Eerste kennismaking

Waar?

Lystra of Lystre was een marktstadje in Lykaonië (Klein-Azië), niet ver van Derbe en Ikonium. Die stad lag langs de Via Sebaste.

Meer over Lystra

Keizer Augustus maakte in 6 voor Christus van Lystra een militaire kolonie: ‘Colonia Lustra’. Een ‘kolonie’ was een nederzetting van mensen met Romeins burgerrecht in veroverd gebied. Meestal waren dat oudgedienden, veteranen uit het Romeinse leger, die er als pensioen een stuk grond kregen. Tegelijk verkreeg de Romeinse overheid een zekere controle over dat gebied.
Zo komt het dat in Lystra de opschriften meestal in het Latijn zijn, terwijl men in die streek eerder Griekse opschriften zou verwachten.

Paulus en Lystra

Paulus was in Lystra tijdens zijn eerste én zijn tweede reis.
In Lystra was er blijkbaar geen synagoge, zoals in de andere steden waar Paulus kwam. Toch woonden daar de joden Timoteüs, zijn moeder en grootmoeder.
Zo kwam het dat Paulus in Lystra voor het eerst met mensen over Jezus sprak zonder beroep te kunnen doen op een gemeenschappelijk joods geloof.

Actuele situatie

Van Lystra zijn er nu alleen nog ruïnes. Die bevinden zich op 1,5 km van het dorp Chatuun Serai / Hatunsaray onder de grote ruïneheuvel in het landschap.

Wetenswaardigheden

Godenverering in Lystra

Toen Paulus een verlamde man genas, geloofden de inwoners dat hij en Barnabas de Griekse goden Hermes en Zeus waren.
De Grieken kenden vele goden en godinnen. Zeus was er de belangrijkste van. Zijn zoon, de god Hermes, was zijn boodschapper. Hij werd in verband gebracht met geneeskunde. Dat is wellicht de reden waarom men, na de genezing van de verlamde, dacht dat Paulus de god Hermes was.

De tempel van Zeus in Lystra, lag net buiten de stad. Als voorbereiding van een offer bracht een priester ossen en kransen naar de poorten van de stad.

VIP in Lystra

Timoteüs

Timoteüs woonde in Lystra. Zijn vader was Grieks. Zijn moeder Eunice en zijn grootmoeder Loïs waren joods. Hij werd als kind opgevoed als jood.
Op de eerste reis van Paulus was Eunice christen geworden. Ook haar zoon Timoteüs bekeerde zich tot het christendom voor veel getuigen (1 Timoteüs 6, 12). Toen Paulus bij zijn tweede reis weer in Lystra kwam, vroeg hij aan Timoteüs om zich bij hem aan te sluiten.

Paulus kon het heel goed vinden met Timoteüs. Hij schreef hem twee brieven die nu nog bekend zijn. In zijn tweede brief brengt Paulus Lystra ter sprake en alles wat hij en Timoteus daar hebben meegemaakt (2 Timoteüs 3, 11)

Lystra in de Bijbel

Nieuwe Testament

Handelingen 14, 6
“Toen de heidenen en de Joden samen met hun overheden aanstalten maakten om hen te mishandelen en te stenigen, namen zij, zodra zij dit bemerkten, de wijk naar de Lykaonische steden Lystra, Derbe en hun omstreken.”
Lees meer

Handelingen 14, 8
“Er was in Lystra een man die geen kracht in zijn voeten had en moest blijven zitten. Hij was van zijn geboorte af lam en had nooit kunnen lopen.”
Lees meer

Handelingen 14, 21
“Nadat zij in die stad (= Derbe) het Evangelie hadden verkondigd en vele leerlingen hadden gewonnen, keerden zij naar Lystra, Ikonium en Antiochië terug.”
Lees meer