Psalm 91: God zorgt voor de mens
De tekst
’Bijbel in gewone taal’
(Deze Bijbeltekst komt uit de Bijbel in Gewone Taal, © Nederlands Bijbelgenootschap 2014, p. 1579)
Bij de Heer ben ik veilig, hij is de allerhoogste God.
Bij hem vind ik rust, hij is de machtige God.
Daarom zeg ik tegen hem:
‘U beschermt me, ik hoef niet bang te zijn. Op u vertrouw ik.’
De Heer helpt je als vijanden je achtervolgen.
Hij redt je als je doodziek bent. De Heer beschermt je,
zoals een vogel haar jongen beschermt onder haar vleugels.
De Heer is trouw.
Hij is zo sterk als een schild, hij houdt elke aanval tegen.
Je hoeft niet bang te zijn voor gevaar in de nacht,
en overdag word je niet aangevallen.
In het donker hoef je niet bang te zijn voor de dood,
en als het licht is, overkomt je geen kwaad.
Overal om je heen sterven mensen, duizenden, tienduizenden.
Slechte mensen zullen worden gestraft, en jij zult dat zien.
Maar met jou zal niets ergs gebeuren.
De Heer beschermt je, bij de allerhoogste God ben je veilig.
Rampen overkomen je niet, het kwaad kan je niet raken.
Want de Heer stuurt zijn engelen.
Zij zullen je altijd beschermen, waar je ook bent.
Hun handen zullen je dragen, zodat je niet struikelt.
Je bent sterker dan je sterkste tegenstander.
Je zult je grootste vijand overwinnen.
Dit heeft de Heer beloofd: ‘Omdat je mij liefhebt, zal ik je redden.
Ik zal je beschermen, omdat je mij kent.
Als je mij roept, geef ik je antwoord. Als er gevaar is, ben ik bij je.
Ik zal je bevrijden, ik zal je gelukkig maken,
en ik geef je een lang leven.
Ik, de Heer, zal je redden, en jij zult dat zien.
Psalm 91
(H. OOSTERHUIS, M. VAN DER PLAS, Vijftig psalmen, proeve van een nieuwe vertaling, Amboboeken/Bilthoven, 1967)
Wie woont onder de hoede van de allerhoogste God,
wie overnacht in de schaduw van God almachtig,
hij zegt tot de Heer: mijn toevlucht, mijn vesting,
mijn God, op U stel ik heel mijn vertrouwen.
Hij maakt u los uit de netten van de vogelaar,
Hij houdt van u af de pest van het kwaad,
Hij zal u dekken met zijn vleugels,
onder zijn wieken vindt gij uw veiligheid.
Bij nacht en ontij hebt gij niets te duchten,
vrees ook overdag geen aanval in de rug
en niet de pest die rondwaart in het donker,
Geen koorts die midden op de dag u wil verwoesten.
Al vallen er duizend aan uw zijde,
al storten er tienduizend neer voor uw ogen,
u zal het niet raken, uw God is getrouw,
Hij is een schild, een muur om u heen.
Gij hoeft uw ogen maar op te slaan
om te zien hoe de zonde wordt gewroken.
Dan zegt gij: de Allerhoogste is mijn toevlucht,
en gij zijt kind aan huis bij Hem.
Geen rampen zullen u overkomen,
geen plagen in de buurt van uw tent.
Hij heeft zijn engelen uitgezonden
Om u te behoeden op als uw wegen.
Zij zullen u op de handen dragen
en aan geen steen zult gij u stoten.
Gij plant uw voet op de kop van de leeuw,
de slang zult gij vertrappen, de draak zult gij doden.
‘Klampt hij zich vast aan Mij, Ik zal hem redden,
Ik maak hem groot, omdat hij mijn naam belijdt.
Roept hij, Ik antwoord. In angst en nood: Ik met hem,
Ik maak hem vrij en bekleed hem met heerlijkheid.
Leven zal hij, tot in lengte van dagen.
Hij zal mijn redding aanschouwen.
Dichter bij de tijd
(Bewerking: C. Leterme)
Wie verblijft in de schuilplaats van God
en rust in zijn schaduw
kan tot Hem zeggen: 'Mijn toevlucht, mijn vesting,
mijn God op wie ik kan vertrouwen.'
