Numeri 24, 2-7 . 15-17a: Zegen over Israël

De tekst

’Bijbel in gewone taal’

(Deze Bijbeltekst komt uit de Bijbel in Gewone Taal, © Nederlands Bijbelgenootschap 2014, p. 236-237)

Daar zag hij (= Bileam) het hele kamp van alle stammen van Israël.

Toen kwam de geest van God in Bileam, en Bileam sprak de volgende woorden:
‘Ik ben Bileam, de zoon van Beor, en dit zijn mijn woorden: Ik kan zien wat verborgen is. Ik kan horen wat God zegt, en dat geef ik door. Als ik lig te slapen, dan heb ik bijzondere dromen. Dan zie ik wat de machtige God me wil laten zien.
Israëlieten, wat is het land waar jullie gaan wonen, toch mooi! Het is als een dal met palmbomen en cederbomen. Het is als een grote tuin langs een rivier, met prachtige bloemen die door de Heer zijn geplant. Het lijkt op een land waar de bronnen altijd water geven, en waar genoeg regen is. Er is voldoende water voor alles wat gezaaid is.
De koning van Israël zal sterker zijn dan Agag, zijn vijand. De koning van Israël zal machtiger zijn dan alle andere koningen.

Toen sprak Bileam de volgende woorden: ‘Ik ben Bileam, de zoon van Beor, en dit zijn mijn woorden: Ik kan zien wat verborgen is. Ik kan horen wat God zegt, en dat geef ik door. Ik weet wat de allerhoogste God denkt en wil. Als ik lig te slapen, dan heb ik bijzondere dromen. Dan zie ik wat de machtige God mij wil laten zien.
Ik zie wat er in de toekomst gebeurt. Er verschijnt een man in Israël, net zoals er een ster verschijnt aan de hemel. Die man wordt koning, koning van Israël.

Dichter bij de tijd

(Bewerking: C. Leterme)

Toen Bileam zijn blik liet rondgaan
en zag dat alle stammen van Israël daar gelegerd waren,
kwam de geest van God over hem.
Hij zei: ‘Zo spreekt Bileam, de zoon van Beor,
zo spreekt de man met het open oog,
zo spreekt hij die de woorden van God hoort
en ziet wat de Almachtige toont,
en in vervoering openbaringen ontvangt:
hoe mooi zijn je tenten, Jakob,
hoe mooi je woningen, Israël,
als palmbomen, overal verspreid,
als tuinen langs een rivier,
als aloë’s door God geplant,
als ceders langs het water.
De emmers van Israël lopen over,
wat gezaaid is, krijgt water in overvloed.
Zijn koning wordt groter dan Agag,
zijn koningschap wordt zeer machtig.’

Daarna zei hij: ‘Zo spreekt Bileam, de zoon van Beor,
zo spreekt de man wiens oog geopend is,
zo spreekt hij die woorden van God hoort,
die weet wat de Allerhoogste weet
en ziet wat de Almachtige toont,
en met open ogen openbaringen ontvangt:
wat ik zie is niet in het heden,
wat ik waarneem is niet nabij.
Een ster komt op uit Jakob,
een scepter uit Israël.’

Stilstaan bij ...

Bileam
Bileam, een waarzegger, was voor de Israëlieten een vreemdeling en volgens hen dus een goddeloos man. Zijn koning vroeg hem om een vervloeking uit te spreken over Israël. In plaats daarvan bezingt hij het toekomstig heil van Gods volk. Later erkenden gelovige Joden dat de Geest Gods met hem was.

Open oog
Een manier om te zeggen dat Bileam met dat oog in de toekomst kon kijken of geheimen kon zien.

Agag
Het is niet zeker of hier Agag bedoeld wordt die ook in 1 Samuel 15, 8vv vermeld wordt. Misschien was het een koningsnaam die bij vele volkeren gebruikt werd. Het kan ook zijn dat dit woord een titel is.

Ster / scepter
Tekens van koninklijke macht.

Bij de tekst

Messias

De eerste christenen verstonden deze profetie al als de aankondiging van de komst van de Messias.

Oude teksten

De orakels die in Numeri 24 staan, zouden in de 12e eeuw voor Christus opgeschreven zijn. Dit kom men oa. opmaken uit hun taalgebruik.

Historische context

Toen de Israëlieten op het punt stonden om het land van de koning van Moab te doorkruisen op hun tocht naar het Beloofde Land, riep die koning de waarzegger / profeet Bileam bij zich. Hij vreesde dat de doortocht van de Israëlieten een ramp zou zijn voor de oogst en vroeg daarom aan Bileam om een vloek over hen uitspreken. Maar toen Bileam zag hoe God dat volk in de toekomst zou zegenen, kon hij niet anders dan een zegen over hen uit te spreken.

Matteüs

In het licht van deze tekst krijgt de ster die de wijzen in het Oosten zagen een bijzondere betekenis. Bileam sprak over de toekomst, Matteüs heeft het over de geboorte van de Messias in zijn tijd.

Numeri 24, 2-7 . 15-17a