Handelingen 16, 1-10: De droom van Paulus

De tekst

’Bijbel in gewone taal’

(Deze Bijbeltekst komt uit de Bijbel in Gewone Taal, © Nederlands Bijbelgenootschap 2014, p. 1748-1749)

Paulus en Silas gingen naar de steden Derbe en Lystra. In Lystra woonde een christen die Timoteüs heette. Zijn moeder was een Joodse vrouw die christen geworden was. Maar zijn vader was geen Jood, en daarom was Timoteüs niet besneden. De gelovigen in Lystra en Ikonium hadden veel respect voor Timoteüs.
Paulus wilde Timoteüs meenemen op zijn reis. Maar hij liet hem eerst besnijden. Want er woonden veel Joden in de plaatsen waar hij heen wilde. En zij wisten allemaal dat Timoteüs niet besneden was, omdat zijn vader niet Joods was.
Op reis langs de steden vertelde Paulus wat de apostelen en leiders in Jeruzalem besloten hadden. Hij zei dat iedereen zich aan die besluiten moest houden.
Het geloof van de christenen werd steeds sterker, en elke dag kwamen er nieuwe gelovigen bij.

Paulus, Silas en Timoteüs wilden het goede nieuws over Jezus ook in Asia gaan vertellen. Maar de heilige Geest hield hen tegen. Daarom bleven ze door Frygië en Galatië reizen. Bij de grens van het gebied Mysië wilden ze naar Bitynië in het noorden gaan. Maar de Geest van Jezus verbood ook dat. Daarom reisden ze verder door Mysië, tot ze bij de stad Troas kwamen.
In Troas kreeg Paulus ’s nachts een droom. In die droom zag hij een man uit Macedonië staan. De man smeekte: ‘Steek de zee over naar Macedonië en kom ons helpen!’
Na die droom probeerden Paulus en zijn vrienden meteen naar Macedonië te gaan. Want ze begrepen dat God dat wilde. Hij had hen uitgekozen om daar het goede nieuws over Jezus te gaan vertellen.

Dichter bij de tijd

(Bewerking: C. Leterme)

Paulus ging daarna naar Derbe en Lystra.
Daar woonde Timoteüs, een leerling.
Zijn moeder was een gelovig geworden joodse vrouw,
zijn vader was Grieks.
Timoteüs had een goede naam
bij de christenen van Lystra en Ikonium.
Paulus wenste dat hij met hem mee zou gaan op reis.
Omwille van de Joden die in die streek woonden,
liet hij hem besnijden,
want iedereen wist dat zijn vader een Griek was.
In de steden waar zij kwamen,
deelden ze aan de gelovigen de besluiten mee,
die de apostelen en de oudsten in Jeruzalem genomen hadden.

De gemeenten werden steeds sterker in het geloof
en het aantal leerlingen nam elke dag toe.
Daarna trokken ze door Frygië en Galatië,
omdat zij de heilige Geest hun verhinderde
het woord van God te verkondigen in Asia.
Toen ze in Mysië gekomen waren wilden ze naar Bitynië reizen,
maar de Geest van Jezus stond hun dit niet toe.
Daarom trokken ze door Mysië en gingen naar Troas.
‘s Nachts kreeg Paulus daar een visioen:
Een Macedoniër die voor hem stond, smeekte:
‘Steek over naar Macedonië en kom ons helpen.’
Daarna zochten we onmiddellijk een gelegenheid
om naar Macedonië te vertrekken,
want we gingen ervan uit dat God ons had geroepen
om daar het Evangelie te verkondigen.

Stilstaan bij …

Paulus
Paulus was een Jood die de wet van Mozes heel strikt naleefde en daarom ook aanvankelijk christenen vervolgde.
Nadat hij zijn roeping door Jezus, maakte hij vier grote reizen in het gebied rond de Middellandse Zee (Klein-Azië, Griekenland, Rome). Hierbij verkondigde hij de blijde boodschap in veel steden en hielp de gemeenschappen bij hun start. Nadien bleef hij met hen in contact met brieven.

