Matteüs 26, 36-56: Jezus op de Olijfberg

Matteüs 26, 36-56 // Marcus 14, 26-51 // Lucas 22, 39-53

De tekst

’Bijbel in gewone taal’

(Deze Bijbeltekst komt uit de Bijbel in Gewone Taal, © Nederlands Bijbelgenootschap 2014, p. 1570-1571)

Jezus ging met de leerlingen naar een plek die Getsemane heette. Hij zei tegen de leerlingen: ‘Ik ga daar verderop bidden. Blijf hier wachten tot ik terugkom.’ Jezus nam Petrus mee, en de broers Jakobus en Johannes. Jezus werd verdrietig en bang. Hij zei: ‘Ik houd het niet meer uit van verdriet. Blijven jullie maar hier en blijf wakker, net als ik.’
Jezus liep nog een klein stukje verder. Hij knielde op de grond en begon te bidden: ‘Mijn Vader, als het kan, zeg dan dat ik niet hoef te lijden. Maar doe alleen wat u wilt, niet wat ik wil.’
Jezus ging terug naar de drie leerlingen. Ze lagen te slapen. Hij zei tegen Petrus: ‘Kunnen jullie niet eens een uur wakker blijven voor mij? Blijf toch wakker! Bid God om kracht, zodat je geen verkeerde keuze maakt. Want jullie willen wel het goede kiezen, maar jullie zijn zwak.’

Jezus ging voor de tweede keer bidden. Hij zei: ‘Mijn Vader, als het niet anders kan, dan zal ik het lijden dragen. Wat u wilt, moet gebeuren.’ Toen hij terugkwam, lagen de leerlingen alweer te slapen. Ze konden hun ogen niet openhouden.
Jezus liet hen daar liggen. Hij ging nog een keer bidden. En voor de derde keer zei hij dezelfde woorden. Toen hij terugkwam bij de leerlingen, zei hij: ‘Liggen jullie nu nog steeds rustig te slapen? Het moment is bijna gekomen dat de Mensenzoon uitgeleverd wordt aan slechte mensen.’

Jezus zei: ‘Kom, we moeten gaan. De man die mij gaat uitleveren, is dichtbij.’ Terwijl Jezus dat zei, kwam Judas eraan, de man die Jezus ging uitleveren. Hij was één van de leerlingen. Hij had een grote groep mannen bij zich met zwaarden en stokken. Ze waren gestuurd door de priesters en de leiders van het volk.
Judas had van tevoren met die mannen een teken afgesproken. Hij had gezegd: ‘Ik zal één man groeten met een kus. Dat is de man die jullie gevangen moeten nemen.’

Judas liep recht op Jezus af. Hij zei: ‘Dag, meester!’ En hij groette hem met een kus. Jezus zei tegen hem: ‘Zo, vriend. Hier ben je dus voor gekomen.’ Toen grepen de mannen Jezus vast en ze namen hem gevangen.
Eén van de leerlingen van Jezus pakte zijn zwaard. Hij raakte daarmee de knecht van de hogepriester, en sloeg zijn oor eraf. Maar Jezus zei: ‘Doe je zwaard weg! Want iedereen die geweld gebruikt, zal door geweld sterven. Je weet toch dat ik mijn Vader om hulp kan vragen? Dan zou hij mij meteen een enorm leger van engelen sturen. Maar dan gebeurt er niet wat er moet gebeuren. Het moet namelijk precies zo gaan als al verteld wordt in de heilige boeken.’
Toen zei Jezus tegen de mannen die hem gevangennamen: ‘Jullie zijn hier gekomen met zwaarden en stokken om mij gevangen te nemen. Alsof ik een gevaarlijke misdadiger ben! Elke dag zat ik in de tempel om de mensen uitleg te geven over God. Maar toen hebben jullie mij niet gevangengenomen. Toch moet het allemaal zo gebeuren, want zo wordt het al verteld in de heilige boeken van de profeten.’
Toen vluchtten alle leerlingen weg. Ze lieten Jezus in de steek.

