…page…

Handelingen 14, 19-28: Paulus en Barnabas prediken de Blijde Boodschap

De tekst

’Bijbel in gewone taal’

(Deze Bijbeltekst komt uit de Bijbel in Gewone Taal, © Nederlands Bijbelgenootschap 2014, p. 1745-1746)

Terwijl Paulus en Barnabas in Lystra waren, kwamen er Joden uit Antiochië en Ikonium. Zij vertelden slechte dingen over Paulus, en de inwoners van Lystra luisterden naar hen.
Toen probeerden ze Paulus te doden. Ze gooiden net zo lang stenen naar hem tot ze dachten dat hij dood was. Daarna sleepten ze hem de stad uit. Maar toen de christenen om hem heen kwamen staan, kwam Paulus overeind. En hij ging de stad weer in.
De volgende dag gingen Paulus en Barnabas weg uit Lystra. Ze reisden naar Derbe.

In Derbe vertelden Paulus en Barnabas het goede nieuws over Jezus. Ze kregen er veel nieuwe leerlingen. Daarna reisden ze terug naar Lystra, Ikonium en Antiochië. Overal waar ze kwamen, spraken ze met de christenen om hun moed te geven. Ze zeiden: ‘We moeten veel moeilijkheden meemaken voordat we Gods nieuwe wereld kunnen binnengaan. Maar jullie moeten blijven geloven!’
In elke kerk kozen Paulus en Barnabas mensen uit die leiding konden geven. Daarna gingen ze vasten en bidden tot de Heer. Ze vroegen of hij wilde zorgen voor alle nieuwe gelovigen.
Paulus en Barnabas reisden verder door Pisidië, en zo kwamen ze in Pamfylië. Daar vertelden ze in de stad Perge het goede nieuws over Jezus. Daarna gingen ze naar de stad Attalia, en van Attalia gingen ze met een schip terug naar Antiochië. In Antiochië waren ze met hun werk begonnen. De christenen in die stad hadden voor hen gebeden en God gevraagd om goed voor hen te zijn. En nu was hun werk klaar.
Toen Paulus en Barnabas in Antiochië aangekomen waren, riepen ze alle christenen bij elkaar. Ze vertelden alles wat ze met Gods hulp gedaan hadden. En dat God had laten zien dat nu ook mensen van andere volken in Jezus konden geloven.
Paulus en Barnabas bleven een tijdlang bij de christenen in Antiochië.

Dichter bij de tijd

(Bewerking: C. Leterme)

Toen er Joden van Antiochië en Ikonium in Lystra kwamen,
begonnen ze het volk om te praten.
Die stenigden Paulus en sleepten hem buiten de stad
in de veronderstelling dat hij dood was.
Maar toen de leerlingen rond hem gingen staan, stond hij op
en ging weer de stad in.
De volgende dag ging hij samen met Barnabas naar Derbe.
Daar brachten ze de Blijde boodschap.
Veel mensen wilden leerling worden.

Daarna gingen ze terug naar Lystra, Ikonium en Antiochië in Pisidië,
waar ze de leerlingen moed inspraken
en hen aanspoorden om te blijven geloven.
Ze zeiden ook: 'Jullie zullen door veel ellende heen moeten
om het rijk van God binnen te gaan.'
In iedere gemeente stelden ze verantwoordelijken aan
na gebed en vasten.

Dan reisden Paulus en Barnabas door Pisidië naar Pamfylië.
Ze predikten in Perge
en reisden daarna door naar Attalia aan de kust,
waar ze de boot namen naar Antiochië,
de stad waar ze eerder de opdracht kregen
voor het werk dat ze intussen gedaan hadden.

Bij hun aankomst riepen ze de christenen van Antiochië bijeen
en vertelden hun wat God met hen gedaan had
en ook dat Hij voor de heidenen de deur naar het geloof had geopend.
Ze brachten daar een hele tijd bij de leerlingen door.

