Inhoudstabel
...page
Wie was hij?
Naam
‘Laurentius’ betekent ‘de gelauwerde’ of ‘van Laurentum’, een oude Romeinse stad in Italië.
Leven
Laurentius werd rond 225 geboren in Osca (nu: Huesca), in Aragon (Spanje).
Hij was leerling van een Romeinse aartsdiaken, die hem, toen hij bisschop van Rome werd (Sixtus II) wijdde tot diaken, iemand in de Kerk bezig is met armenzorg, begeleiding van geloofsleerlingen en prediking. Later verhief de paus hem tot aartsdiaken en vroeg hij zijn oud-leerling om te zorgen voor het bezit van de kerk van Rome.
Toen keizer Valerianus kerkvervolger werd onder invloed van veldheer Macrianus, vaardigde hij in 257 een decreet uit waarin alle bisschoppen, priesters en diakens verplicht waren deel te nemen aan de staatsgodsdienst. Wie dat weigerde, werd verbannen of kreeg de doodstraf. Volgens het geschrift ‘Passio Sancti Polycronii’ wilde de keizer hiermee vooral de kerkelijke schatten in handen krijgen. Laurentius vernam dat en verdeelde de kostbaarheden van de kerk onder de armen van Rome. Toen de Romeinse prefect hem vroeg waar de kerkschatten verborgen waren, wees Laurentius naar de ouderen, de wezen en de zieken van de christelijke gemeenschap in Rome. ‘Zij zijn de ware rijkdom van de Kerk’, zei Laurentius. De prefect werd woedend en liet de diaken folteren, tot hij zijn geloof zou afzweren.
Legende
Volgens de legende braken de folteringen Laurentius mentaal niet. Toen veroordeelde de keizer hem tot de dood door hem op een rooster levend te verbranden. Na enkele minuten zou de heilige geroepen hebben: ‘Ik ben al gaar aan deze kant. Draai me maar om.’
San Lorenzo fuori le Mura
Deze pauselijke basilica minor, die behoort tot de zeven hoofdkerken van Rome, ligt buiten de oude stadsmuren in het westelijk deel van de stad.
Die kerk ligt buiten de stadsmuren omdat in de oudheid begraafplaatsen buiten de stad lagen. Boven het graf van Laurentius in de catacomben aan de Via Tiburtina op de Ager Veranus had keizer Constantijn de Grote in 330 een kerkje laten bouwen dat later in de zesde eeuw door paus Pelagius II werd vervangen door een basiliek.
Feestdag
Laurentius wordt gevierd op 10 augustus, de dag waarop hij in 258 stierf.
Laurentius en kunst
Vooraf
Laurentius wordt voorgesteld als een diaken: met een dalmatiek of een stool die hij schuin over zijn borst draagt.
Zijn attributen zijn meestal: een rooster en een martelaarspalm die herinneren aan de legende van zijn marteldood.
Beeldhouwkunst
G. L. BERNINI
Heilige Laurentius (1617)
Gian Lorenzo Bernini (1598 - 1680) maakte dit kunstwerk in wit marmer, toen hij 19 jaar oud was. Het stelt de heilige Laurentius voor die gemarteld werd op een rooster.
De kunstenaar liet zich voor dit beeld inspireren door de pieta van Michelangelo in de Sint-Pietersbasiliek.
Mozaïek
ANONIEM
Laurentius
Links op de mozaïek staat een boekenkast, waarin de vier evangelies staan,
in het midden een ijzeren rooster en vlammen
en rechts op de mozaïek een man gekleed als een diaken. Meestal zegt men dat hij Sint-Laurentius (San Lorenzo) is. In zijn linkerhand houdt hij een boek vast en over zijn rechter schouder draagt hij een processiekruis. Het lijkt alsof hij naar het vuur gaat.
Schilderkunst
FRA ANGELICO
Veroordeling van de heilige Laurentius door keizer Valerianus (1447-1449)
Dit fresco (271 op 235 cm) schilderden Fra Angelico (1395-1455) en zijn assistenten tussen 1447 en 1448 voor de Niccolijnse Kapel in het Apostolisch paleis in Vaticaanstad.
Links
Keizer Valerianus bedreigt Laurentius met het tonen van de marteltuigen die voor zijn voeten liggen. Maar de heilige heeft er geen oog voor!
Soldaten en ambtenaren staan rond de keizer, die op een troon zit met een scepter in zijn linkerhand.
Laurentius draagt een rode dalmatiek, geborduurd met vlammen. (Een dalmatiek is een kledingstuk dat diakens dragen tijdens liturgische vieringen. De rode kleur ervan verwijst naar het martelaarschap van Laurentius.)
Rechts
Laurentius ligt op een rooster.