Dichter bij de tijd

(Bewerking: C Leterme)

Dan ging Jezus met zijn vrienden naar Getsemane.
Hij zei: ‘Blijven jullie hier zitten? Ik ga daar bidden. Petrus, Jakobus en Johannes, komen jullie met Me mee?’
Jezus werd bedrukt en onrustig. Hij zei tegen de drie: ‘Ik ben heel erg bedroefd. Blijf hier en blijf wakker met Me.’
Hij ging wat verder, knielde met zijn hoofd tot op de grond en bad: ‘Vader, als het mogelijk is, laat deze beker aan Me voorbijgaan. Maar niet zoals Ik wil, maar zoals Jij wilt.’
Dan keerde Hij terug naar zijn vrienden. Ze sliepen. Hij zei tegen Petrus: ‘Kunnen jullie dan niet één uur wakker blijven met Me?’
Voor de tweede maal ging Hij bidden: ‘Vader, als deze beker niet voorbij kan gaan zonder dat Ik hem drink, laat dan je wil geschieden.’
Toen Hij terugkeerde, vond Hij zijn vrienden opnieuw in slaap. Hij liet hen met rust en ging voor de derde keer bidden. Daarna keerde Hij terug naar zijn vrienden en zei: ‘Kom, sta op, laten we gaan. Degene die Me overlevert, komt eraan.’
Hij was nog niet uitgesproken of Judas was daar samen met een grote bende met zwaarden en knuppels in de hand. Judas had met hen afgesproken: ‘Het is degene die ik zal kussen.’
Hij ging naar Jezus en zei: ‘Dag rabbi!’, en hij kuste Hem.
Jezus vroeg: ‘Vriend, ben je daarvoor hier!’
Dan kwam de bende dichterbij, greep Jezus en overmeesterde Hem. Jezus zei: ‘Jullie komen Me met zwaarden en stokken gevangen nemen, alsof Ik een bandiet ben. Waarom pakten jullie Me niet op
toen ik dag in dag uit in de tempel les gaf?’
De vrienden van Jezus lieten Hem in de steek en vluchtten weg.

Stilstaan bij…

Getsemane (= oliepers)
Toen Jezus leefde was dit een stuk grond dat beplant was met olijfbomen en waar ook een pers stond. Volgens Johannes lag deze tuin langs de Kedronvallei aan de voet van de Olijfberg, in het Oosten van Jeruzalem. Van daaruit zag men de tempel.

De beker aan zich laten voorbijgaan
= men wil een onaangename en moeilijke opdracht liever niet op zich nemen.

Uw wil geschiede / zoals U wilt
Deze zin herinnert aan het ‘Onze Vader’, het gebed dat Jezus leerde aan zijn leerlingen.

Kussen
Een kus die openbaar werd gegeven, was een betuiging van eerbied, geen teken van intimiteit.

Rabbi
Hebreeuws = meester)
In het officiële jodendom was dit de aanspreektitel voor een leraar.

Tempel
Voor de joden was dit de heiligste plaats ter wereld en de enige waar men kon offeren. Salomo bouwde de eerste tempel in Jeruzalem om er de ark in te plaatsen. De tempel die Jezus kende, was de derde tempel die door koning Herodes was gebouwd (de koning die regeerde toen Jezus werd geboren).
Die tempel bestond uit verschillende ruimtes:
de voorhof van de heidenen, waar iedereen binnen mocht ,
de voorhof van de vrouwen, waar de joodse vrouwen moesten achterblijven,
terwijl de joodse mannen nog verder mochten naar de voorhof van de Israëlieten.
De voorhof van de priesters, waar alleen de priesters mochten komen.
Het heilige der Heilige, waar één maal in het jaar een priester mocht binnenkomen.

Bijbel en kunst

He Qi

Gebed in Getsemani

He Qi is een Chinees kunstenaar die in Amerika verblijft.

Bespreek
Sta even stil bij dit merkwaardig kunstwerk.
- Hoeveel mensen zie je?
- Wat doen ze?
- De figuren zijn gevat in een lichte driehoek. Wat zou de kunstenaar daarmee willen duidelijk maken?
- Ken je de passage in de Bijbel die de kunstenaar hier uitbeeldt? Welke elementen op dit schilderij doen je daaraan denken.

Suggestie

Jongeren

ZINGEN / BELUISTEREN

Bleibet hier

(muziek: J. Berthier - Taizé)

'Bleibet hier und wachet mit mir.
Wachet und betet,
wachet und betet.'

'Blijf nu hier en waak bij Mij.
Waak en bid,
waak en bid.'

Klik hier om dit lied te beluisteren.