...page... Wiki page pagination has not been enabled.

Judas

Wie was hij?

Hij was één van de twaalf apostelen van Jezus. Alle evangelisten noemen hem telkens als laatste in de rij apostelen, met als toevoeging: die Hem (Jezus) heeft uitgeleverd' of 'die verrader werd.
Hij wordt met de naam Iskariot aangeduid om hem te onderscheiden van de apostel Judas Taddeüs.

Judas zou een Zeloot geweest zijn, die de komst van het Rijk van God wilde bespoedigen met geweld.

Volgens de evangelist Johannes was hij de penningmeester van de groep en stal hij uit de gemeenschappelijke kas die hij beheerde (Johannes 12, 4-6)

Volgens Matteüs heeft Judas Jezus verraden voor dertig zilverstukken.

Over zijn dood zijn er in het Nieuwe Testament twee versies:
.
Nadat hij spijt kreeg over zijn daad, omdat de gevolgen ervan wellicht veel drastischer waren dan hij had bedoeld, gaf Judas de zilverstukken terug en ging zich ophangen. (Matteüs 27, 5) Daarna kocht men met de dertig zilverstukken een stuk land als begraafplaats voor de vreemdelingen.
.
Met de zilverstukken kocht Judas een stuk grond. (...) Hij viel voorover en barstte open, zodat zijn ingewanden naar buiten puilden. (Handelingen 1, 18)

De naam Judas Iskariot

Judas: Griekse vorm van de naam Juda.

Iskariot kan betekenen:
.
'Man uit Keriot', een plaats in Judea. Dit kan slaan op Judas zelf of op zijn vader. Als Judas werkelijk uit Keriot afkomstig was, was hij de enige apostel die niet uit Galilea was.
.
'Dolkman, bandiet', een Aramese aanpassing van het Griekse Sikarios. Dit zou dan verwijzen naar het feit dat Judas tot de verzetsbeweging van de Zeloten behoorde.
.
'Bedrieger, valse' in het Aramees. Een verwijzing naar Judas als verrader van Jezus.

Relatie met Jezus

Men veronderstelt dat Judas Jezus verraden heeft omdat hij ontgoocheld was in Jezus:
. Jezus wilde zich niet openlijk voordoen als de Messias
. Jezus stelde zich niet duidelijk op als de vijand van Rome.

Het kan ook dat hij nog dertig zilverstukken tekort kwam om een akker te kopen.

Judas in het Nederlands

Iemand een 'judas' noemen
Iemand een verrader, een oneerlijk mens noemen.

judasloon
Het geld dat men gebruikt om iemand te overhalen iemand te verraden.

Judaskus
Een teken dat normaal vriendschap en trouw uitdrukt, gebruiken om iemand een loer te draaien.

Judassen
Iemand geniepig plagen, kwellen, treiteren.

Judasoog
Een kijkgaatje in een deur waarmee men ongemerkt kan zien wie er voor de deur staat.

Judasstreek
Een verraderlijke streek.

Judaspenning

Een tweejarige plant waar een platronde vrucht aan komt. Wanneer de twee buitenste wanden van de vrucht verwijderd zijn, is er een zilverglanzend tussenschot dat doet denken aan een zilverstuk.
Volgens een legende zou Judas de zilverstukken onder zijn galg hebben laten vallen toen hij zich verhing. Daaruit groeide de judaspenning.

Judasboom

Aan deze boom zou Judas zich opgehangen hebben - maar in het evangelie van Matteüs is er nergens sprake van een boom.

Judas Iskariot en kunst

Voorstelling

Judas Iskariot wordt doorgaans voorgesteld:
.
met een beurs in de hand of aan zijn riem. Deze beurs herinnert eraan dat Judas de financiën beheerde van de groep rond Jezus.
.
onder aureool, in een donkerder kleur of in profiel. Vaak staat hij klaar om te vertrekken, waarmee de kunstenaar duidelijk maakt dat hij niet echt meer bij de groep leerlingen hoort.

Suggestie
Zoek wie Judas is in de volgende kunstwerken. Waarom weet je dat?

ANONIEM

De dood van Judas

Het evangelie volgens Judas

Dit gnostisch document beslaat ongeveer 26 papyrusbladen en maakt deel uit van een oude Egyptische codex van 66 papyrusbladen. Dit evangelie wordt apokrief genoemd, omdat het niet opgenomen is in het Nieuwe testament zoals christenen dat nu kennen.

Het manuscript gaat over de drie laatste dagen van Jezus voor zijn uitlevering. Jezus openbaart geheimen aan zijn leerlingen en vooral aan Judas. Judas blijkt de ware en bevoorrechte leerling van Jezus te zijn: hij krijgt apart onderricht over geheimen die niemand ooit gezien heeft. Jezus voorspelt dat Judas alle generaties zal beheersen en dat de ster van Judas de ster is die de weg zal wijzen.

Op het einde van de tekst levert Judas Jezus over aan de schriftgeleerden voor een som geld. Hij doet dat in opdracht van Jezus. Zo is Judas geen verrader, maar iemand die een instrument is in Gods plan.