Inhoudstabel
…page…
Eerste kennismaking
Waar?
De Dode Zee is het laagst gelegen meer ter wereld. Het bevindt zich tussen de Jordaanvallei in het noorden, de bergen van Moab in het oosten, de Aravavallei in het zuiden en de bergen van Judea in het westen.
De Dode Zee heeft een oppervlakte van 1020 km², is 55 km lang en 16 km breed. Het diepste punt van het meer (400m) ligt in het noorden. In het zuiden is de Dode Zee maar 4 tot 6 meter diep.
Betekenis van de naam
De Dode Zee wordt ‘dood’ genoemd, omdat in het water zoveel zout en mineralen aanwezig zijn door de verdamping van het water, dat er geen normaal zichtbaar plantaardig of dierlijk leven in mogelijk is. Men heeft er wel met de microscoop kleine levende wezens in ontdekt.
In de Bijbel komt de naam 'Dode Zee' niet voor. Er wordt wel geschreven over de 'Zoutzee'. Een andere naam voor die zee is 'Asfaltzee', omdat men daar asfalt kon vinden.
Klik hier om kennis te maken met de Dode Zee.
Actuele situatie
In 2005 lag de waterspiegel van de Dode Zee 423 meter onder zeeniveau. Die waterspiegel blijft dalen omdat Israël het water van de Jordaan, de belangrijkste toevoer van water, aftapt als drinkwater voor de steden en irrigatie op het platteland.
Klik hier voor een kijk op deze situatie.
Om te voorkomen dat de Dode Zee nog verder zou krimpen, onderzoekt men of het mogelijk is om die zee met een kanaal te verbinden met de Rode Zee in het zuiden of met de Middellandse Zee in het westen. Niet iedereen is hiervoor te vinden, want via het kanaal kan er zeewater terechtkomen in gebieden waar de bodem zoetwater bevat, zodat het natuurlijk evenwicht verstoord wordt.
Wetenswaardigheden
Slenk
De Dode Zee is een onderdeel van een slenk (een verzonken deel van de aardkorst) die begint in Syrië, de loop van de Jordaan volgt en aansluit op de breuk van de Rode Zee, die nog steeds breder wordt. Zuidelijker in Oost-Afrika zet deze slenk zich verder tot bij het Grote Meren gebied.
Zout
De Dode Zee is erg zout. Een van de oorzaken daarvan is de warmte de Dode Zee, waardoor het water er heel snel verdampt
De concentratie zout in de Dode Zee bedraagt 33 % (het hoogste mineraalgehalte ter wereld), zodat een mens er zonder moeite op het water kan drijven (bij voorkeur niet langer dan een half uur). De oceanen op aarde hebben een gemiddeld zoutgehalte van 3,5%.
Rond 68 na Christus testte de Romeinse keizer Vespasianus het drijfvermogen van de Dode Zee door er een groep Joodse gevangenen die niet konden zwemmen in te gooien. Ze kwamen allemaal weer boven drijven.
Het zout in de Dode Zee blijkt goed te zijn voor de huid. Mensen met psoriasis zouden baat hebben bij een kuur in de Dode Zee. Ook het insmeren met modder van de Dode Zee helpt de huid gezond te houden.
Essenen
Sommige joden die rond het begin van onze jaartelling het ‘goddeloze Jeruzalem’ ontvluchtten, trokken naar de woestijn, in de nabijheid van de Dode Zee, om er op basis van de Tora een zo rein mogelijke gemeenschap te vormen. Ze leefden sober en ascetisch, onderhielden de wet heel nauwkeurig en kenden seksuele onthouding. Ze waren erg gekant tegen de priesters van Jeruzalem, die volgens hen verwereldlijkt waren. Ze verwachtten de terugkeer van een priesterlijke Messias en een profeet.
In de evangelies wordt niet over hen gesproken, maar ze zijn wel bekend uit de geschriften van Josephus en Philo. Door de ontdekking van een groot aantal kruiken waarin de bibliotheek van de Essenen bewaard werd, weet men nu veel meer over hen.
Qumran
De ruïneheuvel van Qumran ligt op een 60m hoog plateau aan de noordwestelijke oever van de Dode Zee, 20 km ten zuiden van Jericho. In de onmiddellijke omgeving van Qumran werden in elf grotten handschriften gevonden, die men nu kent als de 'Dode Zee rollen'.
Die rollen, die het bezit waren van de Essenen, werden vanaf ongeveer 250 voor Christus tot 135 na Christus geschreven op perkament of op papyrus, dat behandeld werd met droge zouten. De rollen werden bewaard in kruiken.
De Dode Zee in de Bijbel
Oude Testament
In de Bijbel is er nergens sprake van een Dode Zee, wel van de Zoutzee, de Zee van de vlakte of de Oostelijke zee (Oostzee)
Zoutzee
Genesis 14, 3
“Deze koningen trokken gezamenlijk op naar het dal van Siddim, nu Zoutzee geheten.”
Numeri 34, 11-12
“Van Sefam daalt de grens naar Ribla ten oosten van Ain, loopt vlak langs de bergketen ten oosten van het meer Kinneret en daalt dan naar de Jordaan om te eindigen met de Zoutzee. Dat zijn de grenzen van je land.”
Jozua 15, 2
“Hun zuidgrens loopt als volgt: ze begint bij de landtong aan de zuidkant van de Zoutzee …”
Ezechiël 47, 8
“Hij zei: 'Dit water stroomt door het oostelijk deel van het land naar de Araba, mondt uit in de Zoutzee en maakt het water van de zee gezond.”
Een verwijzing naar de Dode Zee, in de context van een profetisch visioen waarin zoutwater zoet wordt.
Oostzee’ of ‘Oostelijke zee
Joël 2, 20
“Ik jaag de man uit het noorden ver van je weg, Ik drijf hem naar een dor en onherbergzaam land, zijn voorhoede naar de zee in het oosten, zijn achterhoede naar de zee in het westen. Zijn stank stijgt van hem op, een walm van verrotting: ja, grote daden heeft hij verricht!'
Lees meer
In deze profetie wordt met de Zee in het oosten wellicht de Dode Zee bedoeld en met de zee in het westen, de Middellandse Zee.
De ‘man uit het noorden’ wordt weggejaagd: gaat het om een invasie, of om een sprinkhanenplaag?
De ‘stank’ en ‘walm van verrotting’: roepen massale vernietiging op.
Zee van de Vlakte
Deuteronomium 3, 17
“… de Araba met de Jordaan als grens vanaf Kinneret tot aan de zee van de Araba, de Zoutzee, aan de voet van de hellingen van de Pisga in het oosten ...”
De Dode Zee ligt in de Jordaanvallei, de Araba genoemd. In sommige passages heet ze daarom ‘zee van de vlakte’.