…page…

Eerste kennismaking

Waar?

© Google maps – Bewerking: Dirk Vanderhallen

Derbe was een stad in het zuidoosten van Lykaonië in de Romeinse provincie Galatië. De stad lag aan de Via Sebaste op ongeveer 150 kilometer van Lystra.

Meer over Derbe

Derbe werd in 25 voor Christus ingelijfd bij de Romeinse provincie Galatië.

Geschreven bronnen zeggen dat Derbe (= jenever) kort voor het bezoek van Paulus de eretitel ‘Claudio Derbe’ had gekregen van keizer Claudius. Dit verwees naar het belang en de welvaart van de plaats én naar een sterk pro-Romeins gevoel.

Paulus en Derbe

Paulus en Barnabas kwamen in Derbe (eerste reis van Paulus), nadat ze verdreven werden uit Lystra (Handelingen 14, 20-21). Paulus is niet verder oostwaarts gegaan: hij was blijkbaar niet van plan om te prediken in niet-Romeins grondgebied.

Wanneer Paulus later een brief schrijft naar de Galaten, heeft hij zeker de christenen van Derbe voor ogen.

Paulus ging ook naar Derbe tijdens zijn tweede en derde reis.

Actuele situatie

Waar Derbe precies lag, weet men niet. Nu gaat men ervan uit dat Kerti Hüyük, een lage ruïneheuvel - een verzameling puin uit vele eeuwen - zo'n 22 kilometer ten noordoosten van Karaman (het oude Laranda) in Turkije de meest waarschijnlijke site is voor Derbe. Men vond er veel aardewerk uit de hellenistische en Romeinse tijd.

Wetenswaardigheden

Romeinse stad

Derbe was de laatste Romeinse stad op de weg naar het oosten. Handelaars die vanuit het oosten via Derbe de provincie binnenkwamen moesten er douanerechten betalen.
Er was ook een Romeins garnizoen dat onder meer de bevolking beschermde tegen struikrovers en criminele benden die zich verborgen in het Taurusgebergte.
In de Romeinse tijd had Derbe ook eigen munten, waarvan er nog enkele bestaan.

Huizen van modderstenen

(Foto’s: Bible Places)

Bouwen met modderstenen (adobe) is typisch voor het oude en moderne Midden-Oosten. Hierbij worden muren met modderstenen gebouwd op een laag van natuurstenen van ruim een meter hoog. Het dak wordt gebouwd met houten balken, een soort mat met palmvaren of stro en mortel of klei als afdichtmiddel. Omdat die materialen vergankelijk zijn of gemakkelijk eroderen, vinden archeologen meestal alleen de stenen onderste laag van de oude gebouwen.

Opgravingen

Een hele tijd dacht men dat Gudelisin de antieke stad Derbe was. Maar in 1956 vond men een inscriptie in Kerti Hüyük, die aantoonde dat daar de plaats was van het antieke Derbe. Die steen is nu te zien in het museum van Karaman.

Later vond men nog een tweede inscriptie op het graf van een bisschop van Derbe. Dit toont aan dat eeuwen nadat Paulus de stad bezocht, de christelijke invloed in Derbe groot was. Daphnus, een bisschop van Derbe, was zelfs aanwezig op het eerste concilie van Constantinopel in 381.

Derbe in de Bijbel

Nieuwe Testament

. Handelingen 14, 1-7: Paulus en Barnabas in Ikonium
. Handelingen 14, 21-27: Paulus en Barnabas in Klein-Azië
Handelingen 16, 1