God maakt je los uit het net van de vogelvanger,
Hij redt je van de gruwelijke pest.
Hij beschermt je met zijn vleugels.
Zijn trouw is als een schild.
Je hoeft nooit bang te zijn voor gevaar in de nacht,
of voor de pijlen overdag,
of voor de pest die werkt in het donker,
of voor de moordende steek van de middagzon.
Al sneuvelen er duizend mensen aan je zijde,
tienduizend aan je rechterhand,
met jou zal niets ergs gebeuren.
Je zult zien: alleen slechte mensen worden getroffen.
Je weet dat God je beschermt,
dat je bij Hem veilig bent.
Jou overkomen geen rampen,
er zijn geen plagen in de buurt van je tent.
Want God stuurt zijn engelen naar jou.
Waar je ook gaat, ze zullen je beschermen en dragen,
zodat je je voet niet aan een steen stoot
en je de leeuw en de adder kunt dood trappen.
Dit heeft God beloofd:
'Bij Mij mag hij schuilen,
Bij Mij is hij veilig, Ik maak hem groot,
want hij kent mijn naam.
Als hij Mij roept, zal Ik antwoorden,
Is hij in nood, dan zal Ik bij hem zijn.
Ik zal hem in eer herstellen en een lang leven geven,
Hij zal mijn redding zien.'
Stilstaan bij ...
Vleugels
In het Oosten kende men in de oudheid gevleugelde goden.
In deze psalm herinneren de vleugels aan de houding van een moeder vogel die haar jongen beschermt.
Engelen
In de Bijbel staat dat engelen de dienaren zijn van God. Ze staan rond de troon van God en vereren hem. Volgens Daniël 7, 10 zijn dat er miljoenen.
Soms stuurt God een engel naar de aarde om iemand een boodschap te brengen, of om een taak uit te voeren: mensen beschermen en hen helpen.
Leeuw en adder
Dieren die ‘dood’ oproepen.
Lang leven
Vroeger zag men een lang leven als een beloning van God voor gelovigen.
Bij de tekst
Inhoud
Deze psalm herhaalt dat God beschermt, een bescherming die een uitgesproken belofte is van God.
Eerst komt de psalmist aan het woord (1-13), daarna God zelf (14-16).
Relatie met het Nieuwe Testament
Deze psalm wordt in het Nieuwe Testament bij de bekoring van Jezus in de woestijn geciteerd door de duivel (Matteüs 4, 6 // Lucas 4, 10-11) met de bedoeling Jezus te overtuigen om te springen van het dak van de tempel.
Jodendom
De joden bidden deze psalm op Sabbat (de dag van rust), voor het slapen gaan en bij een begrafenis.
Deze psalm sluit ook aan op hun verwachting dat wanneer de Messias komt, hij zal verschijnen op het dak van de tempel.
"Onze rabbijnen vertelden dat in het uur wanneer de Messias wordt onthuld dat hij zal komen en op het dak van de tempel staan." (Peshiqta Rabbati 62 C-d)
Vleugels
Bij het bidden dragen joodse jongens en mannen vanaf hun Bar-Mitswa (13 jaar) een talliet (gebedssjaal). Die sjaal herinnert hen aan de schuilplaats onder de vleugels van God zoals in deze psalm bezongen wordt.
Bijbel en kunst
Muziek
Gregoriaans
Klik hier om de gregoriaanse uitvoering van psalm 91 te beluisteren.
Suggesties
Grote kinderen
VERDIEPEN
De meest treffende zin
De kinderen lezen psalm 91 in alle stilte, en onderstrepen de zin die hen het meest aanspreekt. Ze denken ook na waarom dat zo is.
Daarna vertellen ze aan de groep welke zin ze gekozen hebben en waarom.
Maak daarna samen met de kinderen een ‘nieuwe psalm’ waarin je de zinnen verwerkt die hen het meest aanspreken.
Noteer die 'nieuwe psalm’ op een groot blad. Hang dat op in het lokaal waar je bijeenkomt en lees deze psalm nadien geregeld luidop als gebed bij het begin van een bijeenkomst.