Stilstaan bij …

Antiochië
Het Antiochië in deze tekst lag in Pisidië.

Ikonium
(huidige stad Konya in Turkije)
Ikonium, de hoofdstad van Lykaonië (Klein-Azië), lag aan een knooppunt van wegen. Paulus stichtte er een gemeenschap van christenen.

Lystra
Lystra was een stad in Lykaonië, ten zuiden van Iconium. Daar genas Paulus een man die verlamd was.

Stenigen
Typisch joodse manier van veroordeling. De veroordeelde werd eerst van een drie tot vier meter hoge muur of rots geworpen. Beneden wierp de eerste getuige een zware steen op zijn hart, daarna gooiden de andere getuigen en de aanklager.

Paulus
Paulus studeerde bij rabbi Gamaliël en werd een farizees Schriftgeleerde. Hij bestreed de opvattingen van Jezus en zijn volgelingen. Wanneer hij naar Damascus ging om nieuwe 'christenen' gevangen te nemen, werd hij door Jezus geroepen. Vanaf dat moment werd hij zelf christen.
Onder zijn impuls en door zijn reizen in Klein-Azië en Griekenland, kwam er een doorbraak van het christendom naar de niet-joodse volkeren. Daarom wordt Paulus ‘de apostel der heidenen’ genoemd.

Opstaan
Met het ‘wonder’ dat Paulus na die steniging kon opstaan, kon Lucas het parallellisme met Petrus verder doortrekken: Petrus ontsnapte aan de dood doordat hij uit een gevangenis bevrijd werd. Paulus ontsnapte aan de dood, doordat hij na de steniging als bij wonder terug kon opstaan.

Barnabas
(Aramese naam = 'zoon van de vertroosting')
Deze reisgenoot van Paulus was van joodse afkomst. Hij was een neef van Marcus en woonde op het eiland Cyprus. Hij werd in Jeruzalem al vroeg christen en gaf zijn hele vermogen aan de christenen van Jeruzalem. Hij was ouder dan Paulus en was ook langer christen dan Paulus.

Derbe
Derbe was een stad in het zuidoosten van Lykaonië in de Romeinse provincie Galatië. Van deze stad is nu alleen nog een ruïneheuvel te zien.

Pisidië
Bergachtige streek in Klein-Azië.

Rijk van God
In het evangelie is dit rijk geen land, maar een toestand van liefde, gerechtigheid, vrede ... in het hart van de mensen. Dit rijk wordt gerealiseerd wanneer mensen naar het woord van God leven.

Oudsten / verantwoordelijken
Paulus en Barnabas stelden 'oudsten' aan. Dit is de letterlijke vertaling van het Griekse woord 'presbyteroi' waaruit later het woord 'priester' ontstond.

Pamfilië
Streek aan de zuidkust van Klein-Azië.

Perge
(huidige stad Murtana in Turkije)
Perge, de hoofdstad van Pamfilië, lag op ongeveer 20 km van de kust.

Attalia
Attalia was een belangrijke havenstad in de buurt van Perge.

Antiochië
Antiochië, gelegen aan de Orontes, was de hoofdstad van de Romeinse provincie 'Syrië'. Het was een van de grootste steden van het Romeinse Rijk. Daar noemde men de volgelingen van Christus voor het eerst christenen.

Bij de tekst

De eerste christenen

Deze tekst doet voorkomen dat de verkondiging van wat Jezus gezegd en gedaan heeft van een leien dakje liep. De werkelijkheid was minder rooskleurig. Paulus kende veel tegenstand.

In deze tekst vindt men ook sporen van een 'kerkstructuur' bij de eerste christenen: er worden 'oudsten' (presbyteroi / priesters) aangesteld.

Suggesties

Jongeren

ONDERZOEKEN

Op reis met Paulus

Zoek op een hedendaagse kaart waar de verschillende plaatsen te vinden zijn, die in dit stukje tekst vernoemd worden.