…page…

Lucas 23, 50–56: Jezus wordt begraven

Lucas 23, 50–56 // Marcus 15, 42-47 // Matteüs 27, 57-66

De tekst

’Bijbel in gewone taal’

(Deze Bijbeltekst komt uit de Bijbel in Gewone Taal, © Nederlands Bijbelgenootschap 2014, p. 1670)

Er was in Jeruzalem een man die Josef heette. Hij kwam uit de Joodse stad Arimatea, en hij hoorde bij de Joodse leiders. Maar wat ze met Jezus gedaan hadden, vond hij niet goed. Josef was een goede en eerlijke man. En hij geloofde dat Gods nieuwe wereld snel zou komen.
Josef ging naar Pilatus en vroeg of hij het lichaam van Jezus mee mocht nemen. Daarna haalde hij Jezus’ lichaam van het kruis af en wikkelde het in een doek. Hij legde het lichaam in een nieuw en leeg graf, dat uitgehakt was in een rots. Dat gebeurde allemaal op de dag voor de sabbat. De sabbat zou nu bijna beginnen.
De vrouwen uit Galilea die met Jezus meegekomen waren, volgden Josef. En ze zagen het graf waar Jezus neergelegd was. Toen gingen ze terug naar Jeruzalem om geurige olie met kruiden klaar te maken. Maar op sabbat deden ze niets, want zo staat het in de wet.

Dichter bij de tijd

(Naar: C. LETERME, Map Bijbel in 1000 seconden, fiche die hoort bij Lucas 22,14 - 23,56)

Een zekere Jozef, een goed en rechtvaardig man,
afkomstig van Arimatea, die lid was van de raad,
had niet ingestemd met hun plannen en praktijken.
Hij ging naar Pilatus en vroeg om het lichaam van Jezus.
Hij haalde het af van het kruis
en wikkelde het in een linnen doek.
Dan legde hij het in een graf
dat in de rotsen is uitgehouwen en waar nog niemand in lag.
Het was de dag voor de sabbat.
De vrouwen die met Jezus uit Galilea meekwamen, volgden Jozef.
Ze zagen hoe zijn lichaam in het graf wordt neergelegd.
Dan gingen ze naar huis en maakten kruiden en balsem klaar.
Op sabbat rustten ze zoals de wet dat voorschrijft.

__
Palmzondag C: lang evangelie
Deze tekst is het einde van het evangelie dat op Palmzondag in het C-jaar wordt voorgelezen.

Stilstaan bij…

Rechtschapen - rechtvaardig
Iemand die rechtschapen is, is iemand die leeft zoals God het wil, zoals dat in de wet/Tora te vinden is.

Arimatea
Stad in Judea, waarschijnlijk gelegen ten oosten van Jaffa.

Lichaam
De Romeinen hadden de gewoonte om de lichamen van de gekruisigden dagenlang te laten hangen.

Lijkwade / linnen doek
Dit was wellicht een linnen doek dat honderden meters lang kon zijn en waarin de dode begraven werd ( Vergelijk met de mummies in Egypte)

Neerleggen
Met het neerleggen van de overledene in een graf wordt de begrafenis bedoeld. Die vond plaats, als het kon, op de dag waarop de overledene stierf.

Graf
Burgers die eigen grond bezaten lieten vaak in de rotsen van hun veld of tuin een grafkamer inrichten, waar zij en hun familieleden na hun dood op een rustbed werden bijgezet alsof ze sliepen. Men wikkelde ze in stroken linnen. Hun gezicht werd met een zweetdoek bedekt.
Om zo'n graf af te sluiten rolde men een grote steen voor de opening.
Het waren eerder rijke mensen die in een rotsgraf begraven werden, want het uitgraven van zo'n rots was een dure aangelegenheid.

Kruiden en balsem
Kruiden verminderden de kans op besmetting en verdoezelden onaangename geuren.
Eén van die welriekende balsems was mirre, het geschenk van één van de wijzen bij de geboorte van Jezus. Die mirre verwees toen naar de menselijkheid van Jezus: als mens kan Hij sterven!

Sabbat
Bij de joden is Sabbat de zevende dag van de week, dé dag om dankbaar te zijn om wat God geschapen heeft. Omdat die dag aan God gewijd was, mochten / mogen de joden op sabbat niet werken. Een verplichting die in meer dan 360 wetten werd omschreven.

Bij de tekst

Gebruiken bij een begrafenis

. De gegrafenis vindt meestal plaats op de dag waarop een persoon gestorven is.
. Het lichaam van de overledene wordt eerst gewassen.
. Daarna wordt het in een linnen stroken gewikkeld.
. Het hoofd wordt met een een linnen doek bedekt.
. Tussen de plooien van de doeken stopte men mirre en aloësap.

Bijbel en kunst

P.P. RUBENS

De kruisafneming

Op het eerste gezicht lijken bovenstaande werken een kopie van elkaar, maar er is meer aan de hand: het eerste werk is de olieverfschets van de ‘Kruisafneming’ die Rubens maakte voor het uiteindelijke werk (tweede werk hierboven) dat nu in de kathedraal van Antwerpen te zien is.

Een olieverfschets is een voorstudie die de opdrachtgever(s) een eerste kijk gaf op het uiteindelijke resultaat. Nadien werd de schets door assistenten gebruikt als instructiemateriaal bij de compositie en het kleurgebruik. Zo’n schetsen werden dus niet gemaakt om verkocht te worden.

Dat Rubens zijn eigen voorontwerpen niet slaafs navolgde is goed te zien als men beide werken met elkaar vergelijkt:

. Het gelaat van Christus is anders.
Op die manier gaat van de Christusfiguur een grotere waardigheid uit.

. De linkerarm van Maria Magdalena werd niet meer geschilderd
Zo legde Rubens een grotere aandacht op de relatie moeder-zoon.

. De witte diagonale lijn wordt verder doorgetrokken, tot de arm van de vrouw achter Maria Magdalena.

Klik hier voor meer informatie over het gehele kunstwerk.

L. OEYEN

Kruisafneming (2024)

Werk van de kunstschilder Luc Oeyen.
Dit werk werd geïnspireerd door de 'Kruisafneming', van P. P. Rubens (1611-1614).