Vieringen
In de christelijke liturgie wordt het Gloria tijdens de zondagse eucharistieviering, op feestdagen en op hoogdagen, maar niet tijdens de advent, de veertigdagentijd en de gewone weekdagen.
Die lofzang wordt door de gemeenschap gezongen of gebeden na het Kyrie.
Lofgebed voor God
Deze woorden werden volgens het evangelie van Lucas (2,14) door de engelen gezongen in de nacht waarop Jezus geboren werd. Ze doen onze blik richten naar God en Hem erkennen in zijn grootheid en goedheid.
Gloria
Gloria
Het woord gloria komt uit het Latijn en betekent ‘eer’, ‘roem’ of ‘heerlijkheid’.
In een godsdienstige context verwijst het vooral naar: het eren of prijzen van God en het erkennen van grootheid of majesteit van God.
Binnen die context is ‘gloria’: eerbetoon of lof.
Eren
Eren betekent dat men respect, waardering of achting toont voor iemand of iets, omdat die persoon of zaak belangrijk, waardevol of bijzonder is.
Bijvoorbeeld:
. Je luistert aandachtig naar iemand en toont respect voor hun ervaring.
. Je houdt een minuut stilte om iemand te herdenken.
. Een bedrijf geeft een prijs aan iemand die iets buitengewoon heeft gedaan.
. Gelovigen bidden of zingen om God te eren.
Wortels in de Bijbel
Oude Testament
Psalm 29,1–2
"Breng de Heer eer en macht … aanbidt de Heer in zijn heilige glorie."
Lees meer
Deze oproep tot lofprijzing is verwant aan de eerste zin van het Gloria.
Jesaja 6,3
“Zij (de serafs) riepen elkaar toe: `Heilig, heilig, heilig is de Heer van de machten. Heel de aarde is vol van zijn heerlijkheid.'”
Lees meer
De lof van de hemelse wezens, verwant aan het beeld van de engelenzang.
Nieuwe Testament
Lucas 2,14
“Eer aan God in den hoge en vrede op aarde voor alle mensen die hij liefheeft.”
Lees meer
De directe oorsprong van de eerste regel van het Gloria.
Openbaring 4,11
“Waardig zijt Gij, onze Heer en onze God, te ontvangen de heerlijkheid en de eer en de macht; want Gij hebt het heelal geschapen: door uw wil ontstond het en werd het geschapen.”
Bijbel en kunst
Muziek
J.C. BACH
Klik hier om deze cantate te beluisteren.
G.F. HÄNDEL
Klik hier om dit lied te beluisteren.
Schilderkunst
CARAVAGGIO
De Geboorte van Christus met de heiligen Laurentius en Franciscus van Assisi (1609)
Dit is het enige schilderij dat Caravaggio in Palermo schilderde. Hij deed dat tijdens zijn verblijf in Sicilië op het einde van zijn leven.
In 1969 werd het doek gestolen (Maffia?). Het is sindsdien spoorloos.
Centraal zit Maria. Ze kijk naar de pasgeboren Jezus.
Boven haar wijst een engel naar de hemel. In zijn andere hand heeft hij een banderol waarop de Latijnse zin: Gloria in excelsis Deo. De engel kijkt naar Jezus beneden, die op de grond ligt op stro.
Links staan: diaken Laurentius van Rome en een os
Rechts staan: Franciscus van Assisi en Jozef, de oude man met baard.
Vooraan zit een jongeman die zich afkeert van de toeschouwer en van het licht.
Suggestie
ZINGEN
Gloria (Taizé)
Gloria, gloria, in excelsis Deo
Gloria, gloria, alleluia, alleluia!
Klik hier om deze canon te beluisteren.