Inhoudstabel
…page…
Algemeen
’Rein’ en ‘onrein’
De joodse godsdienst kent heilige plaatsen, heilige personen, heilige tijden en heilige handelingen. Dit heeft voor gevolg dat van alles die heiligheid in gevaar kan brengen, kan verontreinigen.
Daarom is in het jodendom ‘rein’ en ‘onrein’, een heel belangrijk onderwerp, niet alleen vroeger in de tijd waarover de Bijbel schrijft, maar ook vandaag. Hierbij moet opgemerkt worden dat het vooral orthodoxe joden zijn, die deze wetten heel strikt opvolgen. Liberale joden gaan er soepeler mee om.
Deze voedselwetten (spijswetten / kasjroet) waren de oorzaak van een scheiding tussen Joden en mensen die geen Joden waren. Joden konden immers niet eten in het huis van een niet-Jood.
Wat onrein maakt
Het eten van onreine dieren maakt mensen onrein. Om te weten welke dieren onrein zijn, laat men zich leiden door: Leviticus 11 en Deuteronomium 14. Twee boeken uit het Oude Testament waarin staat welke dieren rein zijn en dus geofferd mogen worden én opgegeten. Voedsel dat volgens deze wetten goed is, noemt men ‘koosjer’ (rein). Het zich houden aan de voor¬schriften om koosjer te eten, is een belangrijk kenmerk van de Joodse identiteit, dat al eeuwenlang stand houdt.
Dit zijn:
. Herkauwers met volledig gespleten hoeven: (o.a. runderen, schapen, geiten, herten, gazelles)
. Vissen met vinnen en schubben.
Dat betekent dat de volgende dieren ‘onrein’ zijn:
. De meeste huisdieren (bv. honden, katten),
. Alle gevleugelde insecten
. De meeste wilde dieren
. Dieren met veel poten
. Een groot deel van de tamme landdieren (bv. varken, kameel, paard, haas)
. Vogels die zich voeden met aas (bv. raven, ooievaars, struisvogels ...)
. Paling, garnalen, mosselen, oesters, kreeft, rog …
Ritueel slachten
Het slachten van ‘reine’ dieren moet gebeuren volgens bepaalde religieuze voorschriften.
. Dit gebeurt door een snede in de hals, waarbij zowel luchtpijp en slokdarm doorgesneden worden zodat het dier onmiddellijk dood is.
. Het slachten gebeurt onder toezicht van een rabbijn en een speciaal opgeleide persoon.
Omdat de consumptie van bloed strikt verboden is, wordt vlees een tijd in zout water gelegd.
Apart keukengerei
Vlees- en melkproducten mogen niet samen gegeten worden en ook niet samen bereid.
Hiervoor baseert men zich op: Deuteronomium 14, 21 en Exodus 23, 19: ‘Het is verboden een bokje te koken in de melk van zijn moeder’. Dit werd uitgebreid tot het verbieden van elke combinatie van vlees en melk.
Daarom gebruikt men in een joodse keuken aparte pannen en keukengerei en moeten er twee aanrechten zijn. Indien dat niet kan, moet het melkaanrecht afgedekt worden (bijvoorbeeld met een plank) als er vlees op bereid wordt.
Ook mag men niet hetzelfde eetgerei (borden en bestekken) of dezelfde vaatdoeken gebruiken voor vleesproducten en melkproducten.
Bijbel
Oude Testament
Leviticus 11
Klik hier om kennis te maken met deze tekst.
Deuteronomium 14
Klik hier om kennis te maken met deze tekst.
Nieuwe Testament
Marcus 7, 14-23
“Jezus zei tot hen: ‘Luister allemaal naar Mij en wil verstaan: niets wat van buitenaf in de mens komt, kan hem bezoedelen. Maar wat uit de mens komt, dat bezoedelt de mens.’”
(Marcus 7, 14b-15a
Lees meer
Handelingen 10
Bij de eerste christenen brachten de voedselwetten grote spanningen met zich mee: christenen van joodse afkomst die zich aan deze wetten hielden, konden niet omgaan met christenen die geen joodse achtergrond hadden. Zo was het niet mogelijk dat Petrus in het huis van de Romeinse honderdman Cornelius kon komen.
De droom die Petrus had in Joppe, waarbij uit de hemel een groot laken neerdaalde met allerlei dieren in, was een manier om duidelijk te maken dat Petrus gerust bij mensen kon komen die geen jood waren.
Lees meer