Derbe
Derbe was een stad in het zuidoosten van Lykaonië in de Romeinse provincie Galatië, gelegen aan de Via Sebaste op ongeveer 150 kilometer van Lystra.

Lystra
Lystra was een marktstadje in Lykaonië (Klein-Azië), langs de Via Sebaste.

Timóteüs
Timoteüs was van Lystra afkomstig. Hij had een Griekse vader en een joodse moeder (Eunice) en grootmoeder (Loïs). Timoteüs werd als jood opgevoed.
Tijdens de eerste reis van Paulus werd Eunice christen. Ook haar zoon Timoteüs bekeerde zich tot het christendom (1 Timoteüs 6, 12). Bij zijn tweede reis kwam Paulus weer in Lystra. Hij vroeg er aan Timoteüs om zich bij hem aan te sluiten.
Later schreef Paulus twee brieven voor Timoteüs, die nu nog bekend zijn. In zijn tweede brief herinnert Paulus Timoteüs aan al wat ze in Lystra hebben meegemaakt. (2 Timoteüs 3, 11).

Ikonium
(Het huidige Konya)
Ikonium lag in het midden van de vruchtbare Anatolische hoogvlakte in het zuidwestelijk deel van Midden-Turkije op ongeveer 250 kilometer van de Middellandse Zee, ten noordoosten van Antalya, en op een hoogte van ongeveer 1000 meter boven de zeespiegel.

Besnijdenis
Besnijdenis bestaat erin de voorhuid van de penis te verwijderen. Joden zien dit als het teken van de verbondenheid van God met zijn volk en hun verbondenheid met God.
Bij de besnijdenis krijgt het jongetje zijn naam, waarmee men duidelijk maakt dat dat van dan af zijn werkelijke leven begon.

Frygië
Een bergachtige streek in Klein-Azië, het huidige Turkije.

Galatië
Een grote Romeinse provincie in de berggebied en de vlaktes van het huidige centraal Turkije.

Asia
Vanaf 128 voor Christus tot 315 na Christus was Asia een Romeinse provincie, die bestond uit het westelijke deel van Anatolië en de eilanden voor de kust.

Bitynië
Plaats in het noorden van het huidige Turkije.

Troas
De stad Troas, een Macedonische kolonie, lag aan de Dardanellen en de kust van de Egeïsche zee op 40 km ten zuiden van het antieke Troje. De havensteden Troas en Troje gaven beide toegang tot de Zwarte Zee.

Visioen
Een visioen is als een droom die iets zegt over wat God wil voor de mensen.

Macedoniër
Bewoner van Macedonië, een streek in het noorden van Griekenland. In de tijd van Paulus een Romeinse provincie.
Langs Macedonië bracht Paulus het evangelie aan Europa. Deze beslissing zorgde ervoor dat het christendom zich kon uitbreiden en niet langer begrensd werd door de oosterse wereld.

Wij
Lucas, de schrijver van het boek 'Handelingen', gebruikt hier voor het eerst de 'wij'-vorm. Hij sloot zich in Troas aan bij Paulus, Silas en Timoteüs. Samen namen ze de boot in Troas naar Macedonië, de streek in het noorden van Griekenland, toen een Romeinse provincie.
Omdat Lucas later in Filippi bleef, komt die 'wij-vorm' pas terug bij derde reis, wanneer hij op weg naar Jeruzalem is.

Bij de tekst

Visioen

Het is merkwaardig dat zowel bij Petrus als bij Paulus belangrijke stappen in de ontplooiing van het christendom ondersteund worden door een visioen.
Petrus: voedselwetten zijn niet van toepassing bij christenen. (Droom in Joppe: Handelingen 10, 11-16)
Paulus: het christendom verspreidt zich naar Europa. (Droom in Troas: Handelingen 16, 9)