DOEN
Paraplu
(C. L. 14/02/2017)
Bespreek eerst met de kinderen waar een paraplu allemaal voor kan dienen:
Open: als bescherming tegen de regen, maar ook tegen de zon.
Gesloten: als steun, zoals men een wandelstok gebruikt.
Lees psalm 91 voor.
De kinderen vernemen erin dat men in het Oude Testament naar God opkeek als naar Iemand die hen kon beschermen.
Ze zoeken drie omschrijvingen voor God die deze gedachte weergeven. Die worden op een flap of een bord genoteerd.
Bezorg de kinderen gekleurde vierkante papiertjes. Ze vouwen die zoals aangegeven op de tekening.
Daarna kleven ze die op een karton. Met een zwarte stift tekenen ze de stok om de paraplu mee vast te houden.
Omdat een paraplu beschermt, kan die nu een beeld worden voor wie God is. Ook Hij beschermt. De drie omschrijvingen die ze vonden, schrijven de kinderen op de gekleurde papiertjes van de paraplu.
TIP
Wie niet zomaar gekleurde papiertjes heeft, kan vierkante witte velletjes inkleuren met ecoline, waterverf, stiften, kleurpotloden of …
Jongeren
SPREKEN MET BEELDEN
Beelden voor goed en kwaad
Zorg voor een kopie van deze psalm. (Zorg hierbij voor een 'hertaling' die aandacht heeft voor de concrete beelden van goed en kwaad)
Onderstreep alle woorden die God oproepen of wat Hij voor de mens betekent.
Onderstreep in een andere kleur ook alle woorden die met ‘dood’ te maken hebben.
God (goed)
Schuilplaats
Schaduw
Vesting
Vleugel
Schild
Dood (kwaad)
Net
Pest
Pijlen
Leeuw
Adder
BELUISTEREN
Mijn toevlucht (Psalm 91)
Tekst & muziek: Adrian Roest. © Stichting Sela Music
Klik hier om het lied te beluisteren.
Getuigenis
Jurriën Timber (2001) - voetballer
(Trouw - 8 oktober 2021)
“De Bijbel heb ik altijd bij mij. Of ik nu naar het Nederlands elftal ga of naar uitwedstrijden met Ajax, hij zit in mijn tas. Voor iedere wedstrijd die ik speel lees ik standaard hetzelfde stukje uit de Bijbel, Psalm 91.
Dat gaat over Gods bescherming en geeft mij het gevoel dat er iets over mij waakt, iemand achter mij staat. Overal waar ik ga.
Ik heb de Psalm gekregen van mijn moeder. Ze zei: ‘Lees dit voor iedere wedstrijd, het zal je kracht geven’. Sindsdien doe ik dat en het brengt succes. Er zijn wel eens dagen dat ik de Bijbel vergeet, maar dan lees ik de Psalm gewoon op mijn telefoon. Ik sla het ritueel nooit over. Nu ik ouder word, ga ik steeds meer zelf met de Bijbel aan de slag, misschien omdat ik ’s zondags nooit mee kan naar de kerk. Mijn moeder bidt wel iedere week voor mij en daarnaast kijk ik kerkdiensten terug op YouTube. In de vakantieperiode probeer ik mijn afwezigheid in de kerk een beetje in te halen.
Ik neem zoveel mogelijk dingen mee uit de Bijbel en probeer te leven zoals Jezus deed, al is dat soms niet makkelijk. Ik heb ook dingen gedaan waarvan ik achteraf dacht: dit is niet goed, zo hoort het niet.
In een topsportomgeving zijn niet veel spelers gelovig, maar bij Ajax en het Nederlands elftal zijn wel jongens met wie ik over de Bijbel spreek. Cody Gakpo van PSV bijvoorbeeld, of hier in Amsterdam met Terrence Douglas van Jong Ajax. We hebben het over verzen of filmpjes die we hebben gezien. Over het algemeen ben ik iemand die dingen liever voor zichzelf houdt, maar het geloof delen is ook wel fijn. En misschien kan ik sommige jongere jongens ook wat meegeven. Ik denk dat het geloof meer mensen in de sportwereld kan helpen."