het is een geweldig gezellig feest.
Als hindoe doet het kerstfeest mij niets. We vieren het ook niet. Als ik al die andere mensen lekker zie eten en gezellige spelletjes zie doen, word ik daar een beetje eenzaam van. Ik ben altijd blij als het kerstfeest weer voorbij is.
Deze stukjes tekst kunnen een aanleiding zijn voor een gesprek rond het vieren van Kerstmis:
- Hoe staat men stil bij de betekenis van het feest?
- Hoe toont men zijn blijdschap?
- Hoe ervaar jij Kerstmis?
- Lijkt jouw ervaring op die van een van de kinderen?
TIP
Maak een keuze tussen de negen uitspraken.
VERDIEPEN
Waar het op aankomt
Verzamel op een groot blad papier woorden waarin het woorddeel 'kerst-' in voorkomt.
kerstavond, kerstdag, kerstbal, kerstversiering, kerstfeest, kerstlied, kerstboom, kerstdiner, kerstvakantie, kerstboodschap, kerstkind, kerstkaart, kerstmenu, kerstviering, kerstman, kerstspel ...
Daarna doorstrepen de kinderen die woorden die minder belangrijk zijn rond het kerstgebeuren. Ze zeggen ook waarom ze die woorden doorstrepen.
Zo zoek je samen met de kinderen naar wat echt belangrijk is bij het vieren van Kerstmis.
Jongeren
SPELEN MET WOORDEN
Dichten
(Bron: TOV 4, Patmos/Pelckmans, 2003, Liturgisch en pastoraal jaar, Kerstmis, p. 492-493)
Inspireer je aan het volgend gedicht om de kinderen een gedicht te laten maken rond de letters van een woord.
Bijvoorbeeld: JOZEF, MARIA, JEZUS, ENGELEN, HERDERS, WIJZEN ...
KERSTMIS
De K is van kind.
Kinderen vinden het fijn om te kijken naar
het Kind in de kribbe.
Kinderen willen misschien ook lijken
op dat kind Jezus, dat zoveel geluk en vrede bracht.
De E van eenzaam.
Ook in deze tijd is er veel verdriet een eenzaamheid.
Kerstmis zegt: 'Niemand mag in de kou blijven staan.'
De R van rijk.
Je denkt dan meteen aan geld en goed,
maar je kunt ook rijk zijn aan vreugde, diep in je hart.
De S van soldaten.
Er zijn er veel in de wereld, te veel.
Oorlog en vechten! Waarom?
Het kerstkind leert: vrede op aarde voor alle mensen.
De T van thuis.
Thuis is geborgenheid, gezelligheid en samenhorigheid.
Niet alleen om de kerststal, maar altijd.
De M van Maria, de moeder van Jezus.
De M van alle moeders, die zorg voor hun kinderen dragen.
Mogen zij, samen met de vaders,
zorgen voor een sfeer van liefde thuis.
De I van iedereen.
Je huis en hart openzetten voor iedereen,
want ieder heeft een ander nodig.
De S van stilte.
Stilstaan bij verdriet en bij vreugde.
Stil worden van geluk, sprakeloos voor het wonder.
Het wonder van de geboorte van Jezus.